سکته خاموش و علائم آن

در این مقاله به بررسی سکته خاموش و علائم آن می پردازیم.

سکته مغزی یا cerebrovascular accident به اختصار، CVA نیز نامیده می شود.

سکته مغزی خاموش یعنی اینکه برخی افراد بدون اینکه متوجه شوند دچار سکته مغزی می شوند. متاسفانه این سکته های مغزی علائمی ندارند که به راحتی قابل تشخیص باشند. علیرغم این، یک سکته مغزی خاموش می تواند باعث آسیب دائمی در مغز شما بشود.

اگر بیش از یک بار سکته مغزی خاموش داشته اید، ممکن است در حال حاضر مشکلات فکری و حافظه داشته باشید. سکته مغزی خاموش همچنین می تواند منجر به سکته های مغزی شدیدتر شود.

سکته مغزی خاموش چیست؟

CVA خاموش به سکته‌هایی اطلاق می‌شود که علائم در آن‌ها به سختی قابل تشخیص است. CVA خاموش شایع تر از CVA علامت دار هستند. در واقع، آنها 14 برابر بیشتر از سکته های مغزی با علائم واضح رخ می دهند. تخمین زده می شود که بیش از یک سوم افراد 70 ساله و بالاتر حداقل یک بار سکته مغزی خاموش داشته اند.

از آنجایی که اثرات CVA خاموش کمتر قابل توجه است، بسیاری از افرادی که آن را تجربه می کنند اصلاً از سکته مغزی آگاه نیستند. این افراد بعداً در طول تصویربرداری این واقعیت را کشف می کنند که دچار CVA خاموش شده اند. این سکته‌ها معمولاً مناطقی از مغز که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

در حالی که سکته‌های بزرگ تر بر حرکات و زبان تأثیر می‌گذارند و تغییراتی را ایجاد می‌کنند که بلافاصله آشکار می‌شوند. به یاد داشته باشید که CVA خاموش اغلب منجر به اختلال در حافظه می‌شوند.

تشخیص سکته های مغزی خاموش

در صورتی که CVA خاموش را تجربه کنید، احتمالاً متوجه آن نمی شوید مگر اینکه اسکن مغزی انجام دهید و آسیب نمایان شود. ممکن است مشکلات جزئی حافظه یا کمی مشکل در حفظ تعادل داشته باشید. پزشک متخصص مغز و اعصاب ممکن است بتواند علائم سکته مغزی خاموش را بدون آزمایش هم مشاهده کند.

پس از CVA خاموش، سی تی اسکن مغز یا MRI لکه های سفید یا ضایعاتی را در مغز نشان می دهد که در آن سلول ها عملکرد خود را متوقف کرده اند. نشانه‌های ظریف دیگری از سکته‌های مغزی خاموش وجود دارد که اغلب با افزایش سن اشتباه گرفته می‌شوند، مانند مشکل در حفظ تعادل، افتادن یا زمین خوردن، نشت ادرار، تغییرات خلق و خو و کاهش توانایی تفکر.

علائم CVA خاموش

بسیاری از افراد از علائم واضح سکته مغزی(CVA) مانند افتادگی بیش از حد صورت به دلیل شل شدن عضلات آگاه هستند، اما واقعیت این است که با علائم سکته مغزی خاموش آشنایی ندارند. این بدان معناست که CVA خاموش کاملاً ممکن است بدون اینکه کسی متوجه آن شود اتفاق بیفتد. با این حال، هر سکته ای می تواند تأثیرات زیادی بر بدن فرد داشته باشد، از جمله آسیب دائمی به مغز و سلول های آن.

گاهی اوقات یک CVA خاموش که با علائم کمتر شناخته شده یا کمتر آشکار همراه باشد، می تواند به مغز و بدن به طور کلی آسیب بیشتری وارد کند. کسانی که نمی دانند سکته کرده اند ممکن است مدت طولانی تری بدن خود را بدون درمان رها کنند. برخلاف اتفاقاتی مانند حمله قلبی که در آن علائم واضحی از ناراحتی یا درد وجود دارد، CVA خاموش ممکن است شامل علائم خفیف تر زیر باشد:

1.عدم تعادل ناگهانی

2.عدم کنترل عضلات (شامل مثانه)

3.از دست دادن حافظه به صورت خفیف

4.تغییرات ناگهانی در خلق و خو یا شخصیت

5.مشکلات مربوط به مهارت ها و توانایی های شناختی

در هر زمان، در صورتی که هر یک از این علائم سکته خاموش مشاهده شدند، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید. حتی اگر فرد ادعا کند که علائم دیگر آشکار نیستند، باید در اسرع وقت به دنبال ملاقات با پزشک باشد؛ در غیر این صورت حتی امکان بروز عوارض تاخیری پس از CVA خاموش نیز برای بیمار وجود خواهد داشت.

CVA خاموش شایع تر از آنچه تصور می شود هستند

یک مطالعه روی افراد میانسال بدون هیچ نشانه آشکاری از CVA نشان داد که حدود 10 درصد از آنها آسیب مغزی ناشی از حد اقل یک مورد سکته مغزی خاموش داشته اند.

آسیبی که اتفاق می افتد دائمی است، اما درمان ممکن است به تحریک سایر قسمت های مغز کمک کند تا توانایی هایی را که ممکن است ضعیف شده باشد دوباره به دست بیاورید.

دلایل سکته مغزی خاموش

مغز برای عملکرد صحیح به خون غنی از اکسیژن و جریان خون بدون وقفه نیاز دارد. هنگامی که این جریان اکسیژن قطع می شود، سکته مغزی رخ می دهد. با توجه به اینکه کدام قسمت از مغز آسیب ببیند، علائم سکته مغزی متفاوت می شوند. یک سکته خفیف یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA) نیز می تواند قبل از یک سکته واقعی رخ دهد. کسانی که قبلاً یک سکته خفیف را تجربه کرده‌اند، به احتمال زیاد در آینده دچار سکته مغزی شدید می‌شوند. علائم سکته مغزی خاموش می تواند به سرعت ناپدید شود، اما هنوز هم باید از کمک های پزشکی برای جلوگیری از بروز مشکلات بعدی استفاده شود.

دو نوع سکته مغزی وجود دارد. سکته مغزی ایسکمیک نتیجه انسدادی مانند لخته خون است و سکته هموراژیک نتیجه خونریزی است.سکته های مغزی که به عنوان خونریزی یا هموراژیک طبقه بندی می شوند ممکن است برای کاهش علائم و کمک به بهبودی فرد نیاز به جراحی داشته باشند.

در صورتی که فرد فشار خون بالا یا ضربان قلب نامنظم داشته باشد، احتمال بروز سکته مغزی خاموش افزایش می یابد. تشخیص سکته‌های مغزی خاموش گاها بسیار دشوار است، زیرا خون رسانی به بخشی از مغز را مختل می‌کند که عملکردهای حیاتی مانند صحبت کردن یا حرکت را کنترل نمی‌کند. اگر فردی یک یا چند سکته مغزی خاموش داشته باشد، ممکن است دچار مشکلات فکری و حافظه شود. سکته های خاموش می تواند منجر به سکته های شدیدتر شود.

چه کسانی در معرض خطر این نوع سکته قرار دارند؟

از آنجایی که سکته مغزی خاموش تنها از طریق آزمایش های تصویربرداری قابل مشاهده است، تشخیص زمان وقوع آن برای بیماران و اطرافیان آها دشوار است. در چنین شرایطی، یکی از بهترین استراتژی‌ها، آشنایی با عوامل خطری است که احتمال وقوع سکته‌های خاموش را افزایش می‌دهند. عوامل خطر اصلی برای سکته مغزی خاموش عبارتند از:

•دیابت

•فشار خون بالا

•کلسترول بالا

•مصرف مواد مخدر

•استرس

•سیگار

•بیماری عروق مغزی

•فیبریلاسیون دهلیزی

• چاقی

•شیوه زندگی کم تحرک

عوارض احتمالی سکته خاموش

اگر فردی دچار سکته های خاموش مکرر شود، می تواند آسیب قابل توجه و دائمی ایجاد ببیند. سکته مغزی خاموش می تواند منجر به زوال شناختی و زوال عقل شود که تأثیر شدیدی بر حافظه دارد. با گذشت زمان، اثرات سکته های خاموش متعدد می‌تواند تجمع پیدا کند و منجر به آسیب بیشتر حافظه و مشکلات دیگر شود. اثرات سکته های مغزی خاموش مکرر در نهایت می تواند عملکرد صحیح مغز را با مشکل مواجه کند. سکته‌ مغزی خاموش در نهایت می‌تواند بر حرکت و گفتار تأثیر نیز بگذارد زیرا بخش‌هایی از مغز که مسئول این عملکردها هستند می‌میرند.

راه های پیشگیری از سکته خاموش

در صورت ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی، بیماری عروقی، دیابت یا ضربان قلب نامنظم به دلیل شرایطی به نام فیبریلاسیون دهلیزی، شانس ابتلا به سکته مغزی خاموش در شما افزایش می یابد.

تغییر در شیوه زندگی می تواند به کاهش احتمال سکته مغزی خاموش و بیماری قلبی کمک کند. این عادات سالم می توانند به جلوگیری از سکته مغزی خاموش کمک کنند:

1.فشار خون خود را کنترل کنید تا بیش از حد بالا نباشد.

2. کلسترول خود را چک کنید.

3. قند خون خود را در سطح مناسب نگه دارید.

4. اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید.

5. از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات تازه و غلات کامل باشد. مصرف چربی های اشباع شده، نمک و شکر را کاهش دهید.

• ورزش منظم داشته باشید.

• وزن تان را متعادل نگه دارید.

سکته‌های مغزی و حملات قلبی اغلب با هم در ارتباط هستند، زیرا هر دو می‌توانند به دلیل انسداد یا گرفتکی اطراف ارگان‌های اصلی مربوطه، یعنی قلب و مغز، ایجاد شوند. اگرچه احتمال بروز سکته مغزی خاموش در افراد بالای 65 سال بیشتر است، به خصوص برای کسانی که بیماری قلبی دارند، عادات و برنامه های پیشگیرانه باید در طول سال های جوانی فرد انجام شوند.

می توان با ورزش کردن 3 تا 5 بار در هفته، داشتن یک رژیم غذایی متعادل، پایین نگه داشتن فشار خون با تمرینات یوگا یا سایر اشکال مدیتیشن، ترک سیگار، کاهش مصرف قند، و کاهش مصرف الکل و نمک از سکته مغزی خاموش جلوگیری کنند.

توانبخشی پس از سکته مغزی خاموش

روند بهبودی پس از CVA خاموش می تواند طولانی و طاقت فرسا باشد. با این حال، راه‌های مختلفی برای کمک به افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، وجود دارد.

در مورد کسانی که مشکلات حرکتی یا عدم هماهنگی عضلات را دارند، فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به بیماران کمک کنند تا سطح حرکت خود را افزایش دهند. متخصصان گفتاردرمانی و اختلال بلع می توانند به افرادی که دچار سکته مغزی خاموش  شده اند و دچار اختلال بلع یا جویدن غذا شده اند کمک کنند. در نهایت، گفتاردرمانگران به دنبال توانبخشی برای برقرارری ارتباط کلای پس از سکته مغزی خاموش خواهند بود.

اگر فردی سکته مغزی خاموش را تجربه کند، باید یک سری آزمایشات را انجام دهد. این آزمایشان می توانند شامل سی تی اسکن، ام آر آی و همچنین نوار قلب برای بررسی ناهنجاری های قلبی یا آزمایش خون برای بررسی شرایط زمینه ای که ممکن است علائمی شبیه به سکته مغزی خاموش ایجاد کند، باشد. اگر سکته مغزی خاموش باعث نارسایی قلبی شده باشد، می توان آن را با تعویض دریچه قلب درمان کرد.

پس از اینکه نوع سکته مغزی، ناحیه آسیب دیده مغز و میزان آسیب مشخص شد، می توان گزینه های درمانی را بر این اساس انتخاب کرد. بسته به میزان آسیب، درمان ممکن است شامل ترومبولیز باشد، فرآیندی که برای حل کردن لخته‌های خون و بازگرداندن جریان خون از طریق استفاده از دارو اعمال می‌شود. همچنین ممکن است برای تسکین یک بیماری زمینه‌ای مانند فشار خون بالا (که یک عامل خطر اصلی برای سکته‌های مغزی خاموش است) دارو تجویز شود. ممکن است برای ترمیم شریان‌های آسیب‌دیده، کاهش فشار ناشی از خونریزی یا برداشتن لخته خونی که به دارو پاسخ نمی‌دهد، جراحی لازم باشد.

پیشگیری از CVA

در برخی موارد، اگر آسیب دائمی و غیرقابل درمان باشد، می توان اثرات آن را با درمان های مختلف کاهش داد. این درمان به تحریک سایر قسمت‌های مغز کمک می‌کند تا فرد توانایی‌هایی را که ضعیف شده‌اند دوباره به دست آورد.

با این وجود، پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و می توان با اتخاذ و حفظ یک سبک زندگی سالم از خطر ابتلا به هر نوع سکته مغزی خاموش جلوگیری کرد. این شامل ترک عادات بد مانند سیگار کشیدن، ورزش منظم و خوردن یک رژیم غذایی سالم است که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل، با حداقل چربی اشباع شده، نمک و شکر است. همچنین مهم است که به طور منظم وزن بدن، فشار خون، کلسترول و سطح قند خون را چک کنید تا مطمئن شوید که همه آنها در محدوده سالم قرار دارند.

خبر خوب در مورد سکته مغزی خاموش

خبر خوب این است که سکته‌های خاموش معمولاً تأثیر کمتری دارند، زیرا در مکان‌هایی رخ می‌دهند که سایر قسمت‌های مغز می‌توانند هر گونه آسیبی را جبران کنند. به طور خلاصه، اگر قسمت خاصی از مغز آسیب ببیند، سایر مسیرهای عصبی مجاور می توانند آن عملکردها را بر عهده بگیرند.

اغلب اوقات، اگر پس از یک سکته خفیف بتوانید به خوبی وضعیت را مدیریت کنید، به احتمال زیاد بدن و مغزی سالم خواهید داشت.

به طور کلی، افرادی که جوان‌تر هستند و از نظر بدنی سالم تر هستند، اغلب می‌توانند از سکته مغزی خاموش با علائم یا ناتوانی کم یا بدون هیچ‌گونه عوارضی برگردند.

خبر بد در مورد سکته مغزی خاموش

تجربه کردن سکته مغزی خاموش به طور کلی نشان می دهد که شما یک یا چند عامل خطر سکته مغزی را دارید. این عوامل شامل عوامل خطرزای  مادرزادی (آنهایی که با آنها متولد شده‌اید) و عوامل خطر سبک زندگی (آنهایی که می‌توانید  تغییر دهید یا کنترل کنید) می‌شوند.

عوامل خطر رایج سکته مغزی خاموش عبارتند از بیماری عروق مغزی، فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت، کلسترول بالا، اختلال لخته شدن خون، و سیگار.

مدیریت این عوامل خطر از طریق دارو، رژیم غذایی، ورزش و کنترل استرس برای سلامتی شما مهم است

علاوه بر این، داشتن یک یا چند سکته مغزی خاموش در گذشته، خطر ابتلا به علائم عصبی را در صورت بروز سکته دیگری در آینده افزایش می‌دهد.

سکته های مغزی خفیف مکرر می توانند عوارض جدی مانند پارکینسون عروقی یا زوال عقل عروقی را به دلیل آسیب تجمعی به چندین ناحیه مغز ایجاد کنند. در صورتی که بخش‌های بیشتری از مغز آسیب ببیند، سایر بخش‌ها دیگر قادر به جبران نقصان عملکرد آنها نخواهند بود.

تفاوت سکته مغزی خاموش و سکته مغزی خفیف

سکته مغزی خاموش با سکته مغزی خفیف یکسان نیست. یک سکته مغزی خفیف یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) را توصیف می کند.  حمله ایسکمیک گذرا یک نوع سکته مغزی است که علائم قابل توجهی ایجاد می کند و در طولانی مدت این علائم بهبود می یابند. این یک هشدار است، اما در MRI مغز یا سی تی اسکن مغز ظاهر نمی شود.

برخلاف سکته مغزی خاموش، سکته مغزی خفیف آسیب قابل توجهی به مغز وارد نمی کند. سکته مغزی خفیف اغلب سکته‌های مغزی آینده را پیش‌بینی می‌کند و برای جلوگیری از وقوع آنها همان توصیه هایی که برای پیشگیری از دچار شدن به سکته مغزی خاموش ارائه شد حائز اهمیتند.

سخن آخر

در صورتی که پزشک تشخیص دهد که شما قبلاً سکته‌ مغزی خاموش داشته‌اید، آزمایش‌های غربالگری را برای ارزیابی عوامل خطر توصیه می‌کند. گام بعدی کنترل عوامل خطر است، از طریق اقداماتی مانند مصرف داروهای قلب یا فشار خون، تغذیه مناسب، کاهش کلسترول یا مدیریت نمک در رژیم غذایی، ورزش، و کاهش مصرف سیگار یا استرس.