علائم سکته مغزی خاموش
آیا ممکن است فرد به سکته مغزی دچار شود و متوجه آن نشود؟
بله. فرد می تواند دچار سکته مغزی خاموش یا سکته ای شود که کاملا از آن بی خبر است یا نمی تواند آن را به خاطر بیاورد.
زمانی که به سکته مغزی فکر می کنیم، اغلب علائمی مانند تکلم نامفهوم، بی حسی یا از دست دادن قابلیت حرکت در صورت یا بدن در نظرمان می آید.
اما سکته مغزی خاموش، علائمی مانند این را بروز نمی دهد. در حقیقت، معمولا سکته مغزی خاموش اصلا هیچ علائمی نشان نمی دهد.
همانند سکته مغزی ایسکمیک، سکته مغزی خاموش زمانی رخ می دهد که خون رسانی به بخشی از مغز به طور ناگهانی قطع می شود و مغز از اکسیژن محروم شده و سلول های مغزی آسیب می بینند.
اما تشخیص علائم سکته مغزی دشوار است. زیرا سکته مغزی، خون رسانی به بخشی از مغز را قطع می کند که هیچ گونه عمل واضحی مانند صحبت کردن یا حرکت کردن را کنترل نمی کند، بنابراین ممکن است فرد هیچ گاه نفهمد سکته مغزی رخ داده است.
راهی که اغلب افراد از طریق آن متوجه وقوع سکته مغزی می شوند، زمانی است که برای عارضه دیگری MRI یا سی تی اسکن انجام می دهند و پزشکان متوجه می شوند نواحی کوچکی از مغز آسیب دیده است.
آیا سکته مغزی خاموش، خطر کمتری دارد؟
تنها به خاطر اینکه فرد از سکته مغزی خاموش اطلاع ندارد به این معنی نیست که آسیب آن ناچیز است.
به طور کلی سکته مغزی خاموش، تنها ناحیه کوچکی از مغز را درگیر می کند اما آسیب آن انباشته است.
در صورت وقوع چند سکته مغزی خاموش، فرد کم کم متوجه علائم نورولوژیکی می شود. برای مثال، ممکن است فرد در به خاطر سپردن مسائل یا تمرکز دچار مشکل شود.
مطابق انجمن سکته مغزی آمریکا، سکته مغزی خاموش، خطر ابتلا به سکته مغزی دارای علائم را در آینده افزایش می دهد.
سکته مغزی خاموش، پدیده ای نسبتا شایع است. مطالعه ای در سال 2003 نشان داد یک سوم افراد بالای 70 سال، حداقل یک سکته مغزی خاموش را تجربه کرده اند.
اخیرا، محققان تایید کرده اند که ابتلا به چند سکته مغزی خاموش، فرد را در معرض خطر زوال عقل عروقی قرار می دهد. پزشکان می گویند علائم این بیماری عبارت اند از:
- مشکلات حافظه
- مشکلات احساسی مانند خندیدن یا گریه کردن در زمان های نامناسب
- تغییر در روش راه رفتن
- گم شدن در مکان های آشنا
- اختلال در تصمیم گیری
- از دست دادن کنترل روده و مثانه
سکته مغزی خاموش چه ویژگی های متمایزی دارد؟
سکته مغزی خاموش با سایر انواع سکته های مغزی متفاوت است. این تفاوت ها در اینجا به تفکیک آورده شده است:
سکته مغزی خاموش
دلایل
- لخته خونی
- فشار خون بالا
- تنگی شریان ها
- کلسترول بالا
- دیابت
علائم سکته مغزی خاموش
علائم قابل توجهی ندارد
سکته مغزی جزئی
دلایل
- لخته خونی
- فشار خون بالا
- تنگی شریان ها
- کلسترول بالا
- دیابت
علائم
- اختلال راه رفتن
- نابینایی در یک چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
- سرگیجه
- گیجی
طول مدت
- علائم، کمتر از 24 ساعت باقی می مانند
- علائم می توانند منجر به سکته های بزرگتر در آینده شوند
بیشتر بخوانید: سکته مغزی
سکته مغزی ایسکمیک
دلایل
- لخته خونی
- فشار خون بالا
- تنگی شریان ها
- کلسترول بالا
- دیابت
علائم
- ضعف در دست ها، پاها یا صورت
- اختلال تکلم
- اختلال راه رفتن
- نابینایی در یک چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
- سرگیجه
- گیجی
طول مدت
- علائم، بیش از 24 ساعت باقی می مانند
- گاهی علائم با گذشت زمان رفع می شوند و گاهی تبدیل به ناتوانی دائمی می شوند
سکته مغزی هموراژیک
دلایل
- خونریزی در مغز در اثر فشار خون بالا
- مصرف مواد مخدر
- آسیب
- آنوریسم
علائم
- ضعف در دست ها، پاها یا صورت
- اختلال تکلم
- اختلال راه رفتن
- نابینایی در یک چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
- سرگیجه
- گیجی
طول مدت
- علائم، بیش از 24 ساعت باقی می مانند
- گاهی علائم با گذشت زمان رفع می شوند و گاهی تبدیل به ناتوانی دائمی می شوند
نحوه تشخیص سکته مغزی خاموش
در صورت انجام سی تی اسکن مغز یا MRI، تصویر، نقاط سفیدی را در محلی که سلول های مغزی از کار افتاده اند، نشان می دهد.
به این صورت، پزشکان پی می برند فرد دچار سکته مغزی خاموش شده است.
علائم دیگر آنقدر ظریف هستند که اغلب اوقات با علائم افزایش سن اشتباه گرفته می شوند، مانند:
- مشکلات تعادل
- افتادن های مکرر
- نشت ادرار
- تغییر در خلق و خو
- کاهش توانایی فکر کردن
آیا امکان بهبود آسیب وجود دارد؟
هیچ راهی برای بهبود آسیب دائمی وارد بر سلول های مغزی حاصل از کمبود اکسیژن وجود ندارد.
اگرچه، در برخی موارد، بخش های سالم مغز، اعمالی را که قبلا توسط نواحی آسیب دیده انجام می شده است، به عهده می گیرند.
امکان درمان مشکلات شناختی وجود دارد؟
مطابق موسسه ملی اختلالات نورولوژیکی و سکته مغزی، توانبخشی می تواند به افرادی که برخی از قابلیت های خود را در اثر سکته مغزی از دست داده اند، کمک کند.
متخصصینی که می توانند به بازیابی توانایی های فرد کمک کنند عبارت اند از:
- فیزیوتراپیست
- پاتولوژیست کلامی
- جامعه شناس
- روان شناس
برخی پزشکان، مصرف داروهای آلزایمر را به افراد مبتلا به زوال عقل عروقی توصیه می کنند، اما هنوز اثبات نشده است که این داروها موثرند.
در صورتی که سکته مغزی خاموش، توانایی های شناختی را معیوب کرده باشد، کارهای عملی کوچک بسیاری وجود دارد که می توان برای کمک به حافظه انجام داد. این اقدامات را امتحان کنید:
- کارهای معین را در زمان های معینی از روز انجام دهید.
- با گذاشتن اشیاء مورد نیاز مانند دارو و کلید در یک مکان یکسان در هر روز، آن را به یک عادت تبدیل کنید.
- برای کمک به یادآوری کارهایی که باید انجام دهید، لیستی از آن ها تهیه کنید.
- از یک جعبه قرص استفاده کنید تا مصرف آن ها را از یاد نبرید.
- سیستم پرداخت مستقیم قبض ها را فعال کنید تا مجبور نباشید روزهای مربوطه را به خاطر بسپارید.
- بازی های حافظه انجام دهید تا مهارت های خود را تقویت کنید.
آیا امکان پیشگیری از سکته مغزی خاموش وجود دارد؟
بله. با اینکه تشخیص علائم سکته مغزی خاموش و بازگرداندن نواحی متأثر از آن به حالت اول، دشوار است، جلوگیری از وقوع آن نسبتا آسان است:
در اینجا برخی از راه های پیشگیری آورده است:
فشار خون را کنترل کنید. محققین به این نتیجه رسیده اند که فشار خون بالا، خطر ابتلا به سکته مغزی خاموش را افزایش می دهد.
ورزش. مطالعه ای در سال 2011 نشان داده است که 30 دقیقه ورزش متوسط، پنج روز در هفته می تواند خطر سکته مغزی خاموش را تا 40 درصد کاهش دهد.
اگر از نظر فیزیکی فعال باشید، عوارض سکته مغزی نیز کمتر خواهد بود و نتایج بهتری حاصل خواهد شد.
کاهش مصرف نمک. موسسه سکته مغزی آمریکا توصیه می کند به منظور کاهش فشار خون و نیز کاهش خطر سکته مغزی، مصرف سدیم کاهش یابد.
این نمک فقط شامل نمکی که می پاشید نیست: 70 درصد از سدیم مصرفی، در غذاهای منجمد و بسته بندی وجود دارد.
وزن خود را مدیریت کنید. شاخص توده بدن در محدوده 18.5 تا 24.9 طبیعی است.
سطح کلسترول را پایین بیاورید. برای کاهش خطر سکته مغزی، لازم است سطح کلسترول از 200 mg/dL کمتر باشد.
کلسترول HDL (خوب) باید 60 mg/dL یا بالاتر باشد. کلسترول LDL (بد) باید زیر 100 mg/dL باشد.
عادت سیگار کشیدن را ترک کنید. اگر سیگار می کشید، می توانید با ترک آن، ریسک سکته مغزی را کاهش دهید. سیگار کشیدن با افزایش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط است.
نوشیدنی های حاوی شیرین کننده مصنوعی را کنار بگذارید. مطالعه ای جدید نشان می دهد مصرف نوشیدنی های حاوی شیرین کننده مصنوعی می تواند خطر زوال عقل و سکته مغزی را افزایش دهد.
سبزیجات بخورید. هر روز پنج وعده یا بیشتر میوه و سبزیجات بخورید.
دیابت را تحت نظر داشته باشید. دیابت، یکی از فاکتورهای ریسک سکته مغزی است.
بیشتر بخوانید: تست نوار مغز
آیا نیاز به مراجعه به پزشک است؟
سکته مغزی، وضعیت خطرناکی است. در صورت تجربه هر یک از علائم سکته مغزی، فورا به پزشک مراجعه کنید.
اگر علائم سکته مغزی وجود ندارد اما ریسک آن وجود دارد، به پزشک مراجعه کنید.
آن ها می توانند در طرح یک برنامه برای کاهش فاکتورهای ریسک و پیشگیری از سکته مفزی کمک کنند.
نتیجه گیری
سکته مغزی خاموش، هیچ علامت قابل توجهی ندارد اما با این حال می تواند به مغز آسیب برساند.
همانند سکته مغزی ایسکمیک، سکته مغزی خاموش زمانی رخ می دهد که جریان خون بخش کوچکی از مغز قطع می شود و به سلول های مغزی آسیب می رساند.
سکته مغزی خاموش، اثرات بسیاری بر سلامت مغز و توانایی های فیزیکی و ذهنی دارد.
با اقدامات زیر می توان ریسک سکته مغزی را کاهش داد:
- ورزش
- مصرف غذاهای سالم
- مدیریت وزن
- کاهش سطح کلسترول
- محدود کردن مصرف نمک
اگر در مورد سکته مغزی خاموش نگران هستید، راجع به تغییراتی که می توان برای پیشگیری از آن انجام داد با پزشک صحبت کنید.
شما می توانید برای انجام تست نوار مغز و دریافت نوبت ملاقات با دکتر بابک جلالیان متخصص مغز و اعصاب با کلینیک یادمان واقع در شهرک غرب تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک
