افراد سالمند و مشکلات پروستات
با افزایش سن مردان و ورود به سنین سالمندی ، احتمال ابتلای آن ها به مشکلاتی چون مشکلات پروستات از جمله بزرگی پروستات بیشتر می شود. این بدین معنی است که شانس ابتلای مردان سالمند به مشکلات پروستات بیشتر است.
با اینکه مشکلات پروستات در مردان رایج هستند، اغلب مشکلات پروستات، سرطانی نیستند.
پروستات، غده ای است که مایعی را می سازد که بخشی از مایع منی را تشکیل می دهد. مایع منی، مایع سفیدی است که حاوی اسپرم است.
پروستات، در جلوی راست روده و زیر مثانه قرار داشته (جایی که ادرار ذخیره می شود) و لوله ای را که ادرار را از مثانه خارج می کند (مجرای ادراری)، احاطه می کند.
در مردان جوان، پروستات، اندازه ای مشابه گردو دارد. این عضو با افزایش سن مرد، به آرامی بزرگ تر می شود و بسیاری از مشکلات پروستات از همین جا شروع می شود.
اگر پروستات خیلی بزرگ شود، می تواند باعث بروز مشکلات پروستات و مشکلات ادراری شود. عفونت یا سرطان در پروستات می تواند باعث مشکلات ادراری و سایر مشکلات نیز شود.
اغلب اوقات، مردان سالمند، خود متوجه علائم می شوند و گاهی نیز پزشک آن ها طی چک آپ روتین متوجه آن می شود.
مشکلات پروستات، انواع مختلفی دارد. تنها پزشک می تواند آن ها را از یکدیگر تمایز دهد.
مشکلات ادراری شایع در مردان سالمند
این مشکلات، سرطان نیستند. التهاب حاد پروستات، عفونتی است که ناشی از باکتری است.
این التهاب معمولا به طور ناگهانی شروع شده و می تواند باعث تب، لرز یا درد در کمر و بین پاها شود.
همچنین می تواند موجب درد در زمان ادرار فرد نیز شود. در صورت مشاهده این علائم، باید فورا به پزشک مراجعه شود.
داروهای آنتی بیوتیک می تواند باکتری را کشته و به بهتر شدن حال فرد کمک کند.
التهاب مزمن پروستات، عفونتی است که پس از گذشت مدت زمانی دوباره بر می گردد. درمان این مشکل می تواند دشوار باشد.
گاهی اوقات، مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک کمک کننده است. لازم است در مورد اقداماتی که می توان برای کمک به بهتر شدن حال سالمند انجام داد، با پزشک گفتگو کرد.
هایپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH، در مردان سالمند بسیار شایع است. پروستات بزرگ شده اما سرطانی نیست.
با گذشت زمان، ممکن است این پروستات بزرگ به مجرای ادراری فشار وارد کرده و ادرار را دشوار کند.
گاهی این وضعیت موجب چکه کردن ادرار پس از اتمام ادرار یا نیاز مکرر به ادرار خصوصا در شب می شود.
به منظور بررسی احتمال ابتلا به هایپرپلازی خوش خیم پروستات، پزشک، معاینه مقعدی انجام خواهد داد.
گاهی نیز به منظور بررسی وضعیت مجرای ادراری، پروستات و مثانه، لازم است تست اشعه ایکس یا سایر اسکن ها انجام شود.
درمان های هایپرپلازی خوش خیم پروستات عبارت اند از:
صبر به همراه نظارت.
اگر علائم، خیلی بد نباشند، احتمالا پزشک توصیه می کند سالمند پیش از شروع هر درمانی صبر کند. در این مدت نیاز به چک آپ های منظم بوده و در صورت وخیم شدن علائم، درمان می تواند شروع شود.
مسدودکننده های آلفا.
این داروها می توانند علائم را تسکین دهند. عوارض جانبی شامل سردرد، سرگیجه یا احساس خستگی است.
فیناستراید.
این دارو، میزان هورمون مردانه (تستوسترون) را در بدن کاهش می دهد. نتیجه استفاده از این دارو، کوچک شدن پروستات و بهتر شدن مشکلات ادراری است.
عوارض جانبی شامل کاهش میل جنسی و مشکلات مربوط به نعوظ یا انزال است.
جراحی. عمل جراحی می تواند جریان ادرار را بهبود بخشیده اما احتمال ایجاد مشکلات دیگر نیز وجود دارد.
به طور معمول، تنها در صورت عدم تاثیر دارو، جراحی انجام می شود. جراحی در مقابل سرطان پروستات مقاومت ایجاد نمی کند.
پس از جراحی هایپرپلازی خوش خیم پروستات، انجام چک آپ های منظم بسیار اهمیت دارد.
سه نوع جراحی وجود دارد که تمام آن ها تحت بیهوشی انجام می شود:
- برداشتن پروستات به روش داخل مجرایی، رایج ترین نوع جراحی است. پزشک، بخشی از پروستات را از طریق مجرای ادراری خارج می کند.
- برش پروستات به روش داخل مجرایی، زمانی به کار می رود که پروستات، خیلی بزرگ نشده است. پزشک، چند برش کوچک را در پروستات و نزدیک ورودی مثانه ایجاد می کند.
- جراحی باز تنها زمانی انجام می شود که پروستات، خیلی بزرگ شده است. پزشک از طریق برشی در شکم یا پشت بیضه، پروستات را خارج می کند.
- سایر درمان ها. روش های دیگر برای کاهش علائم هایپرپلازی خوش خیم پروستات، از امواج رادیویی، مایکروویو یا جریان الکتریکی استفاده می کنند.
بیشتر بخوانید: بی اختیاری ادرار در سالمندان
سرطان پروستات در مردان سالمند
سرطان پروستات، نوع شایعی از سرطان در بین مردان آمریکایی است. این عارضه بیش از همه در میان مردان آفریقایی-آمریکایی شایع است.
درمان سرطان پروستات در صورتی به بهترین وجه انجام می شود که بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود.
سرطان پروستات معمولا در مراحل اولیه باعث ایجاد علائم نمی شود. با رشد سرطان، ممکن است اختلال در ادرار ایجاد شود.
گاهی نیز ممکن است فرد، خصوصا در شب نیاز به ادرار مکرر داشته باشد. علائم دیگر شامل درد یا سوزش در هنگام ادرار، وجود خون در ادرار یا مایع منی، درد در کمر، باسن یا لگن و انزال دردناک است.
برای تشخیص اینکه این علائم، ناشی از سرطان پروستات هستند، پزشک سوالاتی را در مورد مشکلات جسمی در گذشته می پرسد.
او، معاینه فیزیکی نیز انجام خواهد داد که طی آن، انگشت خود را وارد مقعد فرد کرده تا از طریق دیواره راست روده، پروستات را لمس کند و از این طریق متوجه مشکلات پروستات شود.
نواحی سفت یا ناصاف می تواند نشانه سرطان و مشکلات پروستات باشد.
گاهی پزشک برای بررسی سطح آنتی ژن مخصوص پروستات در خون فرد نیز تستی را انجام خواهد داد.
ممکن است سطح آنتی ژن مخصوص پروستات در مردانی که دچار بزرگی پروستات یا سرطان پروستات هستند، بالا باشد.
گاهی نیاز به انجام تست فراصوت نیز هست. در این فرآیند، پروبی که تولید امواج صوتی می کند، وارد مقعد می شود.
امواج صوتی پس از برخورد به بافت ها منعکس شده و کامپیوتر از این پژواک ها برای ایجاد تصویری از پروستات استفاده می کند.
تقریبا همواره برای تشخیص سرطان پروستات به نمونه برداری نیاز است. این کار می تواند در مطب پزشک و با استفاده از بی حسی موضعی انجام شود.
پزشک، تکه های کوچکی از پروستات را خارج کرده و برای بررسی از نظر سلول های سرطانی تحت میکروسکوپ به آزمایشگاه می فرستد.
درمان سرطان پروستات در افراد سالمند
راه های بسیاری برای درمان سرطان پروستات وجود دارد. انتخاب درمان به مرحله سرطان بستگی دارد (اینکه آیا سرطان، بخشی از پروستات را درگیر کرده، تمام آن را گرفته یا به سایر نقاط بدن سرایت کرده است) .
این امر به سن فرد و سلامت عمومی وی نیز بستگی دارد. احساسی که فرد نسبت به مزایا و عوارض جانبی درمان های مخنلف دارد نیز بسیار حائز اهمیت است.
در ادامه سه درمان استاندارد برای سرطانی که به خارج از پروستات سرایت نکرده است، آورده شده است:
صبر به همراه نظارت
در صورتی که رشد سرطان، آهسته بوده و مشکلی ایجاد نکرده باشد، ممکن است فرد تصمیم بگیرد که فعلا به خاطر مشکلات پروستات تحت درمان قرار نگیرد.
در عوض، پزشک به طور مرتب فرد را از نظر تغییرات وضعیت و مشکلات پروستات بررسی خواهد کرد. معمولا سالمندان مبتلا به مشکلات جسمی دیگر، این گزینه را انتخاب می کنند.
جراحی و مشکلات پروستات
رایج ترین نوع جراحی، پروستاتکتومی ریشه ای است. جراح، تمام پروستات و بافت های مجاور را خارج می کند. عوارض جانبی شامل از دست دادن عملکرد جنسی یا اختلال در نگه داشتن ادرار (بی اختیاری) است.
گاهی اوقات بی اختیاری طی یک سال پس از جراحی از بین می رود. اما مشکلات در برخی مردان ادامه یافته و مجبور به استفاده از پوشک می شوند.
پرتو درمانی و مشکلات پروستات
این درمان از اشعه ایکس پر انرژی برای کشتن سلول های سرطانی و کوچک کردن تومورها استفاده می کند.
دو نوع پرتو درمانی وجود دارد.
در پرتو درمانی خارجی، پرتوها از دستگاهی خارج از بدن به پروستات تابیده می شود. پرتو درمانی داخلی از هسته های رادیو اکتیو استفاده می کند که در پروستات، داخل یا نزدیک تومور قرار می گیرد.
همانند جراحی، پرتو درمانی می تواند باعث ضعف جنسی شود.
پرتودهی مانند جراحی باعث بی اختیاری نمی شود، اما می تواند موجب مشکلات روده ای مانند درد، نیاز فوری به مدفوع و اختلال در کنترل مدفوع شود.
به علاوه، پس از پرتو درمانی، برخی مردان تحت هورمون درمانی قرار می گیرند. این کار زمانی انجام می شود که احتمال اینکه سرطان برگردد، زیاد است.
هورمون درمانی برای سرطانی پروستاتی که به خارج از پروستات سرایت کرده است نیز به کار می رود.
عوارض جانبی هورمون درمانی شامل از دست دادن عملکرد جنسی و تمایل جنسی است.
محافظت از خود و مشکلات پروستات
موارد زیر می تواند نشانه سرطان پروستات باشد. به خاطر داشته باشید که این علائم بیشتر از آن که ناشی از سرطان باشند، حاصل بیماری های خوش خیم هستند.
- نیاز فوری و مکرر به ادرار
- وجود خون در ادرار یا منی
- ادرار دردناک یا سوزش
- اختلال در ادرار
- ناتوانی در ادرار
- انزال دردناک
- درد مکرر یا سفتی در کمر، باسن یا ران ها
- چکه کردن ادرار
در صورت بروز هر یک از این علائم، لازم است فورا به پزشک مراجعه شود.
برای تشخیص مشکلات اورولوژی از جمله تکرر ادرار و مشکلات پروستات در سنین مختلف از جمله سالمندان و درمان آنها می توانید با تماس با شماره های زیر یک وقت ملاقات با پزشک اورولوژیست کلینیک یادمان، دکتر علی حاجب تنظیم کنید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
