صرع لوب گیجگاهی
صرع لوب گیجگاهی چیست؟ صرع، اختلالی مغزی است که باعث تغییراتی در فعالیت سلول مغزی می شود و منجر به حملات، رفتار یا احساسات غیر طبیعی و در برخی موارد، کاهش هوشیاری می شود. صرع لوب گیجگاهی یکی از 20 نوع مختلف صرع است.
دو نوع صرع لوب گیجگاهی وجود دارد. هر یک با توجه به بخشی از لوب گیجگاهی که از آن منشا می گیرد، تعریف می شود.
یکی از ناحیه داخلی لوب گیجگاهی آغاز می شود، در حالی که دیگری از ناحیه جانبی لوب گیجگاهی شروع می شود.
لوب گیجگاهی، احساسات را مدیریت می کند و به پردازش و ذخیره خاطرات کوتاه مدت نیز کمک می کند.
حملات صرع لوب گیج گاهی نیز طبقه بندی می شوند. در صورت کاهش هوشیاری، حملات جزئی پیچیده نامیده می شوند.
در صورت حفظ هوشیاری، حملات جزئی ساده نام گذاری می شوند.
در اغلب موارد، افراد طی حملات لوب گیجگاهی، هوشیار باقی می مانند و بنابراین تحت حملات جزئی ساده قرار می گیرند.
بیشتر بخوانید: تست نوار مغز در تشخیص تشنج
علت صرع لوب گیجگاهی چیست؟
در بین تمامی انواع صرع، صرع لوب گیجگاهی، شایع ترین است. این نوع صرع حدود 60 درصد از افراد مبتلا به صرع را درگیر می کند و می تواند در هر سنی رخ دهد.
دلایل احتمالی بسیاری وجود دارد و اغلب اوقات علت دقیق نامشخص است.
متخصصین بر این باورند که برخی دلایل احتمالی حملات لوب گیجگاهی عبارت اند از:
- آسیب مغزی شدید
- عفونت یا سابقه عفونت هایی مانند مننژیت یا التهاب مغز
- جراحت در بخش هیپوکامپ لوب گیجگاهی
- ناهنجاری های عروق خونی مغز
- سکته مغزی
- تومور مغزی
- ژنتیک
- فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز
علائم صرع لوب گیجگاهی چیست؟
زمانی که حمله لوب گیجگاهی رخ می دهد، ممکن است فرد احساسات ناگهانی و غیر طبیعی مانند موارد زیر را تجربه کند:
- آشنا پنداری
- شادی مفرط
- افزایش احساس و هیجان در شکم
- اضطراب
این علائم اولیه، هشدار نامیده می شوند و ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه پیش از وقوع حمله ادامه پیدا کنند.
برخی دیگر از این هشدارها شامل توهم وجود صداها، افراد، رایحه ها و طعم ها هستند.
تمام افرادی که دچار حملات لوب گیجگاهی می شوند، این هشدارها را تجربه نمی کنند. گاهی اوقات افراد هشدارهای به وجود آمده را به خاطر نمی آورند.
در زمان شروع حمله، گاهی فرد هوشیار می ماند اما بدن شروع به تکان های ناگهانی می کند و اعمال ناخودآگاهی را از خود نشان می دهد.
حرکات تکراری و غیر قابل کنترلی مانند بلع، جویدن، خیره شدن یا مالیدن دست ها در فرد دیده می شود.
حملات لوب گیجگاهی در افراد مختلف متفاوت است و می تواند طولانی یا کوتاه، شدید یا خفیف باشد، تا آنجا که فرد متوجه آن نمی شود.
پس از وقوع حمله لوب گیجگاهی، فرد موارد زیر را تجربه می کند:
- اختلال در تکلم
- گیجی
- عدم اطلاع از وقوع حمله
- خستگی شدید
به ندرت افرادی که دچار حمله لوب گیجگاهی می شوند، در ادامه به حمله تونیک-کلونیک کلی دچار می شوند که باعث تشنج و از دست رفتن هوشیاری می شود.
چه افرادی در خطر صرع لوب گیجگاهی قرار دارند؟
شایع ترین فاکتور ریسک صرع لوب گیجگاهی، ابتلا به حمله، خصوصا حمله ای غیر طبیعی و طولانی مدت به همراه تب است.
سایر فاکتورهای ریسک شایع در صرع لوب گیجگاهی عبارت اند از:
- ضربه به سر و از دست رفتن هوشیاری
- آسیب های دوران کودکی
- نقص های مغز
- عفونت
- تومور مغزی
اغلب موارد صرع لوب گیجگاهی، در اواخر دوران نوجوانی یا اواخر دهه سوم زندگی فرد رخ می دهد.
متخصصین می گویند گاهی تغییرات هورمونی موثر بر چرخه قاعدگی و تخمک گذاری در زنان منجر به افزایش تعداد حملات می شود.
صرع لوب گیجگاهی چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می تواند بر اساس توصیف دقیق چگونگی وقوع حملات، حملات لوب گیجگاهی را تشخیص دهد.
اغلب اوقات توصیه می شود که شاهد شخص سومی حملات را تشریح کند، زیرا او بهتر می تواند اتفاقات را به خاطر بیاورد.
روش استاندارد به کار رفته برای تشخیص صرع لوب گیجگاهی، تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است که روی مغز اجرا می شود.
پزشکان به دنبال ناهنجاری های متمایز مغزی مرتبط با صرع لوب گیجگاهی می گردند.
پزشکان، تست نوار مغز نیز انجام می دهند، تستی که برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی مغز به کار می رود.
امواج نوک تیز مشاهده شده در نوار مغز در موقعیت به خصوص، معمولا نشانگر صرع لوب گیجگاهی هستند.
گاهی پزشکان حملات را در یک مانیتور نوار مغز ویدئویی ضبط می کنند، معمولا در مواقعی که قصد دارند تعیین کنند آیا جراحی برای درمان حملات موضعی مفید است یا خیر.
صرع لوب گیجگاهی چگونه درمان می شود؟
اغلب مبتلایان به صرع لوب گیجگاهی، به خوبی به داروهای ضد صرع پاسخ می دهند.
اگرچه، این دارو ها عوارض جانبی متعددی مانند خستگی، افزایش وزن و سرگیجه به همراه دارند.
همچنین ممکن است با داروهای دیگری مانند قرص های پیشگیری از بارداری نیز واکنش دهند.
حداقل یک سوم از افراد مبتلا به صرع لوب گیجگاهی، به دارو پاسخ نمی دهند و برای درمان اختلال خود نیاز به سایر مداخلات پزشکی دارند.
جراحی، یکی دیگر از روش های درمانی شایع برای افراد مبتلا به صرع لوب گیجگاهی است.
جراحی برای حذف یا کاهش تعداد حملات در فرد به کار می رود. اگرچه، تمام جراحی ها خطر دارند و جراحی ناموفق می تواند باعث ایجاد مشکلات نورولوژیکی شود.
سایر انواع مداخلات به کار رفته در درمان صرع لوب گیجگاهی عبارت اند از:
تحریک عصب واگ:
یک ابزار تحریک کننده، به کمک جراحی در داخل قفسه سینه و زیر ترقوه کاشته می شود، به همراه سیم هایی که محرک را به عصب واگ در گردن متصل می کند و می تواند به کاهش دفعات تکرار و شدت حملات کمک کند.
تحریک عصبی واکنشی:
یک ابزار تحریک کننده در سطح مغز یا در بافت مغز کاشته می شود. این ابزار به یک ژنراتور متصل است که به بخشی از جمجمه که نزدیک مغز است، وصل شده است.
این ابزار، حملات را شناسایی می کند و تحریکی الکتریکی به ناحیه ای که حمله در حال وقوع است، می فرستد تا آن را متوقف کند.
تحریکی مغزی عمیق:
این روش، درمانی تجربی است که شامل کاشت الکترودها در بخشی از مغز به نام تالاموس است. این الکترودها، سیگنال های الکتریکی منتشر می کنند که حملات را متوقف می کند.
فعالیت هایی که می توان با احتیاط انجام داد
تغییرات سبک زندگی نیز می تواند به کاهش خطرات ابتلا به حمله یا آسیب دیدگی در طول حمله کمک کند.
در صورتی که فرد به صرع لوب گیجگاهی مبتلا باشد یا در معرض آن باشد، برخی فعالیت ها می تواند خطرناک باشد. شامل:
شنا کردن:
اگر می خواهید شنا کنید، تنها نروید و حتما لباس محافظ بپوشید.
استحمام:
به خاطر خطر غرق شدن در وان، به جای نشستن در وان، دوش بگیرید.
کار کردن در ارتفاع:
کار کردون روی نردبان، پشت بام یا سایر مکان های مرتفع می تواند خطرناک باشد زیرا خطر افتادن و آسیب وجود دارد.
راندن خودرو یا کار با ماشین آلات:
ایالت های مختلف، محدودیت های متفاوتی را برای افراد دارای سابقه حمله وضع کرده اند.
می توان از دستبند هشدار پزشکی نیز برای اطلاع کادر اورژانس یا افراد مجاور در زمان وقوع حمله استفاده کرد.
باید وضعیت فرد، افرادی که در مواقع اورژانسی می توان با آن ها تماس گرفت، داروهای مصرفی و آلرژی های دارویی در آن لیست شده باشد.
آینده صرع لوب گیجگاهی چگونه است؟
با اینکه صرع لوب گیجگاهی می تواند به کمک دارو یا جراحی با موفقیت درمان شود، اما همواره خطراتی را برای افراد مبتلا و شاید دیگران، خصوصا در زمان استفاده از ماشین آلات سنگین یا وسایل نقلیه به همراه دارد.
به علاوه، در افراد مبتلا به صرعی که به درمان دارویی مقاوم هستند، احتمال ایجاد مشکلات حافظه و خلق و خو بیشتر است.
این چالش ها می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی و افزایش خطر مرگ شود.
درصورت مدیریت صحیح بیماری به کمک دارو و تغییرات سبک زندگی، افراد مبتلا به حمله می توانند به زندگی خود ادامه دهند.
بیشتر بخوانید: تست نوار مغز صرع یا اپیلپسی + تشخیص
برای انجام بررسی های اولیه و مشاوره با دکتر بابک جلالیان، پزشک متخصص مغز و اعصاب می توانید با کلینیک یادمان در شهرک غرب تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
