اختلال افسردگی اساسی : علائم، علل و درمان

اختلال افسردگی اساسی (MDD) یا افسردگی بالینی، یک اختلال روانی شایع است که بر خلق و خو، شناخت و رفتار فرد تأثیر می گذارد.

فرد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی نمی تواند در حوزه های تحصیلی، شغلی و اجتماعی عملکرد مناسبی داشته باشد.

غم و اندوه یک احساس طبیعی انسانی است؛ به خصوص اگر در مواجهه با رویدادهای چالش برانگیز زندگی باشد.

اتفاقاتی مانند مرگ یکی از عزیزان، پایان یک رابطه یا از دست دادن شغل می تواند ناراحتی بسیار زیادی را برای افراد ایجاد کند.

دوره های عادی غم و اندوه زودگذر هستند و برای مدت طولانی ادامه نمی یابند. اما در صورتی که احساس غم و اندوه مداوم شده و فرد را از زندگی عادی بازدارد، احتمالا نشانه مشکل مهم تری باشد.

فرد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی در زندگی روزمره خود دچار مشکل می شود و نمی تواند در تحصیل، شغل و فعالیت های اجتماعی به خوبی عمل کند.

افسردگی اساسی یک مسئله جدی برای هم زنان و هم مردان است و در صورت عدم درمان می تواند نتایج خطرناکی داشته باشد. برای تشخیص و درمان اختلال افسردگی اساسی می توانید به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.

اختلال افسردگی اساسی چیست

اختلال افسردگی اساسی یک اختلال جدی سلامت روان است که با توجه به احساس غم و بروز افسردگی در خلق و خو، بی انگیزگی و کاهش علاقه به فعالیت های مورد علاقه در گذشته، طبقه بندی می شود.

برخی از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار اختلال افسردگی اساسی می شوند، در حالی که برخی دیگر بارها آن را تجربه می کنند. علاوه بر این، دوره های افسردگی برخی از افراد کوتاه و برای برخی دیگر علائم، دائمی است.

اختلال افسردگی اساسی می تواند تأثیر زیادی بر روابط خانوادگی، اجتماعی و شخصی فرد بگذارد. افراد دائما احساس ناامیدی، گناه و اعتماد به نفس پایین دارند که در نهایت می تواند به افکار آسیب زدن به خود یا خودکشی منجر شود.

افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی ممکن است احساس گیر افتادن در یک گودال بی انتها را داشته باشند؛ به گونه ای که انگار هیچ امیدی به بیرون آمدن از آن نیست.

انواع اختلال افسردگی اساسی

انواع مختلفی از اختلال افسردگی اساسی وجود دارد که به آنها شناساگر نیز گفته می شود. این شناساگرها مدت و ویژگی های اصلی افسردگی را مشخص می کنند:

• اختلال عاطفی فصلی (SAD) : بیشتر در ماه های زمستان که نور خورشید کمتر به ما می رسد، رخ می دهد.
• افسردگی روان پریشانه : در این نوع افسردگی فرد دچار توهم یا هذیان می شود که گاها ناشی از ترومای گذشته است.
• افسردگی پس از زایمان : در مادرانی که به تازگی زایمان داشته اند و به دلیل نوسانات هورمونی پس از زایمان ایجاد شده و توسط عوامل استرس زای مربوط به نگه داری از کودک تشدید می شود.
• افسردگی مالیخولیایی : شامل شایع ترین نشانه های افسردگی از جمله نوسان وزن، کاهش علاقه به فعالیت ها و بی انگیزگی است.
• افسردگی کاتاتونیک : مواردی از افسردگی که در آن افراد دچار مشکلات حرکتی مانند از دست دادن قدرت حرکت یا حرکات غیرارادی و مشکلات رفتاری می شوند.

بیشتر بخوانید : نوار مغز و افسردگی

علائم اختلال افسردگی اساسی

علائم اختلال افسردگی اساسی عبارتند از:

• حال روحی نامناسب و لذت نبردن از فعالیت ها و چیزهایی که زمانی برای فرد لذت بخش بودند یا بی علاقه شدن نسبت به آنها
• مشغولیت ذهنی در مورد احساس بی ارزشی و ناامیدی
• اختلال در تمرکز و حافظه
• انزوای اجتماعی
• کاهش میل جنسی
• تحریک پذیری
• افکار خودکشی یا خودآزاری
• اختلال در الگوی خواب، مانند مشکل در به خواب رفتن یا خواب پیوسته
• سردرد
• تغییر در عادات غذایی و نوسان وزن
• بی حالی و خستگی

افسردگی در کودکان به شکل متفاوتی بروز می کند، زیرا کودکان بیش از غمگین بودن، تحریک پذیر و آشفته می شوند.

کودکان معمولا نسبت به تحصیل بی علاقه شده و افت تحصیلی خواهند داشت. کودکان افسرده معمولا نیازمند، متکی و ترسو می شوند.

دلایل اختلال افسردگی اساسی

برخی از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی، روانی و محیطی شانس ابتلا به افسردگی را افزایش می دهند. اما در هر حال، احتمال ابتلا به افسردگی برای هر کسی وجود دارد.

دلایل افسردگی و عوامل خطرزای احتمالی آن عبارتند از:

• بیوشیمی : تفاوت در سطوح برخی مواد شیمیایی مغز می تواند فرد را مستعد ابتلا به افسردگی کند.
• عوامل ژنتیکی : ژن ها می توانند در ابتلا به افسردگی نقش داشته باشند. داشتن یک خویشاوند مبتلا به افسردگی احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
• سابقه قبلی ابتلا به افسردگی : اگر قبلاً افسردگی داشته اید، احتمال بروز دوباره آن برای شما بیشتر است.
• جنسیت : احتمال ابتلای زنان به افسردگی دو برابر بیشتر از مردان است.
• رویدادهای زندگی : تروما، مرگ یکی از عزیزان، تغییرات بزرگ در زندگی و سایر رویدادهای ناراحت کننده از دلایل شروع افسردگی هستند.
• استرس : استرس با ایجاد صدمات جسمی و روحی خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
• انزوا : عدم دریافت حمایت از اطرافیان و انزوای اجتماعی، احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
• بیماری ها : افسردگی ممکن است همراه با بیماری های مزمن یا جدی مانند سرطان، بیماری قلبی، دیابت و بیماری پارکینسون رخ دهد. از طرف دیگر افسردگی باعث تشدید این بیماری ها نیز می شود.
• دارو : گاهی افسردگی عارضه جانبی برخی داروها است.
• مواد : موادی مانند الکل یا مواد مخدر می توانند باعث افسردگی یا تشدید آن شوند.
• شخصیت : افرادی که در کنار آمدن با رویدادهای مختلف زندگی مشکل دارند، بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی هستند.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به اختلال افسردگی اساسی هستند

احتمال ابتلا به افسردگی اساسی در افرادی که در کودکی تجربه سوء مصرف مواد مخدر، بی توجهی از سمت والدین یا ضربه روحی داشته اند، بیشتر است.

در صورت تجربه آزار جسمی، جنسی و عاطفی، شدت، دامنه و پاسخ به درمان متفاوت خواهد بود.

یک ژن مسئول ناقل سروتونین با افزایش احتمال بروز افسردگی مرتبط است. اگر فردی حداقل یک مورد را داشته باشد، احتمال ابتلا به یک دوره افسردگی اساسی دیگر برای او وجود دارد.

بیماری ها و عارضه های همزمان نیز در ابتلا به یک دوره افسردگی اساسی موثر هستند.

بیشتر بخوانید : سریعترین درمان افسردگی مقاوم به درمان

آمارهای مرتبط با اختلال افسردگی اساسی

طبق اطلاعات منتشر شده در مجله انجمن پزشکی آمریکا، بروز افسردگی در طول زندگی افراد در ایالات متحده، برای زنان بیش از 20-26٪ و برای مردان 8-12٪ است.

اگرچه طبق این آمارها افسردگی در جامعه غلبه ندارد، اما نشان دهنده بخش قابل توجهی از جمعیت است که بسیاری از آنها به دنبال درمان افسردگی خود نیستند.

در حالی که این مردان و زنان در طول زندگی خود بارها دچار افسردگی می شوند، طبق تخمین های اداره آمار ایالات متحده با توجه به ویژگی‌ های جمعیتی در سال 2005، متوسط ​​سن شروع افسردگی اساسی 32 سال است.

توجه به این نکته مهم است که ابتلا به افسردگی اساسی برای زنان و مردان یکسان نیست؛ همانطور که تفاوت معنی دار در درصد ذکر شده در بالا نشان می دهد.

برای ابتلای بیشتر زنان به اختلال افسردگی اساسی، دلایل متعددی وجود دارد، اما معمولا از افزایش احتمال ابتلا به افسردگی در صورت ابتلا به سایر مشکلات جسمی و روانی ناشی می شود.

مشکلات همزمان می تواند هر چیزی از بارداری گرفته تا مشکلات مزمن یا عود کننده باشند.

طبق گزارش موسسه ملی سلامت روان، 25 درصد بیماران سرطانی، یک سوم بیماران HIV و یک سوم از افراد پس از حمله قلبی دچار افسردگی شدید می شوند.

اگرچه این عارضه ها در مردان شایع ‌تر هستند، اما طبق نظر متخصصان روانشناسی، دلیل فیزیولوژیکی رایج برای ابتلای بیشتر زنان به افسردگی شدید نسبت به مردان، نوسانات هورمونی و استعداد ژنتیکی، به ویژه در دوران بلوغ، زایمان و یائسگی است.

خوشبختانه خبرهای خوبی نیز وجود دارد. به گفته موسسه ملی بهداشت، تقریباً 80 درصد از بیمارانی که به دنبال درمان افسردگی اساسی می روند، طی چهار تا شش هفته پس از شروع دارو، روان‌ درمانی، شرکت در گروه‌ های حمایتی یا ترکیبی از این درمان ‌ها بهبود می‌یابند.

درمان اختلال افسردگی اساسی

معمولاً در درمان اختلال افسردگی اساسی (MDD) از دارو و روان درمانی استفاده می شود. با تغییر سبک زندگی نیز می توان برخی علائم را کاهش داد.

گاهی بیماران مبتلا به افسردگی بالینی شدید یا کسانی که قصد خودکشی دارند باید در طول درمان در بیمارستان بستری شوند. بسیاری از افراد باید تا زمان برطرف شدن علائم در برنامه های درمانی سرپایی شرکت کنند.

داروها

داروهای مورد استفاده برای درمان MDD اغلب داروهای ضد افسردگی هستند که معمولا توسط ارائه دهندگان مراقبت های اولیه تجویز می شوند.

SSRI ها معمولاً داروهای ضد افسردگی تجویز شده توسط پزشکان هستند. مهارکننده‌های SSRI با بالا بردن سطح سروتونین از تجزیه مغز جلوگیری می‌کنند.

سروتونین یکی از انتقال دهنده های عصبی مغز بوده و به عقیده برخی متخصصان تنظیم کننده خلق و خو است. این مکمل به بهبود الگوهای خواب و خلق و خوی کمک می کند.

بیماران MDD سطح سروتونین پایینی دارند. برای کاهش علائم می توان دوز سروتونین در مغز را با SSRI افزایش داد.

فلوکستین (پروزاک) و سیتالوپرام (سلکسا) SSRI های شناخته شده ای هستند. عوارض جانبی این داروها نسبتا کم بوده و برای بیشتر افراد قابل تحمل هستند.

نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی که معمولاً همراه با SSRI تجویز می شوند، SNRI ها هستند که بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین را مهار می کنند. این داروها بر نوراپی نفرین و سروتونین تأثیر می گذارند.

سایر داروها

داروهای ضد افسردگی مانند ضد افسردگی های سه حلقه ای و غیر معمول، از جمله بوپروپیون (ولبوترین)، در صورت موثر نبودن سایر داروها تجویز می شوند.

احتمال افزایش وزن، خواب آلودگی و خستگی در اثر مصرف این داروها وجود دارد. در مورد فواید و عوارض جانبی هر دارویی باید با پزشک مشورت شود.

تغییر سبک زندگی

ایجاد تغییراتی در عادات روزانه، علاوه بر مصرف دارو و شرکت در جلسات درمانی، به بهبود علائم MDD کمک می کند.

روان درمانی

برای درمان اختلال افسردگی اساسی ممکن است از درمان روانشناختی، یکی از موثرترین درمان های موجود، استفاده شود.

به آن گفتار درمانی یا روان درمانی نیز می گویند. در این روش درمانی، درمانگر به طور منظم با بیمار در مورد وضعیت او و مسائل مربوط به بیماری صحبت می کند.

درمان می تواند تاثیرات مثبت زیر را برای بیمار ایجاد کند:

• کنار آمدن با استرس یک بحران یا شرایط دشوار
• تغییر دادن رفتارها و باورهای ناسالم به جایگزین های سالم
• توسعه مهارت های ارتباطی
• شناسایی راه های بهتر برای رویارویی با شرایط سخت و حل مشکلات
• افزایش عزت نفس
• داشتن کنترل بر زندگی خود و احساس رضایت بیشتر

یک برنامه گروه درمانی ممکن است گزینه دیگری باشد. در این برنامه درمانی، فرد می تواند با افرادی که او را درک می کنند و مشکلات او را تجربه کرده اند، صحبت کرده و احساسات خود را با آنها به اشتراک بگذارد.

علاوه بر این ها، ممکن است درمان بین فردی یا درمان شناختی رفتاری (CBT) را توصیه شود.

چشم انداز اختلال افسردگی اساسی

حتی زمانی که فرد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی احساس ناامیدی مطلق دارد، می توان راهی برای درمان موفقیت آمیز این اختلال یافت.

امید خود را از دست ندهید. برای مثبت کردن ذهنیت خود، باید به برنامه درمانی پایبند باشید. متخصص مراقبت های بهداشتی احتمالا حضور در جلسات پیگیری یا جلسات درمانی را توصیه می کند.

متخصص مراقبت های بهداشتی یا درمانگر باید همیشه متوقف نکردن مصرف داروها را به بیمار یادآوری کند.

اگر علیرغم پیروی از دستورالعمل های درمانی، احساس افسردگی خاصی دارید، تماس با خدمات سلامت روان محلی یا شماره تلفن فوریتی بحران می تواند مفید باشد.

اگر در شرایط سختی هستید، صدایی دوستانه و حمایت کننده شاید همان چیزی باشد که نیاز دارید.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.