جراحی بای پس قلب یا عروق کرونری + ریسک‌ها و آمادگی
جراحی بای پس عروق کرونر چیست
جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) روشی برای درمان بیماری عروق کرونر است. در بیماری عروق کرونر (CAD) شریان های کرونری – رگ های خونی که اکسیژن و مواد مغذی را به عضله قلب می رسانند_ باریک می شوند.
CAD در اثر تجمع چربی ها در دیواره رگ ها ایجاد می شود. انباشه شدن این مواد باعث باریک شدن داخل رگ ها شده و ارسال خون غنی از اکسیژن به عضله قلب را محدود می کند.
یکی از راه‌های درمان رگ‌های مسدود یا باریک این است که بخش مسدود شده شریان کرونری با یک قطعه از یک رگ خونی سالم از جای دیگری در بدن دور زده شود.
رگ‌های خونی یا پیوندهایی که برای عمل بای‌پس استفاده می‌شوند تکه‌هایی از یک ورید از پا یا یک شریان در قفسه سینه می باشند. گاهی از شریان مچ دست نیز استفاده می شود.
پزشک یک سر پیوند را بالای انسداد و سر دیگر را زیر انسداد می‌بندد. خون با عبور از پیوند جدید، انسداد را دور می زند تا به عضله قلب برسد. این عمل جراحی بای پس عروق کرونری نامیده می شود.
برای دریافت نوبت حضوری جهت معاینه، تشخیص و درمان نارسایی های قلبی با کلینیک یادمان طب در تهران تماس بگیرید.
به طور معمول، برای دور زدن شریان کرونر مسدود شده، پزشک یک برش بزرگ در قفسه سینه ایجاد می کند و قلب را به طور موقت متوقف می کند. برای باز کردن قفسه سینه، پزشک استخوان سینه (جناخ) را از طول نصف کرده و از هم جدا می کند.
هنگامی که قلب در معرض دید گرفت، پزشک لوله هایی را وارد قلب می کند تا خون توسط دستگاه بای‌پس قلبی‌ریوی در بدن پمپاژ شود. وجود دستگاه بای پس برای پمپاژ خون در زمان توقف تپش قلب ضروری است.
در اغلب موارد از روش سنتی قلب باز استفاده می شود، تکنیک های کمتر تهاجمی نیز برای دور زدن عروق کرونر مسدود شده ابداع شده است.
روش‌های «خارج از پمپ» که در آنها نیازی به توقف قلب نیست، در دهه 1990 توسعه یافتند.
جراحی سوراخ کلید (که از طریق برش‌های بسیار کوچک انجام می‌شود) و روش‌های روباتیک (که با کمک یک دستگاه مکانیکی متحرک انجام می‌شود) نمونه هایی از این روش‌های کم تهاجمی هستند.
دلیل نیاز به جراحی بای پس عروق کرونر
از جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) برای درمان انسداد یا باریک شدن یک یا چند شریان کرونر برای بازگرداندن خونرسانی به عضله قلب استفاده می کنند.
موارد زیر از علائم بیماری عروق کرونر هستند:
- درد قفسه سینه
- بی حالی (خستگی شدید)
- تپش قلب
- ریتم غیر طبیعی قلب
- تنگی نفس
- تورم در دست و پا
- سوء هاضمه
متأسفانه، اگرچه ممکن است در بیماری عروق کرونر اولیه هیچ علامتی نداشته باشید، اما بیماری تا زمانی که انسداد شریان به ایجاد علائم و مشکلات منجر شود، به پیشرفت خود ادامه خواهد داد.
اگر در اثر افزایش انسداد شریان کرونری، خون رسانی به عضله قلب کم شود، دچار حمله قلبی می شوید. اگر نتوان جریان خون را به ناحیه آسیب دیده عضله قلب بازگرداند، بافت می میرد.
عوارض عمل بای پس قلب
عوارض و خطرات احتمالی جراحی پیوند بای پس قلب یا عروق کرونر (CABG) عبارتند از:
- خونریزی حین یا بعد از جراحی
- لخته شدن خون که می تواند باعث حمله قلبی، سکته مغزی یا مشکلات ریوی شود
- عفونت در محل برش
- پنومونی
- مشکلات تنفسی
- پانکراتیت
- نارسایی کلیه
- ریتم غیر طبیعی قلب
- ناموفق بودن پیوند
- مرگ
بسته به وضعیت خاص بیمار احتمال بروز عوارض دیگری نیز وجود دارد. قبل از انجام عمل حتماً در مورد هرگونه نگرانی با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید : آناتومی عروق خونی قلب و بخش های آن
چگونه برای جراحی بای پس عروق کرونر آماده شوم
- پزشک روش عمل را توضیح می دهد و شما می توانید سوالات خود را بپرسید.
- از بیمار خواسته می شود که یک فرم رضایت نامه را برای انجام آزمایش امضا کند. فرم را باید با دقت خوانده شود و در صورت نامشخص سوال پرسیده شود.
- همراه با مرور تاریخچه سلامتی بیمار، پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد تا از مطلوب بودن وضعیت بیمار قبل از عمل مطمئن شود. ممکن است نیاز به آزمایش خون یا سایر آزمایشات تشخیصی باشد.
- 8 ساعت قبل از عمل، معمولاً بعد از نیمه شب، غذا نخورید یا چیزی ننوشید.
- بهتر است شب قبل و صبح جراحی با صابون یا پاک کننده مخصوص حمام کنید.
- اگر باردار هستید یا احتمال آن را می دهید به پزشک خود بگویید.
- اگر به هر چیزی مانند دارو، ید، لاتکس، نوار چسب یا داروهای بیهوش کننده ( بیحس کننده های موضعی و داروهای بیهوشی عمومی) حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- پزشک خود را از تمام داروها (با نسخه و بدون نسخه)، ویتامین ها، گیاهان دارویی و مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع سازید.
- اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا از داروهای رقیق کننده خون، آسپرین یا سایر داروهای موثر برلخته شدن خون استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. شاید لازم باشد مصرف برخی از این داروها را قبل از عمل قطع کنید.
- معمولا برای مشخص شدن مدت زمان لخته شدن خون، قبل از عمل، آزمایش خون تجویز می شود.
- اگر ضربان ساز یا هر وسیله قلبی کاشته شده دیگری دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر سیگار می کشید، در اسرع وقت سیگار را ترک کنید. ترک سیگار شانس موفقیت آمیز بودن جراحی را افزایش می دهد و به طور کلی برای سلامتی مفید است.
- بر اساس وضعیت بیماری، ممکن است پزشک از بیمار بخواهد که کارهای دیگری را نیز برای ایجاد آمادگی انجام دهد.
در طی عمل بای پس عروق کرونر چه اتفاقی می افتد
جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) نیاز به بستری در بیمارستان دارد. روش عمل بسته به شرایط بیمار و عملکرد پزشک متفاوت است.
به طور کلی، فرآیند CABG به صورت زیر است:
- از بیمار خواسته می شود که هر گونه جواهرات یا اشیایی که در روند کار اختلال ایجاد می کند را در بیاورد.
- بیمار لباس بیمارستان را می پوشد و برای تخلیه مثانه به دستشویی می رود.
- بیمار روی کمر بر روی تخت عمل دراز می کشد.
- متخصص بیهوشی به طور مداوم ضربان قلب، فشار خون، تنفس و سطح اکسیژن خون بیمار را در طول جراحی کنترل می کند. در طول بیهوشی (به خواب عمیق می‌روید)، یک لوله تنفسی در گلوی بیمار قرار گرفته و برای تنفس در طول جراحی به یک دستگاه تنفس مصنوعی متصل می‌شود.
- یک متخصص خدمات درمانی یک خط داخل وریدی (IV) را در بازو یا دست بیمار وارد می کند. سایر کاتترها برای کنترل قلب و فشار خون و همچنین گرفتن نمونه خون در گردن و مچ دست قرار داده می شوند.
- یک کاتتر برای تخلیه ادرار در مثانه بیمار قرار می گیرد.
- پوست محل جراحی را با محلول ضد عفونی کننده تمیز می کنند.
- هنگامی که تمام لوله‌ها و مانیتورها در جای خود قرار گرفتند، پزشک برای دسترسی به عروق خونی مورد استفاده برای پیوندها، برش‌هایی را در یک یا هر دو پا یا یکی از مچ‌ها ایجاد می‌کند. او رگ(ها) را برداشته و برش(ها) را می بندد.
- پزشک یک برش از سیب آدم تا درست بالای ناف ایجاد می کند.
- پزشک جناغ سینه (استخوان سینه) را از طول نصف و قفسه سینه را از وسط باز می کند تا قلب نمایان شود.
جراحی پیوند عروق کرونر – رویه «در پمپ»
- برای دوختن پیوندها بر روی عروق کرونر بسیار کوچک، پزشک باید قلب را به طور موقت متوقف کند. لوله‌هایی در قلب قرار داده می‌شوند تا خون توسط دستگاه بای‌پس قلب-ریه در بدن بیمار پمپاژ شود.
- پس از آنکه خون برای پمپاژ به داخل دستگاه بای پس هدایت شد، پزشک با تزریق محلول سرد قلب را متوقف می کند.
- هنگامی که قلب متوقف شد، پزشک عمل پیوند بای پس را با دوختن انتهای یک ورید روی یک سوراخ کوچک ایجاد شده در آئورت و سر دیگر روی یک سوراخ کوچک درست در زیر انسداد در شریان کرونر انجام می‌دهد. اگر پزشک از شریان سینه ای درونی در داخل قفسه سینه به عنوان پیوند بای پس استفاده کند، انتهای پایینی شریان از داخل قفسه سینه بریده شده و روی سوراخ ایجاد شده در زیر انسداد شریان کرونری دوخته می شود.
- بسته به تعداد انسداد و محل قرارگیری آنها ممکن است نیاز به انجام بیش از یک پیوند بای پس باشد. پس از تکمیل تمام پیوندها، پزشک آنها را برای اطمینان از گذشتن خون از آن از نزدیک بررسی می کند.
- پس از بررسی پیوندهای بای پس، پزشک خون را از دستگاه بای پس به قلب برمی گرداند و لوله های متصل به دستگاه را جدا می کند. ممکن است قلب خود به خود دوباره به کار بیفتد در غیر این صورت، از یک شوک الکتریکی ضعیف برای به کار افتادن مجدد آن استفاده می شود.
- در برخی موارد، موقتا سیم هایی برای ایجاد ضربان قلب در سینه قرار می دهند. این سیم‌ها را می‌توان به یک ضربان‌ساز متصل کرد تا در صورت نیاز، در اوایل دوره نقاهت، ضربان قلب به درستی انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید : درمان نارسایی سیستولیک قلبی و علائم آن
جراحی بای پس عروق کرونر – روش خارج از پمپ
- هنگامی که پزشک قفسه سینه را باز کرد، ناحیه اطراف شریان را که قرار است بای پس شود، با ابزار خاصی ثابت نگه می دارد.
- قلب به کار خود ادامه می دهد و خون را در بدن پمپاژ می کند.
- دستگاه بای پس قلب-ریه و شخصی که با آن کار می کند، در حالت آماده به کار نگه داشته می شوند، تا فقط در صورت نیاز به استفاده این روش در بای پس به کار گرفته شوند.
- پزشک عمل پیوند بای پس را با دوختن یک سر ورید بر روی دهانه کوچک ایجاد شده در آئورت و سر دیگر آن روی یک برش کوچک در زیر قسمت مسدود شده شریان کرونر، انجام می دهد.
- بسته به تعداد انسدادها و محل آنها ممکن است، بیش از یک پیوند بای پس انجام شود.
- قبل از بسته شدن قفسه سینه، پزشک پیوندها را از نزدیک بررسی می کند تا از درست کار کردن آنها مطمئن شود.
تکمیل مراحل، در هر دو روش
- پزشک جناغ را با سیم های کوچکی به هم می دوزد (مانند سیم هایی که برای ترمیم استخوان شکسته استفاده می شود).
- لوله هایی را به قفسه سینه بیمار وارد می کنند تا خون و سایر مایعات از اطراف قلب تخلیه شود.
- پوست جناغ سینه را دوباره به هم می دوزند.
- پزشک لوله ای را برای تخلیه مایعات جمع شده در معده از طریق دهان یا بینی وارد معده بیمار می کند.
- سپس محل زخم را بانداژ یا پانسمان استریل می کنند.
بیشتر بخوانید : آزمایش نوار قلب و چگونگی انجام آن
بعد از عمل بای پس قلب چه اتفاقی می افتد
در بیمارستان
پس از جراحی، بیمار را به بخش مراقبت های ویژه (ICU) می برند تا تحت نظارت دقیق قرار گیرد. دستگاه ها به طور مداوم ردیابی نوار قلب (ECG)، فشار خون، سایر فشارها، تعداد تنفس و سطح اکسیژن را نمایش می دهند. جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) حداقل نیاز به چند روز بستری در بیمارستان دارد.
به احتمال زیاد تا زمان پایدار شدن وضعیت بیمار و تا زمانی که بتواند به تنهایی نفس بکشد، برای تنفس از طریق دستگاه تنفس مصنوعی (ماشین تنفس) یک لوله در گلوی بیمار می ماند.
طی مدت زمان درآمدن از بیهوشی و شروع به نفس کشیدن کردن، پزشک می تواند دستگاه تنفس را طوری تنظیم کند تا بیمار تا حد ممکن خودش نفش بکشد. وقتی بیمار انقدر هوشیار شد که بتواند به طور کامل نفس بکشد و سرفه کند، پزشک لوله تنفسی را خارج خواهد کرد.
پس از بیرون آمدن لوله تنفسی، یک پرستار به بیمار کمک می کند تا سرفه کند و هر چند ساعت یکبار نفس عمیق بکشد. نیاز به کمک برای این کار، به دلیل درد ناراحت کننده آن خواهد بود، اما برای جلوگیری از ذات الریه در اثر تجمع مخاط در ریه ها بسیار مهم است که انجام شود.
پرستار به بیمار نشان می دهد که برای کاهش ناراحتی چگونه هنگام سرفه یک بالش را محکم روی سینه خود بغل کند.
محل برش جراحی ممکن است تا چند روز پس از عمل CABG حساس یا دردناک باشد. طبق توصیه پزشک، برای درد مسکن مصرف کنید. آسپرین یا برخی داروهای ضد درد دیگر ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد. حتما فقط داروهای توصیه شده را مصرف کنید.
ممکن است داروهایی را برای کنترل فشار خون و قلب و کنترل هر گونه مشکل مربوط به خونریزی از طریق IV به بیمار بدهند. با تثبیت وضعیت بیمار، پزشک به تدریج مقدار این داروها را کاهش داده و سپس آنها را قطع می کند.
پس از خارج کردن لوله های تنفسی و معده و پایدار شدن وضعیت بیمار، بیمار می تواند شروع به نوشیدن مایعات کند. به تدریج بیمار می تواند غذاهای جامد بیشتری را در برنامه غذایی خود بگنجاند، البته اگر مشکلی برایش ایجاد نکنند.
هنگامی که آمادگی بیمار برای پزشک مشخص شد، بیمار را از ICU به یک بخش مراقبت های پس از جراحی منتقل خواهند کرد. ریکاوری در آنجا ادامه خواهد داشت.
پس از بیرون آمدن از رختخواب و طولانی تر شدن زمان راه رفتن، بیمار می تواند به تدریج فعالیت خود را افزایش دهد. هر زمان که بیمار بتواند غذای جامد بخورد، این اجازه را خواهد داشت.
یکی از اعضای تیم مراقبت های درمانی، برای ویزیت بعدی با پزشک برنامه ریزی می کند.
در خانه
پس از رفتن به خانه تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه جراحی بسیار مهم است. پزشک دستورالعمل های خاصی برای حمام کردن به بیمار می دهد. بخیه‌ها یا منگنه‌های جراحی طی ویزیت بعدی در مطب، در صورتی که قبل از ترک بیمارستان کشیده نشده باشند، برداشته می شوند.
تا زمانی که پزشک اجازه ندهد، رانندگی کردن مجاز نیست. ممکن است محدودیت های دیگری نیز برای فعالیت وجود داشته باشد.
در صورت تجربه هر یک از موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) یا بالاتر، یا لرز
- قرمزی، تورم، یا خونریزی یا ترشحات دیگر از هر یک از محل های برش
- افزایش درد در اطراف هر یک از محل های برش
- مشکل در تنفس
- نبض سریع یا نامنظم
- تورم در پاها
- بی حسی در بازوها و پاها
- تهوع یا استفراغ مداوم
پزشک ممکن است پس از انجام عمل، بسته به وضعیت بیمار، دستورالعمل های دیگری را نیز مشخص کند.
مراحل بعدی
قبل از موافقت با آزمایش یا عمل، از موارد زیر مطمئن شوید:
- نام آزمایش یا عمل
- دلیل انجام آزمایش یا عمل
- چه نتایجی را باید انتظار داشت و هر کدام چه معنایی دارند
- خطرات و مزایای آزمایش یا عمل
- عوارض جانبی یا احتمالی عمل
- زمان و مکان انجام آزمایش یا عمل
- چه کسی این آزمایش یا عمل را انجام خواهد داد و آن شخص چه صلاحیتی باید داشته باشد
- در صورت عدم انجام آزمایش یا عمل چه اتفاقی می افتد
- هر گونه آزمایش یا عمل جایگزین دیگری که می توانید در مورد آن فکر کنید
- چه زمانی و چگونه نتابج را خواهید گرفت
- اگر پس از آزمایش یا عمل سؤال یا مشکلی داشتید، با چه کسی تماس بگیرید
- چقدر باید برای آزمایش یا عمل بپردازید
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
