اختلال میوکلونوس + علائم، انواع و درمان

میوکلونوس چیست؟

میوکلونوس یک اسپاسم عضلانی ناگهانی است. حرکات ناشی از آن غیر ارادی هستند و نمی توان آن را متوقف یا کنترل کرد.

این عارضه معمولا یک یا گروهی از عضلات را در گیر می کند. حرکات الگوی تکراری دارند یا به صورت تصادفی رخ می دهند.

میوکلونوس، خود یک بیماری نیست، بلکه معمولاً نشانه یک اختلال زمینه ای است. سکسکه یک نوع خفیف میوکلونوس است؛ یک انقباض عضلانی که پس از مدتی برطرف می شود.

با این حال، برخی از اشکال میوکلونوس با ایجاد اسپاسم‌های مکرر و شوک مانند، توانایی خوردن، صحبت کردن و راه رفتن را مختل می کنند.

میوکلونوس مردان و زنان را به طور یکسان تحت تاثیر قرار می دهد. داشتن سابقه خانوادگی تنها عامل خطرزای شایع شناسایی شده می باشد، اما این ارتباط ژنتیکی به وضوح مشخص نشده است. شما می توانید برای تشخیص و درمان اختلال میوکلونوس به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.

علت میوکلونوس

میوکلونوس خود به خود یا در نتیجه موارد زیر ایجاد می شود:

• عفونت
• سکته
• ضربه به نخاع یا سر
• تومورهای مغز یا نخاع
• نارسایی کلیه
• نارسایی کبد
• بیماری ذخیره چربی
• اثرات نامطلوب داروها یا مواد شیمیایی
• هیپوکسی (عارضه ای که در آن بدن، از جمله مغز، دچار کمبود اکسیژن می شود)
• بیماری های التهابی خود ایمنی، مانند مولتیپل اسکلروزیس و سندرم سوء جذب در بیماری سلیاک
• اختلالات متابولیک

علاوه براین، میوکلونوس می تواند نشانه بسیاری از اختلالات عصبی باشد، مانند:

• صرع
• آنسفالیت
• کما
• بیماری پارکینسون
• زوال عقل جسم لویی یا دمانس لویی بادی
• بیماری آلزایمر
• بیماری کروتزفلد جاکوب
• سندرم های پارانئوپلاستیک (عارضه ای که برخی بیماران سرطانی را درگیر می کند)
• دژنراسیون کورتیکوبازال
• فراموشی پیشانی گیجگاهی
• آتروفی سیستم چندگانه

انواع میوکلونوس

این عارضه معمولاً با توجه به علل زمینه‌ای یا منشا علائم، توصیف می‌شود. در زیر برخی از رایج ترین انواع آن ذکر شده است:

• میوکلونوس اکشن : شدیدترین نوع است. بازوها، پاها، صورت و صدا را درگیر می کند. تکان های عضلانی با تلاش برای انجام حرکات کنترل شده و ارادی بدتر می شود. اغلب به دلیل کمبود اکسیژن یا جریان خون در مغز ایجاد می شود.

• میوکلونوس رفلکس کورتیکال : از لایه بیرونی بافت مغز نشات می گیرد. تصور می شود که نوعی صرع است. اسپاسم در چند ماهیچه یک قسمت بدن یا تعداد زیادی از ماهیچه ها در سراسر بدن ایجاد و با تلاش برای حرکت به روشی خاص بدتر شود.

• میوکلونوس اساسی : بدون بیماری زمینه ای و با علت ناشناخته رخ می دهد. معمولاً در طول زمان ثابت می ماند و بدتر نمی شود.

• میوکلونوس کامی : بر کام نرم، قسمت پشتی سقف دهان، تأثیر می گذارد و باعث انقباضات منظم و ریتمیک در یک یا هر دو طرف کام می شود. بر برخی موارد صورت، زبان، گلو و دیافراگم را درگیر را نیز می کند. اسپاسم ها سریع هستند و تعداد آنها تا 150 بار در یک دقیقه می رسد. برخی از افراد با انقباض ماهیچه ها صدای تق تق در گوش می شنوند.

• میوکلونوس فیزیولوژیک : در افراد سالم رخ می دهد و معمولاً نیازی به درمان ندارد. این نوع شامل سکسکه، شروع خواب، اسپاسم مرتبط با اضطراب یا ورزش و انقباض عضلات نوزاد در هنگام خواب است.

• صرع پیشرونده میوکلونوس (PME) : گروهی از بیماری ها که با گذشت زمان بدتر و گاهی کشنده می شود. آنها اغلب در کودکی یا نوجوانی شروع می شوند. این بیماری ها با ایجاد میوکلونوس، تشنج صرع و علائم شدید، گفتار و حرکت را دشوار می کنند. انواع مختلفی از PME وجود دارد:
  • بیماری لافورا ارثی است و باعث میوکلونوس، حمله صرع و زوال عقل می شود.
  • بیماری های مرتبط با حافظه مغزی معمولا باعث میوکلونوس، مشکلات بینایی و زوال عقل می شوند. آنها همچنین در برخی موارد، علت دیستونی، انقباضات مداوم عضلانی ایجاد کننده حرکات پیچشی و وضعیت بدنی ناپایدار هستند.
  • فرسودگی سیستم ها باعث میوکلونوس اکشن، تشنج و عدم تعادل و راه رفتن نامنظم می شود.

• میوکلونوس رفلکس رتیکولار : شکلی از صرع است که از ساقه مغز شروع می شود. اسپاسم معمولاً کل بدن را درگیر کرده و واکنش هایی در عضلات دو طرف بدن ایجاد می کند. در برخی موارد، تکان‌های شدید در تمام ماهیچه‌های تنها یک قسمت از بدن هستند. علت اسپاسم گاهی یک حرکت ارادی یا یک محرک خارجی است.

• میوکلونوس حساس به محرک : با انواع رویدادهای خارجی مانند نویز، حرکت و نور ایجاد می شود. در برخی موارد، غافلگیری حساسیت فرد مبتلا را تشدید می کند.

• میوکلونوس خواب : زمانی رخ می دهد که فرد در حال به خواب رفتن است. ممکن است نیازی به درمان وجود نداشته باشد. با این حال، گاهی نشانه ای از یک اختلال خواب مهمتر مانند سندرم پای بی قرار است.

• میوکلونوس علامت دار (ثانویه) : نوع شایعی است که با یک عارضه زمینه ای یا رویداد آسیب زا مرتبط است.

بیشتر بخوانید : دیسکینزی یا اختلال حرکات ارادی + علائم، تشخیص و درمان

علائم میوکلونوس

علائم میوکلونوس می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند. اسپاسم به ندرت یا اغلب رخ می دهد. ممکن است یک ناحیه از بدن یا تمام گروه های عضلانی تحت تاثیر قرار گیرد. ماهیت علائم به شرایط زمینه ای بستگی دارد.

علائم میوکلونوس شامل تکان یا اسپاسم است که معمولا به صورت زیر هستند:

• غیر قابل پیش بینی
• ناگهانی
• کوتاه مدت
• غیر قابل کنترل
• شبیه به تکان های شوک مانند
• نامنظم از نظر شدت و تعداد تکرار
• موضعی در یک قسمت از بدن
• در تمام بدن پخش شود
• ایجاد اختلال در غذا خوردن، گفتار یا حرکت عادی

تشخیص میوکلونوس

چندین آزمایش برای شناسایی و تشخیص علت این اختلال وجود دارد. پس از معاینه فیزیکی اولیه، پزشک ممکن است هر یک از آزمایشات زیر را تجویز کند:

• الکتروانسفالوگرافی (EEG) برای ثبت فعالیت الکتریکی مغز
• ام ​​آر آی یا سی تی اسکن برای تعیین وجود مشکلات ساختاری یا تومور
• الکترومیوگرام (EMG) برای اندازه گیری تکانه های الکتریکی در عضلات برای تعیین الگوی میوکلونوس
• تست های آزمایشگاهی برای بررسی وجود عارضه های احتمالا موثر در ایجاد میوکلونوس عبارتند از:
  • دیابت شیرین
  • اختلالات متابولیک
  • بیماری خود ایمنی
  • بیماری کلیوی یا کبدی
  • داروها یا سموم

بیشتر بخوانید : بیماری نورون حرکتی فوقانی

درمان میوکلونوس

اگر میوکلونوس ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد، پزشک ابتدا سعی می کند آن عارضه را درمان کند. در صورت قابل درمان نبودن این اختلال، درمان هایی برای کاهش شدت و دفعات علائم صورت می گیرد.

• داروها : برای کاهش اسپاسم یک داروی آرام بخش یا ضد تشنج تجویز می شود.
• جراحی ها : اگر میوکلونوس مربوط به تومور یا ضایعه قابل جراحی در مغز یا نخاع باشد، پزشک جراحی را توصیه می کند. جراحی همچنین برای موارد خاصی از میوکلونوس که صورت یا گوش را درگیر می کنند مفید است.
• درمان های جایگزین : تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) در درمان برخی از موارد میوکلونوس که یک ناحیه خاص را تحت تأثیر قرار می‌دهند مؤثر است. این تزریق مانع از انتشار پیام رسان های شیمیایی مسبب اسپاسم عضلانی می شود.

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد هیدروکسی تریپتوفان-5 (5-HTP)، یک انتقال دهنده عصبی که به طور طبیعی در بدن وجود دارد، در برخی از بیماران علائم را کاهش می دهد. اما برخی مطالعات دیگر تشدید علائم در اثر این ماده شیمیایی را نشان داده اند و به همین علت این درمان دیگر به طور معمول مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

برای برخی افراد، هورمون درمانی با هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH)، در بهبود پاسخ به برخی داروها موثر بوده است.

پیشگیری از میوکلونوس

اگرچه همیشه نمی توان از میوکلونوس جلوگیری کرد، اما می توان اقدامات احتیاطی را برای کاهش خطر آسیب پذیری خود نسبت به علل شناخته شده انجام داد. با رعایت نکات زیر می توانید خطر ابتلا را کاهش دهید:

• با استفاده از کلاه ایمنی یا پوشش سر در حین فعالیت هایی مانند دوچرخه سواری یا موتور سیکلت از خود در برابر آسیب مغزی محافظت کنید.
• اگر پس از شروع یک داروی جدید دچار انقباض شدید، پزشک خود را مطلع کنید تا داروها را تغییر دهد.

چشم انداز میوکلونوس

در حالی که داروها می توانند در کاهش علائم شدید مفید باشند، اما عوارض جانبی مانند خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی و بی ثباتی ایجاد می کنند. علاوه بر این، فواید برخی داروها در صورت مصرف طولانی مدت کاهش یابد.

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.