علت شقاق یا زخم مقعدی + درمان آن
شقاق یا زخم مقعدی، بریدگی و پارگی در دیواره نازک و ظریف مقعد است. با این پارگی اغلب عضله اطراف مقعد که اسفنکتر مقعد نام دارد، بیرون می زند.
این آسیب می‌تواند موجب اسپاسم این عضله شده و لبه های پارگی را بیش از پیش از هم باز کند.
این اسپاسم ها باعث درد شده و روند بهبود و التیام را کند می کنند. حرکات روده نیز جلوی بهتر شدن این زخم ها را می گیرند.
این نوع پارگی ها شایع هستند. گاهی درد و خونریزی شقاق مقعدی با علائم بیماری های دیگری مانند هموروئید اشتباه گرفته می شود.
شقاق یا زخم مقعدی که به تازگی رخ داده یا کمتر از ۶ هفته از آن گذشته را حاد در نظر می گیرند. در صورت گذشتن بیش از ۶ هفته یا عود مکرر آن را مزمن در نظر می گیرند. برای تشخیص و درمان شقاق یا زخم مقعدی به کلینیک یادمان‌تب در تهران مراجعه کنید.
چه کسانی دچار شقاق مقعد می شوند؟
این نوع پارگی ها شایع هستند. گاهی درد و خونریزی شقاق مقعدی با علائم بیماری های دیگری مانند هموروئید اشتباه گرفته می شود.
این عارضه می تواند برای مردان و زنان اتفاق بیفتد. نوزادان نیز ممکن است دچار زخم مقعدی شوند. بزرگسالان بین ۲۰ تا ۴۰ سال به احتمال زیاد آن را تجربه می کنند.
اگرچه خطر دچار شدن به این عارضه با افزایش سن کمتر می‌شود اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. شقاق مقعدی اغلب با عارضه های خاصی مانند موارد زیر دیده می شود.
- سرطان مقعد
- سرطان خون
- بیماری های مقاربتی و اچ آی وی
- عوارض ناشی از بیماری‌های دیگری مانند کرون یا کولیت اولسراتیو
بیشتر بخوانید : زگیل مقعدی
علت شقاق مقعدی
علت شقاق مقعدی حادثه یا جراحتی است که در آن کانال مقعدی کشیده شود. دلایل این کشیدگی عبارتند از:
- یبوست یا سفت یا بزرگ بودن مدفوع
- اسهال شدید یا مداوم
- زایمان
- کمتر اتفاق می افتد، اما گاهی داشتن رابطه جنسی مقعدی باعث کشیدگی بیش از حد پوست و پارگی می شود.
- فشار بیش از حد، سفتی ماهیچه های اسفنکر و نرسیدن خون کافی به مقعد می تواند منجر به شقاق مقعدی شده یا جلوی بهبودی کامل را بگیرد.
معمولاً مشکلات جدی تری در اثر شقاق مقعدی ایجاد نمی شود. این زخم ها باعث سرطان نمی شوند اما می توانند بسیار آزار دهنده باشند.
برای کمک به بهبود این پارگی ها و جلوگیری از وقوع مجدد آن ها نکات زیر را رعایت کنید.
- یک برنامه غذایی سالم و سرشار از فیبر داشته باشید.
- به اندازه کافی آب بنوشید.
- مراقب باشید که دچار یبوست نشوید.
چگونه می توان از شقاق مقعدی جلوگیری کرد؟
وقتی یک بار دچار شقاق مقعدی شدید، قطعاً دیگر نمی خواهید آن را تجربه کنید. بنابراین نکات ساده زیر را رعایت کنید.
مقدار زیادی فیبر مصرف کنید
دچار شدن به یبوست و دفع مدفوع خشک، بزرگ و سفت می‌تواند موجب شقاق مقعدی شود. مصرف مقدار زیادی فیبر در برنامه غذایی به خصوص فیبر میوه ها و سبزیجات به جلوگیری از یبوست کمک می کند.
روزانه ۲۰ الی ۳۵ گرم فیبر مصرف کنید. غذاهایی که منابع خوبی برای فیبر هستند، عبارتند از:
- سبوس گندم
- سبوس جو دوسر
- غلات کامل، از جمله برنج قهوه ای، بلغور جو دوسر، ذرت بو داده و پاستاهای سبوس دار، غلات و نان
- نخود و لوبیا
- دانه ها و آجیل
- مرکبات
- آلو و آب آلو
اگر نمی توانید از طریق رژیم غذایی فیبر کافی دریافت کنید، مکمل های فیبر را امتحان کنید.
فرقی نمی کند که افزایش مصرف فیبر از طریق غذا باشد یا مکمل، در هر صورت باید مصرف خود را به تدریج و تا زمانی که متوجه حرکات نرم تر و مکرر روده شوید افزایش دهید.
علاوه بر افزایش مصرف فیبر، مقدار زیادی مایعات نیز بنوشید. مصرف مایعات از نفخ و گاز معده جلوگیری می کند.
بدن تان را هیدراته نگه دارید
تامین آب کافی بدن به پیشگیری از یبوست کمک می کند. با مصرف مقدار زیادی مایعات مدفوع نرم تر و دفع آن آسان تر می شود.
حواس تان باشد که وقتی هوا گرم تر یا فعالیت فیزیکی تان بیشتر می شود، مایعات بیشتری مصرف کنید.
تمام نوشیدنی ها گزینه های خوبی برای هیدراته نگه داشتن بدن نیستند. مصرف بیش از حد الکل آب بدن را کم می کند.
نوشیدنی های کافئین دار نیز اگرچه باعث بیشتر شدن ادرار می شوند، اما مصرف بیش از حد کافئین نیز بدن را دچار کمبود آب می کند.
ورزش کنید
یکی از شایع‌ترین دلایل یبوست نداشتن فعالیت فیزیکی است. حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته به حرکت مداوم سیستم گوارش و حفظ آن در شرایط خوب کمک می کند.
سعی کنید فعالیت تان را تا ۱۵۰ دقیقه در هفته افزایش دهید.
دستشویی رفتن را عقب نیندازید
اگر بدن تان به شما می گوید که زمان حرکت روده است، آن را عقب نیندازید. انتظار طولانی یا به دفعات زیاد برای دفع، سیگنال هایی که به شما زمان دفع را اطلاع می دهند را ضعیف می کند.
هر چقدر مدت زمان انتظار برای دفع طولانی تر باشد، مدفوع خشک تر و سفت تر شده و دفع آن سخت تر می شود.
برای داشتن عادات روده سالم تمرین کنید
رعایت نکات زیر به کاهش یبوست و فشار وارد بر کانال مقعد کمک می کند. برای کاهش خطر شقاق دردناک مقعد، رعایت منظم این عادات را در نظر داشته باشید.
- هنگام رفتن به دستشویی به خودتان زمان کافی برای حرکت راحت روده را بدهید، اما این مدت زمان نباید خیلی طولانی شود.
- هنگام دفع مدفوع به خودتان زیاد فشار نیاورید.
- کانال مقعدی را خشک نگه دارید.
- پس از هر بار دفع خودتان را به آرامی تمیز کنید.
- از دستمال توالت های نرم بدون عطر و رنگ استفاده کنید.
- اسهال مداوم را درمان کنید.
اگر دچار بیماری دیگری هستید که در ایجاد زخم مقعدی تاثیر دارد، برای مثال بیماری کرون یا سندروم روده تحریک پذیر (IBS) فعالانه به دنبال درمان باشید.
بیشتر بخوانید : آزمایش و تشخیص اختلالات روده بزرگ و مقعد
از پزشک خود درباره ملین ها سوال کنید
اگر مصرف غذاهای پر از فیبر یا مکمل های فیبر برای درمان یبوست کافی نباشند، ملین ها ممکن است موثر باشند. بعضی از آنها به روش های مختلفی کار می کنند.
استفاده از ایمن ترین نوع ملین، ملین های حجیم ساز یا مکمل‌های فیبر، حجم مدفوع را با جذب و نگه داشتن مایعات بیشتر، افزایش می دهد.
علاوه بر این، آنها انقباضات روده بزرگ را نیز بیشتر می‌کنند تا مدفوع در آن حرکت داده شود.
کلسیم پلی کربوفیل، متیل سلولز، پسیلیوم یا دکسترین گندم از جمله ملین های حجیم ساز هستند. آنها باید با آب خورده شوند.
انواع دیگر ملین ها می توانند مزایای زیر را داشته باشند:
- افزایش حجم آب در روده ها
- چرب کردن مدفوع برای حرکت آسان تر آن (روغن های معدنی)
- کشاندن آب بیشتر به داخل روده بزرگ
- تحریک ماهیچه های روده ها برای حرکت سریعتر روده
از پزشک تان بپرسید که در صورت نیاز به مصرف ملین کدام یک برای شما بهتر است و تا چه زمانی باید از آن ها استفاده کنید.
تعویض مکرر پوشک نوزادان
نوزادان نیز ممکن است دچار شقاق مقعد شوند. پوشک نوزاد خود را مکرراً تعویض کنید و درصورت بروز هرگونه علائم یبوست به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : درمان شقاق مقعدی
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
