نمونه برداری پروستات
نمونه برداری پروستات، فرآیندی برای برداشتن نمونه هایی از بافت مشکوک پروستات است.
پروستات، غده ای کوچک و شبیه گردو در مردان است که مایعی را تولید می کند که اسپرم را تغذیه کرده و جا به جا می کند.
طی نمونه برداری پروستات، از یک سوزن برای جمع آوری چند نمونه بافتی از غده پروستات استفاده می شود.
این فرآیند توسط پزشکی که متخصص سیستم ادراری و اندام های جنسی مردان (اورولوژیست) است، صورت می گیرد.
در صورتی که نتایج تست های اولیه مانند تست خون آنتی ژن مخصوص پروستات (PSA) یا معاینه دیجیتالی مقعد، حاکی از احتمال ابتلا به سرطان پروستات باشد، ممکن است پزشک، نمونه برداری پروستات را تجویز کند.
نمونه های بافتی حاصل از نمونه‌برداری پروستات، تحت یک میکروسکوپ از نظر ناهنجاری های سلولی که نشانه ی سرطان پروستات هستند، تست می شوند.
در صورت وجود سرطان، نمونه ها برای تعیین سرعت گسترش احتمالی آن و تعیین بهترین گزینه های درمانی ارزیابی می شوند.
علت نمونه برداری پروستات
نمونه برداری پروستات برای شناسایی سرطان پروستات به کار می رود.
در موارد زیر ممکن است پزشک، توصیه به نمونه برداری پروستات کند:
- تست PSA، سطوح بالاتری را نسبت به سطح معمول و متناسب با سن فرد نشان دهد
- پزشک، برآمدگی یا سایر ناهنجاری ها را در طول معاینه دیجیتالی مقعد بیابد
- فرد، قبلا نمونه برداری انجام داده و طبیعی گزارش شده است اما سطوح PSA، همچنان بالا است
- نمونه برداری قبلی، سلول های بافت پروستاتی را آشکار کرده است که غیر طبیعی بوده اما سرطانی نبودند
خطرات نمونه برداری پروستات
خطرات مرتبط با نمونه برداری پروستات شامل موارد زیر است:
- خونریزی در محل نمونه برداری. خونریزی مقعدی پس از نمونه برداری پروستات، شایع است.
- وجود خون در منی. مشاهده رنگ قرمز در منی پس از نمونه برداری پروستات طبیعی است. نشان دهنده خون است و جای نگرانی وجود ندارد. وجود خون در منی، ممکن است چند هفته پس از نمونه برداری ادامه پیدا کند.
- وجود خون در ادرار. این خونریزی معمولا به ندرت اتفاق می افتد.
- دشواری در ادرار. در برخی مردان، نمونه‌برداری پروستات می تواند باعث دشواری در ادرار، پس از عمل شود. به ندرت، یک سوند ادراری موقتی نصب می شود.
- عفونت. به ندرت، مردانی که نمونه‌برداری پروستات انجام می دهند، دچار عفونت مجرای ادراری یا پروستات می شوند که نیازمند درمان با آنتی بیوتیک است.
بیشتر بخوانید : تشخیص و درمان بی اختیاری ادرار
نحوه آمادگی
جهت آمادگی برای نمونه برداری پروستات، اورولوژیست از بیمار می خواهد:
- یک نمونه ادراری را برای آنالیز عفونت مجرای ادراری، تهیه کند. در صورت وجود عفونت مجرای ادراری، احتمالا نمونه‌برداری پروستات، تا زمان مصرف آنتی بوتیک برای از بین رفتن عفونت، به تعویق خواهد افتاد.
- مصرف داروهایی را که می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد، مانند وارفارین، آسپرین، ایبوپروفن و برخی مکمل های گیاهی خاص، متوقف کند.
- پیش از قرار نمونه برداری پروستات، در خانه برای پاکسازی، تنقیه انجام دهد.
- 30 تا 60 دقیقه پیش از نمونه برداری پروستات، آنتی بیوتیک مصرف کند تا به جلوگیری از عفونت کمک کند.
انواع عمل نمونه برداری پروستات
نمونه های پروستات می توانند به روش های مختلفی جمع آوری شوند. نمونه‌برداری پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
عبور سوزن از دیواره مقعد. این روش، رایج ترین راه برای انجام نمونه برداری پروستات است.
ورود سوزن از طریق ناحیه پوستی بین مقعد و بیضه ها. یک برش کوچک در ناحیه پوستی بین مقعد و بیضه ها ایجاد می شود.
سوزن نمونه‌برداری از طریق بریدگی وارد پروستات می شود تا نمونه بافتی را خارج کند. معمولا از MRI یا سی تی اسکن برای هدایت این عمل استفاده می شود.
در طول نمونه برداری مقعدی پروستات چه انتظاری باید داشت
از بیمار خواسته می شود در حالی که زانوها را به سمت قفسه سینه جمع کرده است، به پهلو دراز بکشد. ممکن است از وی خواسته شود روی شکم دراز بکشد.
پس از پاکسازی محل و مالیدن ژل، پزشک، یک پروب باریک فراصوت را به آرامی در داخل مقعد قرار می دهد.
سونوگرافی مقعدی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از پروستات استفاده می کند.
پزشک از تصاویر برای تعیین ناحیه ای که نیاز به بی حسی دارد، استفاده می کند تا ناراحتی ناشی از نمونه برداری را کاهش دهد.
از تصاویر فراصوت برای هدایت سوزن نمونه‌برداری پروستات نیز استفاده می شود.
زمانی که ناحیه موردنظر، بی حس شده و ابزار نمونه برداری نصب شد، پزشک، قطعات باریک و استوانه ای شکل از بافت را به کمک یک سوزن برداشت می کند.
معمولا در این عمل، با هر بار نمونه برداری توسط سوزن، احساس ناراحتی مختصری ایجاد می شود.
ممکن است پزشک، یک ناحیه به خصوص را برای نمونه برداری هدفگیری کند یا نمونه هایی را از مناطق مختلف پروستات بردارد.
معمولا 10 تا 12 نمونه برداشته می شود. به طور معمول، کل عمل حدود 10 دقیقه زمان می برد.
پس از عمل
احتمالا پزشک به بیمار توصیه خواهد کرد طی 24 تا 48 ساعت پس از نمونه‌برداری پروستات، تنها فعالیت های سبک انجام دهد.
احتمالا نیاز باشد تا چند روز، آنتی بیوتیک مصرف شود. ممکن است فرد:
کمی احساس درد داشته باشد و اندکی خونریزی از مقعد اتفاق بیفتد
تا چند روز، در ادرار یا مدفوع خود، خون مشاهده کند
متوجه شود منی کمی مایل به قرمز است که این وضعیت ناشی از وجود مقادیر اندک خون در منی است. این وضعیت می تواند تا چند هفته ادامه پیدا کند.
در صورت وجود موارد زیر باید به پزشک مراجعه شود:
- تب
- دشواری در ادرار
- خونریزی طولانی مدت یا سنگین
- دردی که تشدید می شود
نتایج نمونه برداری پروستات
پزشکی که در تشخیص سرطان و سایر ناهنجاری های بافتی تخصص دارد (پاتولوژیست)، نمونه های پروستات را ارزیابی خواهد کرد.
پاتولوژیست می تواند بگوید آیا بافت به دست آمده، سرطانی است و در صورت وجود سرطان، شدت تهاجم آن را تخمین بزند.
پزشک، یافته های پاتولوژیست را با بیمار در میان خواهد داشت.
گزارش پاتولوژی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
توصیفی از نمونه
این بخش از گزارش، رنگ و غلظت بافت پروستات را ارزیابی می کند.
توصیفی از سلول ها
گزارش پاتولوژی، نحوه ای که سلول ها زیر میکروسکوپ دیده می شوند را توصیف می کند.
ممکن است به سلول های سرطانی پروستات، با عنوان ادنوکارسینوما اشاره شود.
گاهی اوقات پاتولوژیست، سلول هایی را می یابد که غیرطبیعی به نظر می رسند اما سرطانی نیستند.
واژه ای که برای توصیف این عارضه های غیر سرطانی به کار می رود، “نئوپلازی درون اپی تلیالی پروستات” و “تکثیر بی قاعده حفره ای” است.
درجه بندی سرطان
اگر پاتولوژیست، متوجه سرطان شود، در مقیاس 2 تا 10 درجه بندی می شود که امتیاز گلیسون نامیده می شود.
سرطان هایی که امتیاز گلیسون بالای دارند، از همه غیر طبیعی تر هستند و احتمال رشد و گسترش سریع آن ها بیشتر است.
تشخیص پاتولوژیست
این بخش از گزارش پاتولوژی، تشخیص پاتولوژیست را ذکر می کند. این بخش همچنین ممکن است شامل توضیحاتی از قبیل تست های دیگری که توصیه می شود نیز باشد.
بیشتر بخوانید : بزرگی پروستات یا بی پی اچ BPH چیست؟
برای دریافت نوبت جهت مشاوره و انجام نمونه برداری پروستات با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
