مراقبت های بعد از جراحی مغز
جراحی مغز فشار زیادی را به بدن وارد می کند و مدت زمان ریکاوری پس از جراحی مغز می تواند برای بیمار و اطرافیان او استرس زا باشد.
برای اطمینان از ایمن بودن بیمار پس از جراحی مغز، معمولاً بیمار چند روز یا بیش از یک هفته در بیمارستان تحت نظر می ماند.
در طول این مدت، برای کاهش تورم در مغز، استروئیدها و برای جلوگیری از تشنج، داروهای ضد تشنج تجویز می شود.
داروها بر اساس علائم بیمار و عوارض جانبی آنها تنظیم خواهند شد، بنابراین بیماران و مراقبان آنها باید هر گونه علامت نگران کننده ای را به تیم درمان گزارش دهند.
پس از جراحی مغز، برخی از بیماران برای بازیابی عملکردها و بازگشت به فعالیت های روزمره زندگی خود نیاز به توانبخشی خواهند داشت.
بسته به نیاز هر بیمار، در توانبخشی از خدمات فیزیوتراپیست (PT)، کاردرمانگر (OT)، گفتار درمانگر و سایر متخصصان استفاده می شود.
یکی از حیاتی ترین جراحی هایی که روی بدن انسان انجام می شود، جراحی داخل جمجمه یا مغز است. کل برنامه درمانی، بیمار را از نظر جسمی، روحی و روانی فرسوده می کند. به طور کلی، بیمار در آسیب پذیرترین شرایط زندگی خود قرار می گیرد. برای دریافت مشاوره و جراحی مغز می توانید به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.
بهبودی بعد از جراحی
مدت زمان لازم برای بهبودی بستگی به نوع عمل انجام شده دارد. مدت بستری شدن در بیمارستان پس از عمل مغز، بسته به میزان بهبودی و واکنش بدن بیمار به جراحی، معمولاً یک هفته تا ده روز است.
بلافاصله پس از جراحی، برای اطمینان از عملکرد طبیعی فعالیت های مغزی، بیمار به دقت تحت نظر گرفته می شود.
برای جلوگیری از تورم صورت و مغز، فرد باید هنگام نشستن یا دراز کشیدن سر خود را بالا نگه دارد.
در این دوره برای بیمار داروهای مسکن تجویز می شود. قبل از ترک بیمارستان، پزشک اقدامات احتیاطی و نحوه مراقبت از زخم را به بیمار توضیح می دهد.
احتمال تورم مغز وجود دارد و احتمالا برای آن استروئید تجویز می شود. با این حال، استروئیدها عوارض جانبی مانند بی خوابی یا مشکل در خوابیدن، تعریق، بی قراری و پرخوری دارند.
این علائم حتما باید به پزشک گزارش شوند تا در صورت نیاز، دوز و دفعات مصرف دارو تنظیم گردد.
سردردهای مکرر نیز باید گزارش شوند زیرا می تواند نشانه ای از تورم یا تومور مغزی باشد.
برخی از افراد پس از درمان به طور کامل بهبود می یابند، اما برخی دیگر به علت ایجاد تغییرات دائمی، مجبور به تغییر در روش زندگی خود می شوند.
برای مثال فرد نمی تواند وظایف روزانه یا کارهای خود را با همان کارایی قبلی انجام دهد.
خطرات جراحی مغز
خطرات احتمالی جراحی مغز عبارتند از:
- خونریزی در مغز
- تشکیل لخته خون
- تورم مغز که به ادم معروف است
- کما
- اختلال در هماهنگی، گفتار، بینایی یا تعادل
- عفونت در مغز، معروف به آنسفالیت، یا در محل زخم
- مشکلات حافظه
- تشنج
- سکته مغزی
- واکنش آلرژیک به بیهوشی
اقدامات و مراقبت های پس از جراحی مغز
سوالی که اکثر مردم در رابطه با جراحی مغز می پرسند، این است که: “چقدر می توانم فعالیت داشته باشم؟” پاسخ به این سوال دشوار است زیرا این میزان بر اساس نوع جراحی و توانایی فرد برای بهبودی متفاوت خواهد بود.
ورزش منظم برای حفظ گردش خون در اندام ها و جلوگیری از تشکیل لخته خون اهمیت زیادی دارد. تمرینات تنفس عمیق نیز برای جلوگیری از ابتلا به عفونت ریه ضروری هستند.
به طور کلی، موارد زیر توصیه می شوند:
- سطح فعالیت خود را به آرامی افزایش دهید
- اگر بعد از ورزش احساس سبکی سر یا خستگی می کنید، حتما کمی استراحت کرده و میزان فعالیت خود را کاهش دهید. میزان تحمل خود برای فعالیت جسمی را باید به آرامی افزایش دهید.
- تا زمان اجازه دادن پزشک معالج، رانندگی نکنید.
- زمانی که احساس آمادگی کردید، می توانید فعالیت جنسی را از سر بگیرید.
- از انجام فعالیت هایی مانند بلند کردن یا حرکت دادن بارهای سنگین یا زور زدن هنگام دفع مدفوع خودداری کنید.
- همیشه به هشدارهای بدن خود توجه کرده و به خودتان فشار نیاورید.
بیشتر بخوانید : شایع ترین بیماری های مغز و اعصاب
مراقبت از زخم بعد از عمل
زخم همیشه باید تمیز و خشک نگه داشته شود. اطرافیان بیمار باید هر روز زخم را برای جستجوی علائم ترشح یا عفونت بررسی کنند. هنگام شستن موها باید مراقب کنده نشدن دلمه زخم باشید.
در چند هفته اول حرارت مستقیم سشوار را روی زخم نگیرید. تا زمان بهبودی کامل از استفاده از رنگ مو یا هر گونه مواد شیمیایی خودداری کنید.
در زمان مشخص شده باید برای برداشتن بخیه ها یا منگنه ها به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی جراحی مغز
سردرد
سردرد می تواند به دو دلیل باشد:
- درد در محل زخم به دلیل برش و بخیه ها یا منگنه ها طبیعی است و با مسکن کنترل می شود.
- تغییرات فشار ناشی از جراحی در حفره جمجمه نیز می تواند باعث سردرد شود. فشار کم به دلیل باز شدن سخت شامه یا غشای محافظ روی مغز با برش است. مقداری مایع مغزی نخاعی از برش خارج شده و باعث سردردهای low-pressure می شود. از سوی دیگر، سردردهای high-pressure وجود دارد که ناشی از ادم یا تورم مغز ایجاد شده در واکنش به جراحی است. این درد با دارو برطرف نمی شود و برای کنترل آن باید با متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.
تهوع و استفراغ
علت حالت تهوع و استفراغ، تغییر در فشار داخلی جمجمه است و به راحتی با دارو برطرف می شود.
بیشتر بخوانید : انواع بیماری عروق مغزی + علل تشخیص و درمان
از دست دادن تعادل
بیمار معمولا طی چند روز اول پس از جراحی دچار عدم تعادل می شود اما معمولاً پس از دوره ریکاوری بهبود می یابد. در صورت ادامه این مشکل باید با پزشک مشورت کنید.
یبوست
دلیل یبوست می تواند عوارض جانبی مسکن ها یا کاهش تحرک و فعالیت باشد.
برای جلوگیری از یبوست، باید مصرف آب و مایعات و فیبر را در رژیم غذایی بیشتر کرد، زیرا سفتی باعث افزایش فشار آوردن به خود هنگام دفع شده و فشار داخل جمجمه را زیاد می کند.
در صورت ایجاد یبوست، داروهایی برای نرم کردن مدفوع یا بهبود حرکات روده تجویز می شود.
مراقبت های پس از جراحی تومور مغزی
بعد از جراحی تومور مغزی، احتمالاً بیمار شب را در یک واحد مراقبت های عصبی- بحرانی (NCCU) تحت نظر خواهد بود.
به بیمار IV، مانیتور قلب، کاتتر و ماسک اکسیژن متصل می شود. همچنین پانسمان (بانداژ) یک یا دو روز، روی سر بیمار می ماند.
پس از ترک NCCU، ریکاوری در یک واحد پرستاری جراحی مغز و اعصاب ادامه می یابد.
بیمار روز بعد از جراحی باید بتواند از رختخواب بیرون آمده، غذا بخورد و کمی پیاده روی کند. پس از عادی شدن توانایی بیمار در غذا خوردن و نوشیدن، IV ها را از بازوی او خارج می کنند.
پس از جراحی درد نباید زیاد باشد. برای ناراحتی جزئی معمولا از استامینوفن استفاده می شود. در برخی موارد، مصرف مسکن های قوی تر طبق توصیه پزشک بهتر است.
مدت بستری شدن در بیمارستان پس از جراحی تومور مغزی چقدر است
پس از جراحی تومور مغزی معمولا بیمار دو تا پنج روز بستری می شود. برای بررسی میزان موفقیت درمان، یک روز پس از جراحی ام آر آی یا سی تی اسکن انجام می شود.
مدت زمان دقیق بستری شدن، به عوامل زیادی، مانند نوع جراحی انجام شده و وجود یا عدم وجود عوارض، بستگی دارد.
بازگشت به خانه بعد از جراحی تومور مغزی
بعد از جراحی مغز، به بیمار دستورالعمل های دقیقی در مورد مراقبت از خود در خانه و موارد مورد انتظار در طول دوره ریکاوری، داده می شود.
پس از ترخیص از بیمارستان، در صورت نیاز، ریکاوری با درمان فیزیکی، شغلی و گفتار درمانی در خانه یا در مطب ادامه می یابد.
بیمار باید برای بررسی وضعیت سلامتی و برداشتن منگنه یا بخیه، ظرف یک هفته یا بیشتر برای معاینه مجدد به جراح خود مراجعه کند. در برخی موارد، بیمار نیاز به اقامت طولانی تری خواهد داشت.
بازیابی سطح انرژی معمول زمان می برد. بیمار برای بهبودی کامل نیاز به استراحت بیشتری دارد. مدت زمان لازم برای بهبودی پس از جراحی مغز برای هر فرد متفاوت بوده و به موارد زیر بستگی دارد:
- روشی که برای برداشتن تومور مغزی استفاده شده است
- محل تومور در داخل مغز
- مناطقی از مغز که تحت تاثیر جراحی قرار گرفته اند
- سن و سلامت کلی فرد
مراقبت های فوری پرستاری بعد از جراحی مغز
- مشاهده دقیق علائم حیاتی و عصبی
- ریختن قطره چشمی در چشم بیمارانی که به کما رفته اند
- نگه داشتن قسمت سر تخت بیمار در ارتفاع 30 درجه
- کنترل دمای بدن
- ترتیب اقدامات احتیاطی در صورت بروز تشنج
- ثبت دقیق میزان بلع و دفع
- کمک به بیمار در سرفه کردن و تنفس عمیق طبق توصیه پزشک
- انجام تمرینات حرکتی طبق توصیه پزشک
- ارتباط مستمر با بیمار
- کمک به بیمار برای آگاه شدن از وضعیت خود و مکان و زمان
عوارض احتمالی جراحی داخل جمجمه
در طول جراحی بیشتر قسمت های تومور یا در صورت امکان کل تومور برداشته می شود. جراحی داخل جمجمه ممکن است باعث یک یا چند مورد از موارد زیر گردد:
- تشنج صرع
- نقص بینایی موقت یا دائمی
- مشکلات شنوایی
- تغییر در توانایی های شناختی
- حملات بیهوشی یا رفتن به کما
- خستگی مفرط
- فلج جزئی یا کامل
- ناهنجاری در عملکرد روده یا مثانه
- تغییرات در رفتار عادی
- احساس عدم آگاهی از فضا و زمان
دلیل بیشتر این مشکلات التهاب ناشی از جراحی در داخل و اطراف مغز است و در اکثر موارد به مرور زمان از بین می رود.
در برخی موارد، بسته به آسیب ناشی از تومور به بخش‌های عملکردی و سالم مغز، مدت بهبود این مشکلات طولانی تر خواهد بود.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
