انواع بیماری لوپوس + علائم و درمان

لوپوس (لوپوس آریتماتوز سیستمیک)

لوپوس آریتماتوز سیستمیک (SLE) که معمولاً به آن لوپوس گفته می شود، یک بیماری خود ایمنی مزمن است که باعث درد مفاصل، تب، بثورات پوستی و آسیب اندام می شود.

این بیماری در حال حاضر هیچ درمان قطعی ندارد و نیاز به مدیریت مادام العمر دارد.

در صورت ابتلا به یک بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن بر علیه خود مبارزه می کند. سیستم ایمنی باید با تهدیدات احتمالی برای بدن (برای مثال عفونت) مبارزه کند، اما در این مورد، به دنبال بافت سالم می رود.

گاهی اوقات، علائم لوپوس خفیف یا جزئی هستند (به این معنی که در حال بهبودی می باشند). در مواقع دیگر، فرد علائم شدید این بیماری را تجربه می کند که به شدت بر زندگی روزمره او تأثیر می گذارد.

افراد مبتلا به لوپوس در تمام نواحی صورت دچار بثورات شوند. بثورات لوپوس در صورت اغلب شبیه به پروانه توصیف می شود. برای تشخیص و درمان بیماری لوپوس می توانید به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.

انواع لوپوس

انواع مختلفی از لوپوس وجود دارد. لوپوس آریتماتوز سیستمیک شایع ترین نوع است. انواع دیگر لوپوس عبارتند از:

لوپوس آریتماتوز پوستی

این نوع لوپوس پوست را تحت تاثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به لوپوس آریتماتوز پوستی مشکلات پوستی مانند حساسیت به آفتاب و بثورات پوستی را تجربه می کنند. ریزش مو نیز گاهی از علائم این بیماری است.

لوپوس ناشی از دارو

این مورد در اثر مصرف برخی داروها ایجاد می شود. افراد مبتلا به لوپوس ناشی از دارو، بسیاری از علائم مشابه لوپوس آریتماتوز سیستمیک را دارند، اما این علائم معمولاً موقتی هستند. این نوع لوپوس اغلب پس از قطع داروهای ایجاد کننده آن برطرف می شود.

لوپوس نوزادی

لوپوس نوزادی یک نوع نادر از لوپوس است که در نوزادان هنگام تولد یافت می شود. کودکانی که با لوپوس نوزادی متولد می شوند دارای آنتی بادی هایی هستند که از مادرشان به آنها منتقل شده است، مادر یا در زمان بارداری مبتلا به لوپوس بوده است یا در آینده به این بیماری مبتلا می شود. هر نوزادی که از مادر مبتلا به لوپوس متولد می شود به این بیماری مبتلا نخواهد شد.

چه کسانی مبتلا به لوپوس می شوند؟

ابتلا به لوپوس در هر شخصی وجود دارد. این عارضه می تواند زنان، مردان، کودکان و حتی نوزادان را درگیر کند. این بیماری در زنان بسیار بیشتر از مردان دیده می شود و حدود 90 درصد از موارد تشخیص داده شده مربوط به زنان در سنین باروری است.

به دلیل دشواری تشخیص، تخمین تعداد افراد مبتلا به لوپوس در ایالات متحده برای کارشناسان مشکل است. لوپوس دارای طیف گسترده ای از علائم است، علائمی که می توانند نشانه بیماری های دیگری باشد. به همین دلیل، لوپوس برای برخی از افراد مبتلا به آن هیچ گاه تشخیص داده نمی شود.

لوپوس به نژاد نیز بستگی دارد. زنان آفریقایی، آمریکایی، اسپانیایی تبار، آسیایی و بومی آمریکا همگی بیشتر از زنان قفقازی در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

خطر ابتلا به لوپوس در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده به لوپوس یا یک بیماری خود ایمنی دیگر، افزایش می یابد.

تاثیرات لوپوس بر بدن

لوپوس می تواند قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری می تواند موجب درد و عوارض جدی در اندام های اصلی شود.

از آنجایی که لوپوس یک بیماری خود ایمنی است، باعث می شود که بدن به خود حمله کند. در این شرایط اندام ها به مرور زمان آسیب خواهند دید.

قسمت هایی از بدن که تحت تاثیر لوپوس قرار می گیرند شامل پوست، خون، مفاصل، کلیه ها، مغز، قلب و ریه ها هستند.

پوست : مشکلات پوستی از ویژگی های شایع لوپوس است. برخی از افراد مبتلا به لوپوس، بثورات قرمز روی گونه ها و پل بینی خود دارند. از آنجا که محل این بثورات مانند علائم رایج بیماری گرگ است، نام لوپوس (گرگ در لاتین) از سال ها پیش به این بیماری داده شد.

سایر مشکلات پوستی عبارتند از:

• بثورات بزرگ
• دایره‌ای قرمز رنگ که باعث ایجاد زخم می شوند (این عارضه لوپوس دیسکوئید نام دارد)

قرار گرفتن در معرض نور خورشید معمولاً بثورات پوستی را بدتر می کند. ریزش مو و زخم های دهان نیز شایع است.

خون : درگیری خون می تواند با یا بدون علائم دیگر اتفاق بیفتد. افراد مبتلا به لوپوس دچار کاهش خطرناکی در تعداد گلبول های قرمز، گلبول های سفید یا پلاکت ها (سلول هایی که به لخته شدن خون کمک می کنند) می شوند.

بیشتر بخوانید : وجود لخته خونی در سینه، مغز، شکم و پا

گاهی اوقات، تغییرات در تعداد سلول های خون ممکن است منجر به علائم خستگی (تعداد کم گلبول های قرمز خون، کم خونی)، عفونت های جدی (تعداد کم گلبول های سفید خون)، یا زود کبود شدن (تعداد کم پلاکت ها) شود.

با این حال، بسیاری از افراد علائم نشان دهنده ناهنجاری های خونی را ندارند، بنابراین انجام آزمایش های دوره ای خون برای تشخیص هر گونه مشکل مهم است.

با افزایش تکرار لوپوس لخته های خون ایجاد می شوند. لخته ها اغلب در پاها (لخته شدن ورید، به نام ترومبوز وریدی عمقی)، ریه ها (لخته شدن ریه، به نام آمبولی ریه)، یا سکته مغزی تشکیل می شوند.

لخته های خونی در بیماران لوپوس باعث تولید آنتی بادی های آنتی فسفولیپید می شود. این آنتی بادی ها پروتئین های غیر طبیعی هستند که تمایل به لخته شدن خون را افزایش می دهند.

مفاصل : آرتریت در افراد مبتلا به لوپوس بسیار شایع و دارای درد همراه با تورم است. سفتی و درد مفاصل آزار دهنده است، به خصوص در صبح.

آرتریت ممکن است تنها برای چند روز تا چند هفته مشکل ایجاد کند یا دائمی باشد. خوشبختانه، آرتریت معمولا فلج کننده نیست.

کلیه ها : درگیری کلیه در افراد مبتلا به لوپوس می تواند فرد را در خطر مرگ قرار دهد. این عارضه معمولا در نیمی از بیماران لوپوس رخ می دهد.

مشکلات کلیوی زمانی آشکار می شوند که بیماران لوپوس دچار آرتریت، بثورات، تب و کاهش وزن شوند.

در موارد اندک، بیماری کلیوی بدون وجود علائم دیگر لوپوس رخ می دهد. خود بیماری کلیوی معمولاً تا زمانی که در مراحل پیشرفته نباشد علائمی ایجاد نمی کند.

مهم است که بیماری کلیوی به موقع تشخیص داده شده و به طور مناسب درمان شود. اولین علائم بیماری کلیوی با یک آزمایش ادرار به نام آنالیز ادرار آشکار می شود.

مغز : خوشبختانه درگیری مغز یک مشکل نادر در افراد مبتلا به لوپوس است. در صورت بروز، باعث گیجی، افسردگی، تشنج و به ندرت سکته شود.

بیشتر بخوانید : نوار مغز و افسردگی

قلب و ریه : درگیری قلب و ریه اغلب به دلیل التهاب پوشش قلب (پریکارد) و ریه ها (پلور) است. ملتهب شدن این ساختارها باعث مواردی چون درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم و تجمع مایع در اطراف ریه ها (پلوریت یا پلوریت) و قلب (پریکاردیت) خواهد شد.

علت لوپوس

علت لوپوس در حال حاضر ناشناخته است. محققان هنوز در حال تحقیق در مورد دلیل بروز لوپوس هستند. اگرچه علت دقیق آن مشخص نیست، اما برخی عوامل در بروز این عارضه نقش دارند.

عوامل احتمالی که می توانند باعث لوپوس شوند عبارتند از:

• تغییرات هورمونی : زنان بیشتر از مردان به لوپوس مبتلا می شوند و این می تواند تا حدی به دلیل هورمون هایی مانند استروژن باشد. لوپوس اغلب در زنان در سنین باروری (15 تا 44 سالگی) که سطح استروژن بالاتر است، دیده می شود.
• عوامل محیطی : عوامل مختلف محیطی نیز می توانند خطر ابتلا به لوپوس را افزایش دهند. عواملی مانند میزان نور خورشید که در معرض آن قرار می گیرید، داروهای مصرفی، ویروس هایی که در معرض آن قرار گرفته اید یا حتی استرس، همگی می توانند از علل احتمالی لوپوس باشند. سابقه سیگار کشیدن نیز می تواند یکی از دلایل احتمالی لوپوس باشد.
• سابقه خانوادگی : یک عامل ژنتیکی برای لوپوس وجود دارد. اگر اعضای خانواده مبتلا به لوپوس باشند، خطر ابتلا به این بیماری برای فرد افزایش می یابد.

علائم لوپوس

معمولا علائمی چون درد مفاصل، حساسیت های پوستی و بثورات و مشکلات مربوط به اندام های داخلی (مغز، ریه ها، کلیه ها و قلب) دارد. بسیاری از علائم به صورت موجی می آیند و از بین بروند، که اغلب به آن شعله ور شدن علائم می گویند

در صورت ابتلا به لوپوس علائم مختلفی را تجربه می کنید. علائم در همه افراد مبتلا به لوپوس یکسان نیست و با علائم سایر بیماری ها، همپوشانی دارند. این یکی از مشکلات در تشخیص لوپوس در فرد مبتلا است.

علائم لوپوس به کندی ایجاد شوند، که به مرور زمان متوجه علائم جدیدی می شوید. شدت علائم نیز می تواند در طول زمان تغییر کند. این علائم به ندرت وجود دارند(در زمان بهبودی)، در حالی که ممکن است تشدید شوند. شعله ور شدن زمانی است که یک علامت ناگهان شدیدتر از قبل شود.

علائم لوپوس شامل موارد زیر است:

• درد مفاصل
• درد عضلانی
• بثورات یا راش
• تب
• حساسیت به نور خورشید
• ریزش مو
• زخم های دهان
• خشکی چشم
• خستگی
• درد قفسه سینه
• دل درد
• تنگی نفس
• تورم غدد
• سردرد
• گیجی
• افسردگی
• نارسایی کلیه ها
• مشکلاتی قلبی یا ریه ها
• تشنج
• لخته شدن خون
• کم خونی
• سندرم رینود

علائم لوپوس در زنان

اکثر افراد مبتلا به لوپوس زنان هستند. زنان معمولا علائم عمومی لوپوس را تجربه می کنند، اما دچار برخی عوارض درگیر کننده قسمت های مختلف بدن نیز می شوند.

این عوارض می تواند شامل مشکلات کلیوی، پوکی استخوان و بیماری قلبی باشد (که در زنان آفریقایی، آمریکایی و اسپانیایی تبار بیشتر از سایر نژادها دیده می شود).

راش لوپوس یا بثورات پوستی

راش لوپوس یکی از علائم شایع لوپوس هستند. بثورات ناشی از لوپوس اغلب ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید هستند و معمولا روزها تا هفته ها باقی می مانند.

راش روی صورت، دست‌ها یا مچ ها ایجاد می شود. بثورات روی صورت معمولاً در سراسر پل بینی و روی هر یک از گونه ها گسترش می یابد. به دلیل شکلی که در سرتاسر صورت ایجاد می کند، اغلب به آن بثورات پروانه ای می گویند.

بثورات پوستی می توانند موجب ناراحتی و خارش شوند. این بثورات در بعضی موارد پس از مدت کوتاهی از بین می روند. اما گاهی برخی از بثورات و زخم ها دائمی می شوند.

تشخیص لوپوس

فرآیند تشخیص لوپوس می تواند طولانی و دشوار باشد. علائم ناشی از لوپوس گاهی با علائم سایر بیماری‌ها مانند دیابت و آرتریت، همپوشانی دارد.

علاوه براین، علائم لوپوس به مرور ایجاد می شوند و به این ترتیب تشخیص بیماری سخت تر خواهد شد.

ارائه دهنده خدمات درمانی معمولاً با بررسی سابقه خانوادگی شروع می کند تا ببیند آیا لوپوس در خانواده شما وجود دارد یا خیر. او سپس، در مورد علائمی که تجربه کرده اید می پرسد و برخی از آزمایشات را تجویز می کند.

هدف از این آزمایش ها بررسی مواردی مانند تعداد کم سلول های خونی، کم خونی و سایر ناهنجاری ها است.

پزشک یک آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای (ANA) نیز انجام دهد. این آزمایش آنتی‌بادی‌های مرتبط با ابتلا به یک بیماری خود ایمنی را جستجو می‌کند. این آنتی بادی ها پروتئین‌هایی در بدن هستند که از آن در برابر بیماری‌ها دفاع می‌کنند.

برای افراد مبتلا به لوپوس آریتماتوز سیستمیک معمولاً تست ANA مثبت می شوند.

درمان لوپوس

نحوه درمان لوپوس توسط ارائه دهنده خدمات درمانی می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد، از جمله:

• علائم و عوارضی که تجربه می کنید
• شدت مورد شما
• سن
• نوع داروهایی که مصرف کنید
• سلامت عمومی
• سابقه پزشکی

لوپوس یک بیماری مادام العمر (مزمن) است که نیاز به مدیریت منظم دارد. هدف از درمان از بین رفتن علائم (غیر فعال شدن) و کاهش میزان آسیب وارد شده به اندام ها است.

متأسفانه، لوپوس غیرقابل پیش‌بینی است و نحوه تاثیر این بیماری بر فرد می‌تواند در طول زمان بارها تغییر کند. فرد باید برای تطبیق برنامه درمانی با علائم جدید به طور منظم به ارائه دهنده خدمات درمانی خود مراجعه کند.

برخی از افراد دارای علائم خفیف لوپوس به درمان محدودی نیاز دارند. علائم این افراد برای اطمینان از عدم پیشرفت تحت نظارت و بررسی قرار گرفته و درمانی صورت نگیرد.

ممکن است برخی دیگر به یک برنامه درمانی تهاجمی نیاز داشته باشند. این افراد معمولاً دچار عوارض جدی تری (مانند عوارض قلبی، ریوی،کلیوی و مغزی ) هستند.

ارائه دهنده خدمات درمانی با توجه به علائم، عوارض و سابقه پزشکی شما در مورد بهترین گزینه های درمانی با شما صحبت می کند.

بیشتر بخوانید : مغز مه آلود

داروهای رایج برای درمان لوپوس

داروهایی که برای درمان لوپوس استفاده می شوند عبارتند از:

 استروئیدها (کورتیکواستروئیدها، از جمله پردنیزون)

کرم های استروئیدی را می توان مستقیماً روی بثورات استفاده کرد. استفاده از کرم ها به خصوص برای بثورات خفیف معمولا بی خطر و موثر است.

استفاده از کرم‌ها یا قرص‌های استروئیدی در دوزهای پایین می‌تواند برای علائم خفیف یا متوسط ​​لوپوس مؤثر باشد. در صورت در خطر بودن اندام های داخلی می توان از استروئیدها در دوزهای بالاتر نیز استفاده کرد.

متأسفانه، دوزهای بالا عوارض جانبی ایجاد می کنند.

هیدروکسی کلروکین (Plaquenil®)

این دارو معمولاً برای کمک به کنترل مشکلات خفیف مرتبط با لوپوس، مانند بیماری پوست و مفاصل، استفاده می شود. همچنین برای درمان خستگی و زخم های دهان کاربرد دارد.

آزاتیوپرین (Imuran®)

دارویی که در اصل برای جلوگیری از پس زدن اندام های پیوندی استفاده می شود، این دارو معمولاً برای درمان علائم جدی تر لوپوس به کار می رود.

متوترکسات (Rheumatrex®)

این دارو یکی دیگر از داروهای شیمی درمانی است که برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده می شود.

استفاده از آن به طور فزاینده ای برای بیماری های پوستی، آرتریت و دیگر انواع بیماری های غیر تهدید کننده زندگی که به داروهایی مانند هیدروکسی کلروکین یا دوزهای پایین پردنیزون پاسخ نداده اند، رواج یافته است.

سیکلوفسفامید (Cytoxan®) و مایکوفنولات موفتیل (CellCept®)

این داروها از داروهای شیمی درمانی هستند که فعالیت سیستم ایمنی را به طور قابل توجهی کاهش می دهند. آنها برای درمان اشکال شدیدتر لوپوس، به ویژه لوپوس درگیر کننده کلیه ها، استفاده می شود.

بلیموماب (Benlysta®)

این دارو یک آنتی بادی مونوکلونال است که فعالیت گلبول های سفید خون (لنفوسیت ها)، سازنده اتوآنتی بادی را کاهش می دهد.

اتوآنتی بادی ها مهم هستند، زیرا باعث آسیب بافتی می شوند. بلیموماب برای درمان لوپوسی استفاده می شود که کلیه ها را درگیر نکرده و به درمان های دیگر پاسخ نداده باشد.

ریتوکسیماب (Rituxan®)

این دارو همچنین یک آنتی بادی مونوکلونال است که فعالیت گلبول های سفید خون (لنفوسیت ها) را کاهش می دهد. ریتوکسیماب زمانی برای درمان لوپوس استفاده می شود که بیماری به روش های دیگر درمان پاسخ نداده باشد.

پیشگیری از گسترش بیماری لوپوس

در حالی که خود لوپوس قابل پیشگیری نیست، اما می توانید برای جلوگیری از تشدید علائم، تغییراتی در زندگی روزمره خود ایجاد کنید. چند موردی که می توانید برای این منظور امتحان کنید به شرح زیر است:

اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید : برای بسیاری از مبتلایان به لوپوس، قرار گرفتن در معرض نور خورشید مشکل ساز است. سعی کنید در ساعات اوج تابش نور خورشید بیرون نروید و لباس های محافظ (آستین بلند و کلاه لبه دار) بپوشید و از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.

تحرک داشتن : درد مفاصل می تواند شما را به نشستن و استراحت وادار کند. انجام تمرینات کم برخورد می تواند کمک کننده باشد.

حفظ عادات سالم : انتخاب های سالم در مورد غذا، خواب کافی و کاهش استرس در زندگی از جمله عادات سالم زندگی هستند.

علاوه بر این، ارتباط قوی بین لوپوس و بیماری قلبی وجود دارد. برای کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی حتما با تیم خدمات درمانی خود در تماس باشد.

سوالات متداول

برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.