هیدروسفالی + علل، علائم، تشخیص و درمان
هیدروسفالی چیست
هیدروسفالی تجمع مایع در مغز است. مایع اضافی با وارد کردن فشار به مغز به آن آسیب می رساند. این عارضه در صورت عدم درمان، می تواند کشنده باشد.
در گذشته از این عارضه به عنوان “آب آوردن مغز” یاد می شد. با این حال، مایع احاطه کننده مغز آب نیست، بلکه مایعی به نام مایع مغزی نخاعی (CSF) است.
امروزه روش های درمانی مختلفی برای هیدروسفالی وجود دارد. در صورت عدم درمان به موقع، این آسیب مغزی و نخاعی منجر به از دست دادن توانایی هایی ذهنی و در نهایت مرگ می شود. برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر درباره این عارضه، به کلینیک یادمان طب در تهران مراجعه کنید.
علائم هیدروسفالی
آسیب مغزی ناشی از این عارضه می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند، از جمله:
- سردرد
- حس مریضی
- تاری دید
- مشکل در راه رفتن
بیشتر بخوانید : علائم و درمان نشت مایع مغزی
علت هیدروسفالی
مایع مغزی (CSF) دارای سه عملکرد مهم است:
- از مغز در برابر آسیب محافظت می کند.
- مواد زائد را از مغز خارج می کند.
- مواد مغذی مورد نیاز مغز برای داشتن عملکرد صحیح را فراهم می کند.
مغز دائماً CSF جدید تولید می کند (حدود یک لیتر در روز) و مایع قدیمی از مغز آزاد شده و در رگ های خونی جذب می شود. اما در صورت قطع این فرآیند، مقدار CSF به سرعت زیاد شده و باعث فشار در مغز (هیدروسفالی) شود.
انواع هیدروسفالی
3 نوع اصلی هیدروسفالی وجود دارد:
- هیدروسفالی مادرزادی که در بدو تولد وجود دارد.
- هیدروسفالی اکتسابی که پس از تولد ایجاد می شود.
- هیدروسفالی با فشار طبیعی که فقط در افراد مسن ایجاد می شود.
هیدروسفالی مادرزادی
در هیدروسفالی مادرزادی نوزاد با مایعات اضافی در مغزش متولد می شود. این مشکل می تواند ناشی از بیماری هایی مانند اسپینا بیفیدا یا عفونت منتقل شده از مادر در دوران بارداری، مانند اوریون یا سرخجه (سرخک آلمانی) باشد.
بسیاری از نوزادانی که با هیدروسفالی متولد می شوند، آسیب مغزی دائمی دارند.
این آسیب ها می توانند چندین عارضه طولانی مدت ایجاد کنند، مانند:
- ناتوانی های مرتبط با یادگیری
- مشکلات گفتاری
- مشکلات حافظه
- بازه توجه کوتاه مدت
- مشکلات مرتبط با مهارت های سازمان دهی
- مشکلات بینایی، مانند لوچی و از دست دادن بینایی
- مشکلات جسمی مرتبط با هماهنگی
- صرع
بیشتر بخوانید : علائم آنوریسم مغزی و تشخیص آن
هیدروسفالی در کودکان یا بزرگسالان
این نوع عارضه اغلب کودکان یا بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد و معمولاً پس از یک بیماری یا آسیب ایجاد می شود. به عنوان مثال، ممکن است پس از یک آسیب جدی به سر یا یک عارضه ناشی از بیماری، مانند تومور مغزی اتفاق بیفتد.
هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH)
هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH) یک بیماری غیرشایع و ناشناخته است که اغلب افراد بالای 60 سال به آن دچار می شوند.
گاهی اوقات، پس از آسیب مغزی یا سکته ایجاد شود، اما در بیشتر موارد علت ناشناخته است.
مشکلات حرکتی، زوال عقل و بی اختیاری ادرار از علائم اصلی NPH هستند. اما از آنجایی که این علائم به تدریج بروز می کنند و شبیه علائم سایر بیماریهای شایعتر مانند بیماری آلزایمر هستند، تشخیص NPH دشوار است.
تشخیص هیدروسفالی
برای تشخیص هیدروسفالی مادرزادی و اکتسابی می توان از اسکن های مغزی مانند سی تی اسکن و اسکن MRI استفاده کرد.
برای کمک به تشخیص NPH از چک لیست استفاده می شود. به عنوان مثال، نحوه راه رفتن، توانایی ذهنی و علائم مرتبط با کنترل مثانه، ارزیابی می شود.
تشخیص صحیح NPH بسیار مهم است زیرا برخلاف بیماری آلزایمر، می توان علائم آن را با درمان کاهش داد.
بیشتر بخوانید : کیست کلوئید + علائم، تشخیص و درمان
درمان هیدروسفالی
هیدروسفالی معمولاً با استفاده از یک لوله نازک (شانت) که برای تخلیه مایع اضافی با جراحی در مغز کاشته می شود، درمان می گردد.
ونتریکولوستومی اندوسکوپیک بطن سوم (ETV) گاهی اوقات می تواند به عنوان جایگزینی برای جراحی شانت در نظر گرفته شود.
در طی این عمل، کف جمجه مغز را سوراخ می کنند تا مایع محبوس شده به سطح مغز رفته و در آنجا جذب شود.
عوارض بعد از جراحی
جراحی مورد استفاده برای درمان این عارضه گاهی اوقات عوارضی به دنبال دارد. به عنوان مثال، یک شانت می تواند مسدود یا عفونی شود.
قبل از انجام جراحی، جراح باید بیمار را از عوارض احتمالی آگاه کند.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.