نوار مغزی
نوار مغزی یا موج نگار، وسیله ای است که متخصصین سلامت روان برای کنکاش در نحوه کارکرد مغز و تشخیص بیماری ای که روی رفتار تاثیر می گذارد از آن استفاده می کنند.
صحبت کردن با یک متخصص اغلب بهترین راه برای تشخیص بیماری است. وقتی مشکلی در سلول های مغزی وجود داشته باشد، فرد احتمالاً از صحبت کردن درباره آن احساس خوبی نداشته یا جزییات حرف هایی که چند لحظه قبل زده را به خاطر نمی آورد.
در حالی که این مکالمه می تواند گاهی اوقات به متخصص کمک کند تا مشکل مغزی فرد را تشخیص دهد، اما برای همین متخصص درک این موضوع که چرا سلامت ذهنی این فرد در معرض خطر است بسیار دشوار است.
به بیان دیگر، پزشک علائم را می بیند اما از علت بروز آن ها بی خبر است.
نوار مغزی ابداعی شگفت انگیز در علم پزشکی بوده و اطلاعات ارزشمندی ارائه می دهد که برای مقابله با بیماری های روانی و مغزی بسیار مفید است.
موج نگار چگونه عمل می کند؟
بسیاری از تست های تشخیصی که روی مغز اجرا می شوند مشکلات ساختاری این قسمت را که منجر به تغییرات رفتاری می شوند آشکار می کنند.
تومورها، خرده های استخوان و سایر آسیب های ساختاری در عکس اشعه ایکس و MRI مشخص می شوند و درمانی مناسب برنامه ریزی خواهد شد.
اما موج نگار مغز کمی متفاوت است و به جای فراهم کردن اطلاعات درباره ظاهر مغز و ساختارهای مرتبط با آن، از طرز کار مغز هم تصویر سازی می کند.
در طول انجام نوار مغزی، الکترود های کوچکی روی سر قرار گرفته و به کامپیوتر وصل میشوند.
این کامپیوتر تمامی پالس های الکتریکی ای که سلول های مغزی با هم رد و بدل می کنند اندازه گیری می کند.
همان طور که تست پیش می رود، پزشک از بیمار می خواهد فعالیت های خاصی مثل حل مسئله یا قصه گفتن انجام دهد.
سپس تغییر فعالیت های الکتریکی را طی انجام این فعالیت ها ثبت می کند.
حتی اگر فرد فعالیتی هم انجام ندهد، پزشک لحظه به لحظه تست را ثبت کرده و مفسر عملکرد سلول های مغزی را تفسیر می کند.
این تست بسیار جذاب است چون نیازی به همکاری فعالانه بیمار نیست.
افرادی که با ایده انجام تست و آزمایش مخالف اند و یا مشتاق شرکت در آن ها نیستند، می توانند توسط نوار مغزی مورد ارزیابی قرار بگیرند و سلول های مغزی شان هم پالس های الکتریکی می فرستد، چه بخواهند مورد آزمایش قرار بگیرند و چه نخواهند.
هیچ سوزن دردناک یا مداخله هجومی پزشکی وجود ندارد. الکترود ها بسیار کوچک هستند. تست هم سریع تمام می شود.
موج نگار بیش تر زمانی استفاده می شود که پزشکان سعی در تشخیص حملات صرع در فرد دارند. این اختلال سبب بروز فعالیت های غیرطبیعی در مغز شده و در نهایت تشنج و صرع رخ می دهد.
در زمان شک به وجود چنین مشکلاتی هم از موج نگار مغز استفاده می شود:
- آسیب به سر
- ورم مغز
- سکته
- اختلال خواب
- از دست دادن حافظه
اطلاعات موجود در نوار مغز، داده های بسیاری برای متخصصین فراهم می کند که برای تشخیص بیماری بسیار مهم است.
متاسفانه خواندن نوار مغز گاهی اوقات مشکل است.
متخصصین عموماً نتایج تست یک فرد را با تست فرد سالم مقایسه کرده و وقتی مغایرتی مشاهده کردند، از سایر اسکن ها استفاده می کنند و در نهایت، نتیجه همه تست ها با هم مقایسه می شوند.
تست، بسیار پیچیده است و گاهی اوقات با فرستاده شدن سیگنالی اشتباه، جزئیات کوچک نادیده گرفته میشوند.
در نتیجه نوار مغزی می تواند گاهیاوقات اطلاعات گمراه کننده بفرستد که تشخیص نادرست و کاذب در پی خواهد داشت.
در حقیقت، احتمال بروز نتیجه نادرست نوارمغزی حدود ۵۰ درصد است. و آن هایی که مشکل مغزی دارند بیش تر نتایج نادرست خواهند داشت.
این امر مشکل بزرگی است و باید همه جوانب تست در نظر گرفته شود.
این تست نمی تواند جایگزین روش های تشخیصی سنتی باشد. و گاهی اوقات اطلاعاتی که فراهم می کند کاملاً قابل اطمینان نیست.
بیشتر بخوانید: آشنایی با نتایج تست نوار مغز
مزایای نوار مغز
در حالی که نتیجه نوار مغزی می تواند مشکوک باشد. حتی وقتی پزشک از این تست برای تشخیص مرسوم یک بیماری شناخته شده استفاده کند.
بعضی از متخصصین معتقدند که ارزیابی فعالیت های الکتریکی مغز، بهترین راه برای تشخیص بیماری روانی است.
این متخصصین پیشنهاد می کنند برخی اختلالات که روی رفتار تاثیر می گذارند ریشه در پیام هایی دارند که سلول های مغزی با یکدیگر و دو بدل می کنند. و در نتیجه آن سیگنال های تغییر یافته روی نحوه درمان بیماری تاثیرگذار خواهند بود.
در مقاله ای در گاردین، محققین پیشنهاد می کنند که فعالیت های غیر طبیعی الکتریکی در مغز فرد دارای اسکیزوفرنی بیان می کند خواهر و برادر آن فرد هم بعد از انجام تست در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
اگر این تئوری درست باشد، این تحقیق پیشنهاد می کند که یک تست نوار مغزی مثبت به متخصصین این اجازه را خواهد داد که درمان هایی مناسب را برنامه ریزی کرده و از شکل گیری اختلال پیشرفته پیشگیری کنند.
متخصصان و محققان دانشگاه پزشکی هاروارد می گویند نوار مغزی برخی بچه ها فعالیت الکتریکی عجیبی نشان می دهد. و این اسکن ها اوتیسم را نشان می دهند.
این یافته ها مهم هستند چرا که تشخیص بیماری هایی مثل اوتیسم بسیار سخت است.
فرد ممکن است فقط کمی غیر طبیعی به نظر برسد اما نادیده گرفتن علائم سبب شدت یافتن مشکل می شود.
بیشتر بخوانید: نوار مغز خواب چیست؟
معایب نوار مغزی
حتی محققانی که معتقدند اسکن مفید است می گویند قبل از تجویز آن برای همه باید اکثر جوانب را در نظر گرفت.
برای مفید بودن تست، حجم انبوهی از اسکن افراد سالم و افراد بیمار باید تهیه شود تا مقایسه شوند. بدون این آرشیو تست، تفسیر نوار مغزی برای درک تغییرات غیر ممکن است.
علاوه بر آن، میزان بالای نتیجه کاذب باید توفقی در تجویز نوار مغزی ایجاد کند. حتی ممکن است بیماری هایی تشخیص داده شوند که اصلاً درست نباشند.
همچنین، برخی شرکت های بیمه هزینه انجام نوار مغزی را پرداخت نمی کنند. چرا که آن را تشخیصی قابل قبول برای اکثر بیماری ها نمی دانند.
برخی شرکت های بیمه اعلام کرده اند نتایج نوار مغزی در افرادی که بیماری های زیر را دارند برای تشخیص سخت است:
- اشکال در یادگیری
- افسردگی
- اسکیزوفرنی
- اختلال وسواس اجباری
وقتی نوبت به بررسی بیماری روانی می رسد، خانواده ها انواع مختلفی از گزینه های درمانی را پیش روی خود دارند.
متخصصین ما در کلینیک یادمان با روی باز انواع روش های درمانی و تشخیصی را برای خانواده فرد توضیح می دهند و مطمئن می شوند آن ها همه مزایا و معایب را به خوبی درک می کنند.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک