خونریزی اپیدورال مغز

خونریزی اپیدورال مغز چیست

خونریزی اپیدورال مغز یا هماتوم اپیدورال مغز، تجمع خون در فضای بین سخت شامه و استخوان های ستون فقرات یا جمجمه است.

هماتوم اپیدورال داخل جمجمه ای (هماتوم بین سخت شامه و استخوان های جمجمه) جدی ترین عارضه در میان جراحات سر بوده و نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.

این نوع هماتوم (خونمردگی) ممکن است حاد (بروز سریع)، نیمه حاد (در گذشته نزدیک رخ داده) یا مزمن (ایجاد تدریجی طی مدت زمان طولانی‌ تر) باشد.

هماتوم ساب دورال، جمع شدن خون بین عنکبوتیه و سخت شامه بوده و شایع ترین عارضه آسیب های ناشی از ضربه به سر است.

برای تشخیص علائم و درمان انواع بیماری های مغز و اعصاب می توانید به کلینیک تخصصی مغز و اعصاب یادمان طب در تهران مراجعه کنید.

علت خونریزی اپیدورال مغز

علت اصلی هماتوم اپیدورال و داخل مغزی، آسیب تروماتیک مغزی است. هماتوم های اپیدورال معمولاً پس از وارد شدن نوعی ضربه به سر به وجود می آیند. در اثر این ضربات، لایه پریوستئوم دورا ماتر از استخوان جدا می شود.

برای ایجاد این عارضه اغلب دو سناریو وجود دارد. در سناریوی اول، یک جسم کوچک (یک چوب سنگین، یک بطری شیشه ای و …) به جمجمه بی حرکت برخورد می کند.

سناریوی دوم، برخورد جمجمه به یک جسم ثابت است؛ به عنوان مثال، برخورد سر به پله های نردبان، سنگ مرمر کف زمین و غیره. در چنین شرایطی، آسیب به صورت موضعی و در نواحی گیجگاهی یا آهیانه ‌ای مغز بوده و منشا خونریزی در عروق مننژ و انشعابات آنها، در نزدیکی سینوس های مغزی است.

هماتوم های اپیدورال نخاعی می توانند بی دلیل یا پس از یک ضربه جزئی، مانند پونکسیون کمری یا پس از دریافت بی حسی اپیدورال اتفاق بیفتند.

در برخی موارد، سرطان ها باعث هماتوم اپیدورال و همچنین آسیب به ستون فقرات (مانند فتق دیسک) می شوند.

هماتوم ساب دورال اغلب در موارد ضربه شدید به سر مشاهده می شود، اما ممکن است برای افراد مسن و گاهی اوقات برای مصرف کنندگان داروهای رقیق کننده خون نیز رخ دهد.

این هماتوم همچنین می تواند بی دلیل یا به عنوان عارضه پس از یک روش درمانی در پزشکی ایجاد شود. گفته می شود که اعتیاد شدید به الکل می تواند باعث رقیق شدن خون شده و یکی از دلایل هماتوم ساب دورال باشد.

متأسفانه، آسیب های ناشی از رفتار نامناسب با کودکان، مانند سندرم کودک تکان خورده نیز می تواند باعث هماتوم ساب دورال شود.

علائم خونریزی اپیدورال مغز

برای اطمینان از ایمنی فرد، باید احتمال هماتوم اپیدورال را برای فردی که دچار نوعی ضربه به سر شده است، در نظر گرفت.

بیماران معمولاً بین ضربه و اولین باری که هوشیاری خود را از دست می دهند، مدتی هوشیار هستند. پس از آن، وضعیت ذهنی فرد به آرامی رو به افول می رود.

علائم عمومی معمولاً سردرد، تهوع و استفراغ است. احتمال تشنج و مشکلات عصبی آشکار نیز وجود دارد.

هماتوم های اپیدورال نخاعی معمولاً با کمر درد شدید در یک ناحیه خاص همراه هستند و گاهی اوقات موجب ضعف، بی حسی یا ناتوانی در کنترل مثانه و مدفوع می شوند.

علائم هماتوم ساب دورال بستگی به محل ایجاد و سرعت رشد آن دارد. برخی از افراد پس از این آسیب هوشیار می مانند، اما حال برخی دیگر به مرور زمان و با تشدید خونریزی بدتر می شود.

علائم بالینی هماتوم ساب دورال در بیشتر موارد شامل کاهش هوشیاری، سردرد شدید، از دست دادن تعادل، تغییرات شخصیتی یا ناتوانی در صحبت کردن و به خاطر سپردن خواهد بود.

بیشتر بخوانید : آنچه باید درباره خونریزی مغزی بدانید

تشخیص خونریزی اپیدورال مغز

هماتوم اپیدورال با آزمایش های پزشکی قابل تشخیص است. معمولا از اسکن های سر مانند سی تی اسکن بدون کنتراست، برای مشاهده شکستگی های جمجمه و خود هماتوم اپیدورال استفاده می کنند.

با اسکن های ام آر آی نیز می توان یک هماتوم اپیدورال را به وضوح مشاهده کرد، اما این آزمایش احتمالا برای بیمارانی که وضعیت ناپایداری دارند، مناسب نیست.

سم شناسی و آزمایش الکل خون برای رد دلایل احتمالی دیگر انجام می شود.

در موارد مشکوک به هماتوم ساب دورال حاد، باید سی تی اسکن اورژانسی سر (البته پس از تثبیت وضعیت بیمار) انجام شود.

سی تی اسکن های بدون کنتراست نیز به تشخیص کمک می کنند. آزمایش اعتیاد به مواد مخدر و الکل نیز آزمایشات اختیاری برای رد سایر دلایل احتمالی هستند.

درمان خونریزی اپیدورال مغز

روش اصلی درمان این بیماری انجام یک عمل جراحی مغز و اعصاب است. با این حال، در مواردی که خونریزی بیش از 20-50 میلی لیتر نباشد، می توان هماتوم مغز را بدون جراحی درمان کرد.

برای این کار، نباید هیچ نشانه ای از فشردگی بافت در مغز بیمار وجود داشته باشد.

هماتوم اپیدورال یک وضعیت اورژانسی جراحی است. تاخیر در جراحی می تواند منجر به آسیب دائمی مغز یا مرگ شود.

عدم انجام جراحی، معمولاً به دلیل بزرگ شدن هماتوم و ایجاد فتق مغزی منجر به مرگ خواهد شد.

مانند سایر انواع هماتوم داخل جمجمه ای، به منظور کاهش فشار روی مغز، خون باید تقریباً در همه موارد با جراحی برداشته شود.

هماتوم را از طریق یک سوراخ یا کرانیوتومی تخلیه می کنند. اگر انتقال به یک مرکز جراحی مغز و اعصاب ممکن نباشد، احتمالا مته کاری ( ایجاد سوراخ در جمجمه) در بخش اورژانس انجام شود.

در مورد هماتوم ‌ها و لخته‌های خونی بزرگ به کرانیوتومی باز نیاز خواهد بود.

بیشتر بخوانید : سکته مغزی + پیشگیری، تشخیص و درمان

معمولا پس از جراحی داروهایی مانند داروهای ضد تشنج و هیپراسموتیک برای کاهش تورم مغز و فشار داخل جمجمه تجویز می شوند.

موردی که نیاز به جراحی نداشته باشد، بسیار نادر است.

اگر علائم عصبی قابل مشاهده ای وجود نداشته باشد و حجم هماتوم اپیدورال کمتر از 30 میلی‌ لیتر، قطر لخته کمتر از 15 میلی‌متر و مقیاس کمای گلاسکو بالای 8 باشد، شاید بتوان درمان را به صورت محافظه کارانه انجام داد.

باید سی تی اسکن انجام شود و بیمار مدتی تحت نظر قرار گیرد، زیرا احتمال رشد ناگهانی خونمردگی وجود دارد.

موارد خونریزی های جزئی را می توان با مراقبت درمان کرد و خونمردگی به مرور زمان جذب شده و برطرف می شود.

درمان هماتوم ساب دورال بر اساس شدت و علت خواهد بود. در موارد شدید، احیا لازم است. ممکن است جراحی اورژانسی (جراحی رفع فشار) انجام شود.

اگر مقیاس کمای بیمار در حد مشخصی باشد، اغلب برای تنفس به کمک نیاز خواهد داشت.

بیمارانی که خونریزی و سردرد جزئی دارند را می توان با تحت نظر گرفتن و مراقبت های دقیق درمان کرد.

تظاهرات بالینی خونریزی اپیدورال مغز

تظاهرات بالینی هماتوم اپیدورال با ایجاد سریع یک فاصله به اصطلاح روشن مشخص می شود که مشخصه آن بازیابی بخشی از عملکردهای عصبی و در درجه اول بازگشت هوشیاری بیمار است.

در همین حین، سایر علائم باقی می مانند، مانند سرگیجه با شدت های مختلف، ضعف عمومی، سردرد و مشکلات روانی.

بیماران اغلب آنچه قبل از تروما اتفاقی افتاده است را به یاد نمی آورند و تا مدت کوتاهی پس از آن، اختلالات عصبی خفیفی خواهند داشت، مانند علائم مننژ، اختلالات گذرای حرکتی.

خلاصه

هماتوم ساب دورال و اپیدورال هر دو تجمع خون در نقاط مختلف جمجمه یا نخاع هستند. هماتوم های ساب دورال حاد کمترین نرخ بقا را در مقایسه با هماتوم های اپیدورال دارند.

بسیار مهم است که پس از یک ضربه تروماتیک به سر یا خونریزی مشکوک در مغز یا نخاع مراقبت های پزشکی فوراً انجام شود. زیرا در صورت وجود هماتوم، عدم درمان به موقع، عواقب شدیدی خواهد داشت!

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.