تکرر ادرار در زنان
تکرر ادرار چیست؟ تکرر ادرار نیاز بیش از حد معمول به ادرار کردن است. این فشار می تواند به طور ناگهانی اتفاق بیافتد و باعث شود کنترل مثانه خود را از دست بدهید و احتمالاً مانند زمانی که مثانه بسیار پر است احساس ناراحتی کنید.
تکرر ادرار با عنوان مثانه پرکار نیز شناخته می شود. ادرار بیش از 8 بار در 24 ساعت از نظر متخصصان اورولوژی که تخصص آن ها سیستم ادراری است تکرر ادرار محسوب می شود.
نکته مهم در درمان تکرر ادرار پرداختن به علت اصلی است.
عفونت ادراری (UTI)
عفونت ادراری (UTI) از علل شایع تکرر ادرار است. این اتفاق زمانی می افتد که باکتری ها از طریق مجرای ادرار وارد مثانه شوند.
تخمین زده شده است که 50 تا 60 درصد زنان حداقل یک بار در زندگی خود عفونت ادراری را تجربه می کنند.
یک سوم زنان قبل از 24 سالگی به این مشکل دچار می شوند و به حدی شدید است که به آنتی بیوتیک نیاز خواهند داشت.
زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به UTI هستند زیرا مجرای ادرار آن ها کوتاه تر است و باکتری ها برای آلوده کردن مجاری ادراری و ایجاد علائم مسافت کمتری را طی می کنند.
عوامل خطرزای شایع برای UTI عبارتند از:
- عدم آبرسانی به بدن
- نگه داشتن طولانی مدت ادرار و یا کامل تخلیه نکردن مثانه
- تحریک و التهاب واژن
- پاک کردن نامناسب (از عقب به جلو) پس از استفاده از توالت که مجرای ادرار را در معرض باکتری E. coli قرار می دهد
- مقاربت جنسی که باعث وارد شدن باکتری ها به مجاری ادراری می شود
- تغییر در ساختار سیستم ادراری مانند دوران بارداری
- بیماری های مزمن مانند دیابت که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد
مثانه پرکار (OAB)
مثانه پرکار (OAB) از دیگر دلایل عمده تکرر ادرار است. طبق آمار انجمن اورولوژیک آمریکا حدود 33 میلیون آمریکایی مثانه پرکار دارند.
این مشکل حدود 40 درصد از تمام زنان ایالات متحده را در بر می گیرد.
مثانه پرکار معمولاً مجموعه ای از علائم است که به دلیل فعالیت بیش از حد عضلات مثانه می تواند منجر به تکرر ادرار شود. علائم شایع این مشکل عبارتند از:
- فوریت یا فشار ناگهانی ادرار که گاهی منجر به نشتی می شود
- نوکتوریا یا نیاز به ادرار کردن حداقل دو یا چند بار در شب
- تکرر ادرار یا نیاز به ادرار کردن حداقل هشت بار در روز
دلایل مختلفی برای مثانه پرکار وجود دارد. این موارد می توانند شامل موارد زیر باشند:
- آسیب ها
- شرایطی که بر ماهیچه ها، اعصاب و بافت ها تأثیر می گذارد مانند سکته مغزی یا مالتیپل اسکلروزیس (MS)
- کمبود استروژن به دلیل یائسگی
- وزن اضافی بدن که به مثانه فشار اضافی وارد می کند
سایر دلایل تکرر ادرار
سایر دلایل تکرر ادرار می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سنگ مثانه
- دیابت
- سیستیت بینابینی
- ضعف عضلات کف لگن
کافئین، نیکوتین، شیرین کننده های مصنوعی و الکل زیاد نیز می توانند دیواره مثانه را تحریک کرده و علائم تکرر ادرار را بدتر کنند.
علائم تکرر ادرار
علائم تکرر ادرار به علت آن بستگی دارد.
علائم عفونت ادراری
UTI می تواند در هر نقطه از سیستم ادراری ایجاد شود اما معمولاً در مثانه و مجرای ادرار ظاهر می شود.
علائم UTI شامل موارد زیر است:
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار با بوی قوی
- درد زیر شکم
- خون در ادرار
- تب
- لرز
- از دست دادن کنترل مثانه
- حالت تهوع
علائم OAB
تکرر ادرار از علائم اصلی مثانه پرکار است اگرچه هنگام ادرار کردن نباید احساس درد و سوزش داشته باشید.
علائم دیگر این مشکل عبارتند از:
- عدم توانایی در به تعویق انداختن ادرار
- نشت ادرار
- نوکتوریا
تشخیص و آزمایش
پزشک برای مشخص کردن دلایل تکرر ادرار معایناتی انجام می دهد و از شما سؤالاتی مانند موارد زیر خواهد پرسید:
- چه زمانی علائم شروع شد؟
- هر چند وقت یک بار ادرار می کنید؟
- چه علائم دیگری دارید؟
- آیا نشت غیر منتظره ادرار دارید و در چه شرایطی این اتفاق می افتد؟
پزشک به احتمال زیاد برای بررسی عفونت، خون یا سایر یافته های غیر طبیعی مانند پروتئین یا قند از شما درخواست نمونه ادرار خواهد کرد.
پزشک همچنین شکم و لگن را معاینه کرده که احتمالاً شامل معاینه لگن و ارزیابی مجرای ادرار و واژن شما خواهد بود.
آزمایشات مفید دیگر عبارتند از:
- اسکن مثانه. بعد از ادرار کردن برای بررسی مقدار ادرار باقی مانده داخل مثانه سونوگرافی انجام می شود.
- سیستوسکوپی. پزشک با استفاده از ابزار مجهز به چراغ می تواند داخل مثانه را بطور دقیق بررسی کند و همچنین در صورت لزوم از بافت ها نمونه بگیرد.
- آزمایش ادرار (آزمایش اورودینامیک). این مورد شامل آزمایش های مختلف برای بررسی چگونگی کارکرد سیستم ادراری است.
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار به علت آن بستگی دارد. پزشک ابتدا بیماری های اصلی که دلیل تکرر ادرار است را درمان خواهد کرد.
اگر دلیل این مشکل عفونت باشد، پزشک برای از بین بردن عفونت آنتی بیوتیک تجویز می کند.
داروهای کنترل کننده اسپاسم عضلات مثانه می توانند به کاهش بی اختیاری ادرار یا از بین رفتن کنترل مثانه کمک کنند.
پزشک همچنین می تواند برای تأخیر در ادرار انجام تمرینات لگن مانند کگل یا تمرینات بازآموزی مثانه را پیشنهاد کند.
طب سوزنی
طب سوزنی نوعی روش درمان باستانی چینی است که قرن ها برای درمان بیماری مورد استفاده قرار گرفته است.
درمان مشکلات ادراری مانند OAB و بی اختیاری ادرار از نمونه های متداول این روش درمانی است.
در حال حاضر هیچ اطلاعات ثابتی مبنی بر قابل اعتماد بودن طب سوزنی به عنوان یک گزینه درمانی برای مشکلات ادراری وجود ندارد.
طبق بررسی های اخیر حاصل از طیف گسترده مطالعات، اثربخشی طب سوزنی برای درمان بی اختیاری ادرار نشان داده نشده است.
طبق گزارش مجله پزشکی بریتانیا در حال حاضر یک بررسی علمی درباره مطالعات طب سوزنی و مثانه پرکار در حال جریان است و مقایسه نقاط ضعف و قوت طب سوزنی با سایر درمان ها را ارزیابی خواهد کرد.
پیشگیری از تکرر ادرار
برای کاهش احتمال ابتلا به تکرر ادرار می توانید اقداماتی انجام دهید.
همچنین می توانید از مصرف غذاها و نوشیدنی های خاص در هنگام شب که به احتمال زیاد موجب نوکتوریا می شوند خودداری کنید. مثال های این موارد عبارتند از:
- الکل
- آب مرکبات
- قهوه
- چای
- گوجه فرنگی و محصولات آن
- شیرین کننده های مصنوعی
یبوست همچنین با فشار آوردن به مثانه می تواند باعث تکرر ادرار شود بنابراین فیبر بدن خود را برای حفظ حالت طبیعی بدن افزایش دهید.
در مورد روش مناسب انجام تمرینات لگنی کگل که می توانند عضلات لگن شما را تقویت کنند با پزشک خود صحبت کنید.
از پزشک درباره فیزیوتراپی عضلات لگن نیز سوال بپرسید. این روش ها فراتر از تمرینات کگل هستند و ماهیچه های پشتیبان مثانه و لگن را بطور گسترده تقویت می کنند
نتیجه
دانستن علت در صورت داشتن علائم تکرر ادرار مهم است. برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان مشکلات مثانه و کنترل آن
بیشتر بخوانید: تشخیص و درمان بی اختیاری ادرار
برای تشخیص مشکلات اورولوژی ازجمله تکرر ادرار و مشکلات مثانه و مجاری ادراری و درمان آنها می توانید با تماس با شماره های زیر یک وقت ملاقات با پزشک اورولوژیست کلینیک یادمان، دکتر علی حاجب تنظیم کنید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
