الکترومایوگرافی (EMG) و تست هدایت عصبی (NCS)
تست هدایت عصبی
الکترومایوگرافی و تست هدایت عصبی تست هایی هستند که فعالیت الکتریکی عضلات و عصب های بدن را اندازه گیری می کنند.
این تست ها به تشخیص آسیب های عصبی یا بیماری های عضلانی مانند سندروم تونل کارپال، فشردگی عصب ستون فقرات، نوروپاتی محیطی و ای ال اس کمک می کند.
وجود یا عدم وجود آسیب می تواند در تعیین درمان در مرحله بعد مفید باشد.
دلیل نیاز به انجام الکترومایوگرافی یا تست هدایت عصبی
در حالی که ام آر آی یا تست اشعه ایکس ستون فقرات، اطلاعاتی را در مورد ساختار آن در اختیار می گذارد، EMG و NCS، داده هایی را راجع به نحوه عملکرد عضلات و عصب ها فراهم می کند.
این تست ها اطلاعات ارزشمندی را به دانسته های پزشک که حاصل بررسی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و اسکن های تصویری است، می افزاید.
برای مثال، طی معاینه فیزیکی، پزشک به دنبال سرنخ هایی از مشکل زمینه ای ستون فقرات می گردد (کاهش حجم عضلانی، غیر فعال شدن رفلاکس ها، ضعف و/یا بی حسی در برخی نواحی).
برای مشاهده اسکلت بدن، عضلات و عصب ها نیز تست های تصویربرداری انجام می شود.
اگر بخواهیم قیاسی خوب انجام دهیم، می توانیم مقایسه ای با خرید یک خودروی دست دوم داشته باشیم.
فرد ابتدا به ساختار و ظاهر خودرو نگاه می اندازد: آیا هیچ گونه آسیب دیدگی در بدنه یا نشت روغن وجود دارد؟ هر چقدر هم که ظاهر خوب باشد، هیچ کس بدون راندن و تست عملکرد خودرو، اقدام به خرید نمی کند: فرمان و ترمز چگونه کار می کند؟ صدای موتور چطور است؟
به طور مشابه تست اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن نیز ساختار ستون فقرات – استخوان ها، دیسک ها و عصب ها – را بررسی می کنند.
تست اشعه ایکس، اسکولیوز یا آرتروز را نشان می دهد. ام آر آی، جزئیات مربوط به فتق دیسک یا باریک شدگی کانال های عصبی را نشان می دهد.
MRI می تواند گیر افتادگی عصب ها را نیز نشان دهد اما محدودیت هایی دارد. به این صورت که تنها در زمان برداشت تصویر و در یک لحظه، باریک شدگی را نشان می دهد.
این تست نمی تواند بگوید که عصب در سه هفته پیش، فشردگی شدیدتری داشته است یا در حال حاضر، شدت فشردگی چقدر است.
ممکن است عصب تحت تاثیر تورم، آسیب دیده باشد اما در حال حاضر این تورم کاهش یافته باشد.
بنابراین، پزشک از طریق سی تی اسکن یا MRI، معاینه ای فراتر از ساختار داشته و پیش از تصمیم گیری برای درمان، عملکرد را تست می کند.
EMG/NCS معادل تست رانندگی است: این تست ها کیفیت انتقال اطلاعات به/از دست ها، پاها و عضلات پشت توسط عصب های ستون فقرات را ارزیابی می کنند.
ممکن است در صورت وجود درد، سوزش، بی حسی یا ضعف بی دلیل در دست ها یا پاها، EMG یا NCS تجویز شود. این تست می تواند عملکرد طبیعی عصب ها را تایید کرده یا درجه آسیب عصبی را برآورد کند.
بیشتر بخوانید: تست نوار عصب و عضله
چه کسی تست الکترومایوگرافی را اجرا می کند؟
پزشک متخصص در حوزه پزشکی فیزیکی و توانبخشی یا نورولوژی، تست را در مطب خود انجام می دهد.
نحوه آمادگی برای تست الکترومایوگرافی
در روز تست می تواند مطابق معمول غذا خورد. داروهای تجویزی نیز می تواند طبق معمول مصرف شود مگر اینکه دستور پزشک، چیز دیگری باشد.
نباید در محل تست، هیچ گونه لوسیون یا پودری استعمال شود. لازم است فرد، لباس های گشاد بپوشد تا دسترسی به محل تست آسان بوده یا خارج کردن آن راحت باشد.
معمولا این تست، 30 تا 60 دقیقه زمان می برد.
طی NCS چه اتفاقی می افتد؟
NCS دو گروه اصلی از عصب ها را ارزیابی می کند:
- عصب های حسی (که درد، تماس و فشار را شناسایی می کنند)
- عصب های حرکتی (که عضلات را حرکت می دهند)
پزشک، حسگرها را روی پوست قرار می دهد. برای فعال کردن عصب، یک پالس الکتریکی کوچک اعمال می شود.
ممکن است عضله دچار کشش ناگهانی شود. سرعت، اندازه و تداوم پاسخ عصب، ثبت و آنالیز می شود. شوک های NCS، خفیف بوده و هیچ آسیبی ایجاد نمی کنند.
بیشتر بخوانید : تست نوار عصب سیاتیک
طی الکترومایوگرافی چه اتفاقی می افتد؟
EMG، فعالیت الکتریکی تولید شده توسط عضله در زمان استراحت و انقباض را ارزیابی می کند. پزشک، یک گیره کوچک و با پوشش تفلون را وارد عضله موردنظر می کند.
نوک گیره مانند آنتن عمل کرده و فعالیت الکتریکی عضله را دریافت می کند. از فرد خواسته می شود عضله خود را منقبض کند.
فعالیت الکتریکی ثبت شده و در زمان انقباض عضله به صورت صدای تیک تیک شنیده می شود..
اثرات جانبی/ریسک های الکترومایوگرافی چیست؟
تست های EMG و NCS، اثرات جانبی اندکی دارند. گاها تست گیره می تواند باعث کبودی کوچکی شود که این امر در بین بیمارانی که رقیق کننده خون یا داروهای ضد التهاب مصرف می کنند، شایع تر است.
عفونت در محل ورود گیره، نادر است . گاهی فرد تا یک یا دو روز پس از تست، کمی احساس درد دارد. هیچ محدودیتی برای فعالیت وجود ندارد و پس از تست فرد می تواند به خانه برود.
تست های NCS و الکترومایوگرافی بی خطر بوده و می تواند بر روی افراد دارای ضربان ساز یا الکتروشوک اجرا شود.
بیشتر بخوانید: سندروم تونل کارپال چیست؟
نحوه دریافت نتایج تست الکترومایوگرافی
نتایج تست، آنالیز شده و گزارشی به پزشک ارسال می شود. منفی بودن تست به معنی طبیعی بودن نتیجه و مثبت بودن تست به معنی درجه ای از آسیب عصبی است.
کلینیک یادمان با کادری مجرب در بخش مغز و اعصاب و با مدیریت دکتر بابک جلالیان خدمات درمانی و تشخیصی از جمله الکترومایوگرافی و هدایت عصبی را برای بیماران آسیب های عصبی ارائه میدهد.
برای دریافت نوبت الکترومایوگرافی با شماره های زیر تماس بگیرید.
تلفن ثابت
تلفن همراه
آدرس:
تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، دویست متر بالاتر از بلوار دادمان، کوچه ناخدا محتاج، انتهای بن بست، پلاک یک، طبقه یک