علائم و درمان نارسایی کلیه
گاهی اوقات کلیه ها دیگر قادر نیستند خون را تصفیه و پاکسازی کنند. این امر می تواند باعث انباشته شدن محصولات زائد خطرناک شود. این وضعیت، نارسایی کلیه نام دارد. در صورت عدم درمان، این وضعیت می تواند منجر به مرگ شود.
کلیه چیست؟
کلیه ها، 2 اندام لوبیایی شکل هستند که اندازه ای حدود یک مشت دارند. آن ها در پشت انسان، در هر دو طرف ستون فقرات قرار دارند.
کلیه های سالم، با ساختن ادرار، محصولات زائد را از خون پاکسازی می کنند.
آن ها میزان برخی اجزای خون (مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم) را نیز تنظیم می کنند و هورمون هایی را می سازند که فشار خون و سلول های قرمز خون را کنترل می کنند.
نارسایی کلیه چیست؟
در نارسایی کلیه، کلیه ها آنچنان که باید، فعالیت نمی کنند. عبارت ” نارسایی کلیه” مشکلات بسیاری را پوشش می دهد. این مشکلات می تواند منجر به نارسایی کلیه شود:
- کلیه، خون کافی را برای تصفیه دریافت نمی کند
- کلیه از یک بیماری مانند موارد زیر آسیب دیده است
- قند خون بالا (دیابت)
- فشار خون بالا
- گلومرولونفریت (آسیب به فیلترهای کوچک کلیه)
- بیماری کلیه پلی کیستیک
- کلیه توسط سنگ کلیه یا بافت اسکار، مسدود شده است
علائم نارسایی کلیه
علائم نارسایی کلیه می تواند بر اساس شدت نارسایی کلیه، سرعت پیشرفت آن و علت آن متفاوت باشد.
دو نوع اصلی نارسایی کلیوی وجود دارد: حاد (ناگهانی) و مزمن (طی زمان).
نارسایی کلیوی حاد – ARF
ARF زمانی رخ می دهد که کلیه ها به طور ناگهانی، تصفیه مواد زائد از خون را متوقف می کنند.
علائم نارسایی کلیوی حاد عبارت اند از:
- تورم دست ها، پاها و صورت
- خونریزی داخلی
- گیجی
- حملات
- کما
- تست های خون و ادرار غیر طبیعی
- فشار خون بالا
نارسایی کلیوی مزمن – CRF
CRF با علائم بسیار اندک در مراحل اولیه، به آرامی ایجاد می شود.
ممکن است یک بیمار با نارسایی کلیوی مزمن، تا زمانی که عملکرد کلیه به 20% یا کمتر افت کند، هیچ علائمی نداشته باشد. در این مرحله، این علائم ظاهر می شوند:
- تست خون و ادرار غیر طبیعی
- فشار خون بالا
- کاهش وزن بی دلیل
- تعداد گلبول قرمز پایین
- حالت تهوع
- وجود طعم فلز در دهان
- از بین رفتن اشتها
- کوتاهی تنفس
- درد قفسه سینه
- بی حسی و سوزش
- گیجی
- کما
- حملات
- به آسانی کبود شدن
- خارش
- خستگی
- سردرد
- کشش و گرفتگی ماهیچه
- استخوان های ضعیفی که به آسانی می شکنند
- رنگ پوست زرد-قهوه ای
- تورم دست ها، پاها و صورت
- اختلال خواب
دلایل نارسایی کلیه
به احتمال زیاد نارسایی کلیوی حاد با موارد زیر اتفاق می افتد:
- جریان خون پایین ( مثلا پس از جراحی های پیچیده یا تصادف)
- تورم کلیه (مثلا در واکنش به یک دارو یا عفونت)
- انسداد ناگهانی (مثلا ناشی از سنگ کلیه)
- فشار خون بسیار بالا
در نارسایی کلیوی حاد، اغلب پس از درمان علت، کلیه یه حالت طبیعی یا نزدیک به طبیعی بر می گردد.
نارسایی کلیوی مزمن، از دست رفتن دائمی فعالیت کلیه است. شایع ترین دلایل عبارت اند از:
- فشار خون بالا
- گلومرولونفریت مزمن
- قند خون بالا
- بیماری کلیه پلی کیستیک
- انسداد مجرای ادراری
- عفونت کلیه
درمان نارسایی کلیه
برای درمان نارسایی کلیوی حاد، لازم است علت (مانند فشار خون بسیار بالا یا پایین، سنگ کلیه یا قند خون بالا) درمان شود.
گاهی به مدت کوتاهی نیاز به دیالیز است.
در نارسایی کلیوی مزمن، درمان علت می تواند سرعت بیماری را کم کند. CRF می تواند منجر به بیماری کلیه مرحله آخر شود.
زمانی که کارایی کلیه به زیر 10% افت می کند، اغلب به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز است، خصوصا اگر علائم اورمی (تجمع مواد زائد در خون) مانند حالت تهوع و خارش وجود داشته باشد.
دیالیز
دیالیز، راهی برای پمپ خون در دستگاهی است که مواد زائد را فیلتر کرده و خون را به بدن باز می گرداند. دو نوع دیالیز، همودیالیز و دیالیز صفاقی نام دارند.
همودیالیز: در همودیالیز، یک لوله در یکی از رگ های گردن یا دست یا پا وارد می شود. همودیالیز سه بار در هفته به مدت 3 تا 4 ساعت انجام می شود.
دیالیز صفاقی: دیالیز صفاقی از طریق لوله ای که به صورت دائمی در شکم فرد نصب می شود، صورت می گیرد.
دیالیز اغلب بزرگسالان در مرکز سرپایی همودیالیز انجام می شود. دیالیز صفاقی اغلب کودکان در خانه انجام می شود.
پیوند کلیه
پیوند کلیه به این معنی است که جراح، یک کلیه سالم تر را از شخصی دیگر به بدن فرد منتقل می کند.
پیوند کلیه، بهترین راه برای درمان بسیاری از بیمارانی است که دچار نارسایی کلیوی مرحله آخر هستند.
کلیه ها از افرادی به دست می آیند که در زمان مرگ با اهدای کلیه خود موافقت کرده اند یا توسط افراد سالم اهدا می شوند.
بیمارانی که کلیه های اهدایی توسط اهداکننده های زنده را دریافت می کنند، نسبت به افرادی که کلیه افراد فوت شده را دریافت می کنند یا افرادی که دیالیز می کنند، عمر طولانی تری دارند.
به کمک تکنیک های پزشکی مدرن، لازم نیست اهداکننده زنده کلیه، یک از اعضای خانواده باشد تا نتیجه خوبی حاصل شود.
حدود 90000 بیمار در آمریکا، در لیست انتظار برای پیوند کلیه از اهداکننده ی فوت شده هستند.
اما به خاطر کمبود کلیه های اهدایی، در هر سال تنها 10000 پیوند از اهداکننده ی فوت شده انجام می شود. 6000 پیوند دیگر، هر ساله توسط اهداکننده های زنده صورت می گیرد.
کلینیک یادمان در شهرک غرب خدمات لازم جهت تشخیص و درمان نارسایی های کلیه را زیر نظر دکتر علی حاجب و دیگر متخصصین اورولوژی کلینیک ارائه میدهد. برای دریافت نوبت با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
