مثانه عصبی (نوروژنیک)
مثانه عصبی چیست؟ ادرار برای اینکه قادر باشد در مثانه نگهداری شود و در زمان مناسب، از طریق مجرای ادرار خارج شود، نیاز به هماهنگی دقیق بین عضلات و عصب‌های دستگاه ادراری دارد.
عصب‌ها، پیام‌هایی را از مثانه به نخاع و مغز و سپس از مجموعه عصب های موجود در سیستم عصبی محیطی به عضلات مثانه منتقل می‌کنند و به آنها فرمان می‌دهند که منقبض شده یا رها شوند.
در عارضه مثانه عصبی ، عصب‌ها به درستی پیغام مغز را به ماهیچه‌های مثانه منتقل نمی‌کنند.
عوارض و مشکلات مثانه عصبی کدامند؟
برخی از مشکلات عمده‌ی مثانه عصبی شامل موارد زیر می‌شوند:
- نشت ادرار، نشت ادرار زمانی روی می‌دهد که ماهیچه‌هایی که با انقباض خود ادرار را درون مثانه نگه می‌دارند، به درستی پیغام عصب‌ها را دریافت نکنند.
- احتباس ادرار، احتباس ادراری زمانی روی می‌دهد که ماهیچه‌هایی که با باز شدن خود مسئول خروج ادرار از مثانه هستند، به درستی پیغام عصب‌ها را دریافت نکنند.
- آسیب‌دیدگی رگ های ریز درون کلیه، این وضعیت زمانی روی می‌دهد که مثانه لبریز از ادرار باشد و به دلیل عدم تخلیۀ به موقع، ادرار به کلیه‌ها بازگردد که این وضعیت منجر به ایجاد فشار مضاعف به کلیه‌ها شده که در این حالت موجب ایجاد خون در ادرار می‌شود.
- عفونت مثانه و مجرای ادرار، این وضعیت به دنبال حبس شدن طولانی مدت ادرار در مثانه بوجود می‌آید.
علل بوجود آمدن مثانۀ عصبی چیست؟
برخی از دلایل احتمالی مثانه عصبی شامل موارد زیر می‌شوند:
- دیابت
- عفونت حاد
- سانحه‌ی تصادفی که منجر به ضایعه‌ی مغزی یا نخاعی شود.
- مشکلات عصبی ژنتیکی
- مسمومیت با فلزات سنگین
علائم مثانه عصبی کدام است؟
اگر چه هر فردی ممکن است تجربه‌ی متفاوتی از علایم را داشته باشد، در زیر رایج‌ترین علائم مثانه عصبی معرفی شده‌اند که شامل موارد زیر می‌شود:
- عفونت مجاری ادراری
- سنگ کلیه( البته در صورتی که فرد دچار ضایعه‌ی نخاعی باشد، تشخیص سنگ کلیه دشوار است چرا که بیمار قادر به احساس درد نیست.) برخی علائم سنگ کلیه:
- تب
- لرز
- بی‌اختیاری ادرار
- جریان ضعیف ادرار
- تکرر ادراری
- دریبلینگ ادرار
- عدم احساس پر بودن مثانه
از آنجا که علائم مثانه عصبی با برخی از مشکلات و وضعیت‌های پزشکی مشترک است، لذا برای تشخیص دقیق‌تر باید به پزشک مراجعه نمود.
مثانه عصبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک سیستم عصبی (از جمله مغز) و مثانه‌ی فردی که مشکوک به مثانه عصبی است را بررسی کرده؛ و پس از بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی او، برای تشخیص دقیق‌تر از روش هایی که در ادامه معرفی شده‌اند استفاده می‌کند:
- عکس‌برداری اشعۀ ایکس جمجمه و ستون فقرات، در این آزمایش تشخیصی از پرتوهای نامرئی انرژی الکترومغناطیسی برای ایجاد تصاویری از بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام ها استفاده می‌شود.
- الکتروانسفالوگرام (EEG) این روش فعالیت مداوم و الکتریکی مغز را با استفاده از الکترودهای متصل به پوست سر ثبت می‌کند.
- تصویربرداری از مثانه و مجاری ادرار.
- انجام آزمایش‌هایی برای پر کردن مثانه؛ این آزمایشات نشان می‌دهد که مثانه چقدر می‌تواند ادرار را درون خود نگه دارد و بررسی می‌کند که آیا مثانه به طور کامل قادر به خالی شدن می‌باشد.
روش‌های درمان مثانه عصبی
پزشک، نوع روش درمانی بیمار را بر اساس وضعیت او تعیین می‌کند برخی از عوامل تعیین کنندۀ درمان به قرار زیر هستند:
- سن، وضعیت عمومی و تاریخچه پزشکی بیمار.
- شدت علائم
- علت آسیب عصبی
- نوع اختلالی که در تخلیۀ ادرار وجود دارد
- توان بیمار برای انجام برخی روش ها و مصرف داروها
- دورۀ مورد انتظار بیماری در آینده
- پیشنهاد یا ترجیح بیمار
برخی از روش‌های درمانی، شامل موارد زیر می‌شود:
- قرار دادن سوند در مجرای ادرار (برای تخلیه مثانه در فواصل منظم)
- درمان پیشگیرانه، مصرف آنتی بیوتیک برای کاهش بروز عفونت.
- قرار دادن اسفنکتر مصنوعی (روشی که شامل قرار دادن یک Cuff مصنوعی در اطراف دهانه‌ی مثانه است، این اسفنکتر مصنوعی مشابه عملکرد اسفکنتر طبیعی، برای جلوگیری از نشت ادرار، متورم می‌شود و هنگام تخلیۀ ادرار شل و رها می‌شود.) با این حال بیمار برای تخلیۀ کامل مثانه نیاز به یک سوند متناوب دارد.
- عمل جراحی
بیشتر بخوانید: تست نوار مثانه
کلینیک چند تخصصی یادمان در بخش اولولوژی با مدیریت دکتر علی حاجب برای تشخیص و درمان مشکلات مثانه و بیماری های و آزمایش های تست نوار مثانه ، تست نوار مغز و تست نوار عصب انجام می شود.
برای دریافت نوبت جهت ملاقات با پزشک اورولوژیست یا انجام این آزمایش ها با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
