فوبیای سوراخ یا ترایپوفوبیا چیست

ترایپوفوبیا چیست و چگونه درمان می شود؟ علائم بیماری ترایپوفوبیا چیست؟ این ها سوالاتی است که قصد داریم در ادامه به بررسی و توضیح آنها بپردازیم، پس به خواندن این مطلب ادامه دهید.

ترایپوفوبیا چیست

ترایپوفوبیا (trypophobia)، ترس یا انزجار از سوراخ های کوچک یا الگوهای تکراری است، برای مثال سوراخ های موجود در اسفنج، حباب صابون و توت فرنگی.

مشاهده این الگوها به فرد احساس ترس، نفرت و اضطراب می دهد. این مشکل در حال حاضر در دسته فوبیاها قرار ندارد.

به گفته کارشناسان ترایپوفوبیا بیشتر از آنکه ترس باشد، حس انزجار است.

اگر این نوع فوبیا برایتان از لحاظ احساسی مشکل ایجاد کرده و زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار داده است، می توانید برای درمان به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.

آیا ترایپوفوبیا یک فوبیای واقعی است

فوبیاهای واقعی آنهایی هستند که ترس ناشی از آنها آنقدر زیاد باشد که زندگی روزمره فرد را مختل کند. ترایپوفوبیا با این معیارها مطابقت ندارد.

APA به طور رسمی این اختلال را در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) خود قرار نداده است، این راهنما بسیاری از بیماری های روانی شناخته شده و علائم آنها را شامل می شود.

محرک ترایپوفوبیا چیست

واکنش انزجارگونه فرد به اجسام یا تصاویر سوراخ دار، هر چه نزدیک تر به آن باشند بیشتر می شود. محرک های ترایپوفوبیا عبارتند از:

• نان و نان شیرینی که روی آنها دانه هایی پاشیده شده
• پنیر سوراخ دار
• میوه هایی که دانه های ریز دارند مانند توت فرنگی، تمشک، پاپایا و کیوی
• لانه زنبور، گل آفتابگردان و غلاف دانه نیلوفر آبی
• حشرات و زنبورها
• پوست مارها، مارمولک ها، قورباغه ها و سایر خزندگان
• کفی کفش
• اسفنج ها

علائم ترایپوفوبیا چیست؟

اگر ترایپوفوبیا دارید، با نگاه کردن به اجسام یا سطوح دارای سوراخ یا اشکال شبیه آن حس انزجار به شما دست می دهد.

اگرچه شاید فکر کنید که فوبیا مربوط به ترس است، اما طبق مطالعات انجام شده در سال 2018 حسی که اکثر افراد مبتلا به ترایپوفوبیا به عنوان علائم اولیه تجربه می کنند، انزجار است نه ترس.

این احساس ناخوشایند یا اضطراب ممکن است حتی با فکر کردن درباره چنین ظاهری در فرد ایجاد شود.

تصور کنید شخصی درباره علاقه اش به توت فرنگی حرف می زند و این فرد شروع به تصور کردن این میوه می کند.

علائم خاص این مشکل عبارتند از:

• حس مور مور شدن، لرز یا احساس خزش چیزی روی پوست
• حالت تهوع
• تعریق
• تند زدن قلب
• سرگیجه یا سبکی سر
• مشکل در بینایی، از جمله فشار چشم، اعوجاج، یا توهم
• احساس ناراحتی عمومی
• تمایل شدید به دور شدن از آن تصویر یا شی
• احساس وحشت یا حمله پانیک
• لرزش یا رعشه

بیشتر بخوانید : درمان استرس و اضطراب

دلایل و عوامل خطرزا برای ترایپوفوبیا

در سال 2015، روانشناسان یکی از اولین مطالعات علمی را در مورد افراد مستعد ابتلا به ترایپوفوبیا انجام دادند. نظریه آنها این بود که این مشکل مربوط به انتخاب های طبیعی و فلسفه انتخاب اصلح در طبیعت است.

استدلال آنها این گونه بود: بسیاری از خطرناک ترین حیوانات دنیا مانند تمساح و کروکدیل ها و برخی از مارها و عنکبوت ها و حشرات سمی الگوهایی از برآمدگی ها و خال ها یا نقاط دایره واری بر روی پوست خود دارند، به همین دلیل آن دسته از پیشینیان ما که از این الگوها بیزار بوده اند یا از آنها می ترسیدند شانس بیشتری برای زنده ماندن داشتند زیرا از آنها فرار می کرده اند.

طبق این استدلال، این افراد زنده ماندند تا تولید مثل کرده و این رفتارها را به نسل بعد منتقل کنند و به همین دلیل این انزجار تا به امروز در ژن ها مانده است.

یک مطالعه منتشر شده در سال 2017 این ایده را از زاویه دیگری بررسی کرد، زیرا با اینکه خطر حیوانات سمی وجود دارد اما یک تهدید مداوم نیست.

آنها این فرض را مطرح کردند که ترایپوفوبیا بیشتر یک واکنش اغراق آمیز به تمایل طبیعی به محافظت از خود در برابر بیماری های عفونی پوستی مانند آبله، سرخک و همچنین انگل هایی مانند گال و کنه است.

درمان بیماری ترایپوفوبیا چیست

هیچ درمان مشخصی برای این عارضه وجود ندارد. با این حال، بسیاری از درمان‌های مورد استفاده برای فوبیاها و اختلالات خلقی، علائم ترایپوفوبیا را کاهش می دهند.

رفتار درمانی شناختی (CBT)

در رفتار درمانی شناختی (CBT) فرد برای تغییر افکار و رفتارهای مرتبط با ترایپوفوبیا با یک درمانگر کار می کند.

در طول این درمان سعی می شود که با صحبت کردن درباره افکار غیر واقعی و جایگزین کردن آنها با افکار واقعی تر، رفتار فرد را تغییر دهند.

CBT همچنین برای کاهش واکنش فرد نسبت به محرک ها، او را کم کم در معرض موقعیت های ترسناک قرار می دهد.

یکی از دلایل بروز علائم فوبیا این است که فرد فکر می کند که چیزی ذاتاً خطرناک یا تهدید کننده در مورد منشا ترس وجود دارد. به این ترتیب به محض مواجهه با منبع ترس، افکار منفی به طور خودکار به فرد هجوم می آورند.

مواجهه درمانی، نوعی CBT است که در آن فرد به طور تدریجی در معرض منشا ترس خود قرار داده می شود با این هدف که علائم ترس به مرور کاهش می یابند.

این فرآیند معمولاً خیلی تدریجی انجام می شود. می توان با تصور منشا ترس شروع کرد، سپس فرد باید به عکس هایی از منشا ترس و اضطراب خود نگاه کند و در نهایت باید به آن نزدیک شده یا حتی آن را لمس کند.

در مورد ترایپوفوبیا، شخص دارای علائم می تواند این روش درمان را به سادگی با بستن چشم خود و تصور چیزی شبیه لانه زنبور شروع کند. این کار باید آنقدر تکرار شود تا علائم کاهش یابند.

زمانی که فرد توانست بدون واکنش، منشا ترس را تصور کند، به گام بعدی می رود که نگاه کردن به تصویر یکی از مواردی است که معمولا باعث علائم می شود.

در طول CBT، سعی می شود تا باورها و افکار منفی در مورد باورها با افکار مثبت و واقعی تر جایگزین شوند. در مواجهه درمانی، بیماران بدون داشتن حس انزجار، ترس یا اضطراب بیش از حد با منشا ترس مواجهه می شوند.

تکنیک های آرام سازی

با روش های مختلف آرام سازی نیز می توان احساس انزجار، ترس یا اضطراب را کاهش داد. تجسم، تنفس عمیق و آرمیدگی پیش‌رونده عضلانی، چند روش مفید از این قبیل هستند.

آرام سازی تصور تصاویر یا موقعیت های آرامش بخش است. فرد مبتلا به ترایپوفوبیا باید سعی کند هنگام مواجهه شدن با شی پوشیده از سوراخ های ریز، یک غروب زیبا یا زمینی پر از گل را تصور کند.

یک حواس پرتی ساده نیز می تواند یک تکنیک مقابله ای مفید باشد. در صورت مشاهده چیزی که باعث واکنش تریپوفوبیک می شود، می توانید به سادگی به جای دیگری نگاه کنید و تا زمان کاهش علائم به چیز دیگری فکر کنید.

بیشتر بخوانید : تست استرس هسته ای چیست و چگونه انجام می شود؟

داروها

برای برخی افراد داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب تجویز می شود، به خصوص اگر فرد افسردگی یا اضطراب نیز داشته باشد.

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)، بنزودیازپین‌ها یا مسدودکننده‌های بتا نمونه هایی از داروهای مورد استفاده برای این منظور هستند.

گاهی فقط دارو تجویز می شود، اما اغلب همراه با دارو، سایر رویکردهای درمانی مانند CBT یا انواع دیگر روان‌درمانی نیز به کار برده می شوند.

نتیجه

اگرچه متخصصان هنوز ترس از سوراخ ها را به عنوان یک فوبیا در نظر نمی گیرند، اما به هرحال این علائم وجود دارند.

آنها می توانند به شما در یافتن علل احتمالی، محرک ها و راهکارهای مفید برای کنترل اضطراب، حس انزجار و سایر احساسات ناخواسته مرتبط با ترایپوفوبیا کمک کنند.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.