اختلالات و مشکلات مغز و اعصاب
سیستم عصبی چیست
سیستم عصبی، سیستم پیچیده ای است که فعالیت های بدن را تنظیم و هماهنگ می کند.
این سیستم از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع است.
- سیستم عصبی محیطی که شامل تمام اعصاب دیگر، از جمله اعصاب محیطی و اعصاب خودکار می شود.
علاوه بر مغز و نخاع، موارد زیر نیز اعضای اصلی سیستم عصبی هستند:
- چشم ها
- گوش ها
- اندام های حسی چشایی
- اندام های حسی بویایی
- گیرنده های حسی پوست، مفاصل، ماهیچه ها و سایر قسمت های بدن
بهترین راه برای مدیریت اختلالات سیستم عصبی، کمک گرفتن از تیمی از ارائه دهندگان خدمات درمانی است. برای تشخیص و درمان اختلالات و مشکلات مغز و اعصاب به کلینیک تخصصی یادمان طب در تهران مراجعه کنید.
اختلالات عصبی چیست
اختلالات سیستم عصبی مانند بیماری پارکینسون و بیماری آلزایمر، به مغز، نخاع و سیستم عصبی آسیب می زنند.
ناهنجاری های ساختاری، بیوشیمیایی یا الکتریکی در مغز، نخاع یا سایر اعصاب می توانند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کنند.
فلج، ضعف عضلانی، ناهماهنگی، از دست دادن حس، تشنج، گیجی، درد و تغییر سطح هوشیاری نمونه هایی از علائم این اختلالات هستند.
تعداد اختلالات عصبی شناخته شده بسیار زیاد است؛ برخی نسبتاً شایع و بسیاری دیگر نادر هستند.
برای بررسی آنها از معاینه عصبی و برای مطالعه و درمان آنها از تخصص های نورولوژی و عصب روانشناسی بالینی استفاده می شود.
گمان می رود که علاوه بر ژنتیک، افزایش سن و عوامل دیگر، عوامل محیطی هم در شروع و هم در شدت بیماری ها و اختلالات عصبی نقش داشته باشند.
مداخلات درمانی برای اختلالات عصبی شامل اقدامات پیشگیرانه، تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی، توانبخشی عصبی، کنترل درد، دارو، عمل های جراحی مغز و اعصاب یا رژیم غذایی خاص است.
انواع اختلالات مغز و اعصاب
اختلالات عصبی را می توان بر اساس محل اولیه آسیب دیدگی، اولین نوع اختلال آسیب زننده یا اولین علت طبقه بندی کرد.
گسترده ترین تقسیم بندی، اختلالات سیستم عصبی مرکزی و اختلالات سیستم عصبی محیطی است.
اختلالات اعصاب محیطی
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و سایر بیماری‌های نورون حرکتی (MNDs)
- بیماری های تماس عصبی ماهیچه‌ای
- میاستنی گراویس
- سندرم ایتون-لامبرت
- سندرم ایزاکس
- سندرم شخص سفت
- اختلالات پلکسوس
- سندرم خروجی قفسه سینه (TOS)
- مونونوروپاتی
- مونونوروپاتی چندگانه
- پلی نوروپاتی
- سندرم گیلن باره (GBS)
- پلی نوروپاتی دمیلینه کننده التهابی مزمن (CIDP)
- نوروپاتی های ارثی
- بیماری شارکو-ماری-توث
- نوروپاتی ارثی مستعد فلج فشاری (HNPP)
- آتروفی عضلانی نخاعی (SMAs)
آسیب مغزی
آسیب مغزی بر اساس لوب مغزی (نواحی تحتانی مغز مانند عقده های قاعده ای، مخچه، ساقه مغز ) باید لحاظ شود.
- آسیب به سر در لوب فرونتال
- آسیب در لوب جداری
- آسیب در لوب تمپورال یا گیجگاهی
- آسیب در لوب اکسیپیتال
عفونت های مغزی
- آبسه مغزی
- آنسفالیت
- آبسه اپیدورال داخل جمجمه ای و آمپیم ساب دورال
- عفونت های انگلی مغز
- لکوانسفالوپاتی چند کانونی پیشرونده (PML)
- هاری
اختلالات عملکردی مغز
- آفازی یا زبان پریشی
- دیسگرافیا یا نوشتار پریشی
- دیزآرتری (گفتار)
- آپراکسی (الگوها یا توالی حرکات)
- آگنوزیا یا ادراک پریشی(شناسایی اشیا یا افراد)
- فراموشی (حافظه)
- فراموشی کلی گذرا
- سندرم ورنیکه – کورساکوف
- کما و اختلال هوشیاری
- گیجی و کما
- حالت نباتی
- وضعیت حداقل هوشیاری
- سندرم قفل شدگی
- مرگ مغزی
دلیریوم و زوال عقل
- دلیریوم
- زوال عقل یا دمانس
- بیماری آلزایمر
- آنسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه (CTE)
- زوال عقل پیشانی گیجگاهی یا زوال عقل فرونتوتِمپورال (FTD)
- زوال عقل مرتبط با HIV
- زوال عقل اجسام لویی (لویی بادی) و زوال عقل مرتبط با بیماری پارکینسون
- هیدروسفالی با فشار نرمال
- دمانس عروقی
بیشتر بخوانید : شایع ترین بیماری های مغز و اعصاب
اختلالات نخاعی
- پاتولوژی ستون فقرات
- جراحت
- التهاب
- نوروپاتی محیطی
اختلالات اعصاب جمجمه ای
- نورالژی سه قلو
- فلج چشمی بین‌هسته‌ای
- فلج نگاه مزدوج
- فلج عصب سوم جمجمه (عصب حرکتی چشمی)
- فلج عصب چهارم جمجمه (عصب قرقره‌ای یا عصب تروکلئار)
- فلج عصب ششم جمجمه (عصب ابدوسنس یا دور کننده)
- فلج بل
- اسپاسم همی فاسیال
- نورالژی گلوفارنکس یا عصب زبانی حلقی
- اختلالات عصب هیپوگلوسال
سردرد ها
- سردردهای خوشه ای
- پرفشاری داخل جمجمه به صورت ایدئوپاتیک (تومور کاذب مغزی)
- سردردهای فشار خون پایین
- میگرن
- سردرد شبه نورآلژی یک طرفه کوتاه مدت همراه با پرخونی ملتحمه و اشک ریزش (SUNCT)
- سردردهای تنشی
مننژیت
- مننژیت حاد باکتریایی
- مننژیت ویروسی
- مننژیت غیر عفونی
- مننژیت راجعه
- مننژیت نیمه حاد و مزمن
اختلالات سیستم عصبی خودمختار
- دیسائوتونومی
- آتروفی سیستم چندگانه
اختلالات حرکتی مرتبط با سیستم عصبی مرکزی و محیطی
- بیماری پارکینسون
- لرزش اساسی یا ذاتی
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
- سندرم تورت
- رقصاک یا داءالرقص یا کره، حرکت‌پریشی و همی‌بالیسموس
- اختلالات هماهنگی
- دیستونی
- دیستونی دهانه رحم
- سندرم لرزش/ آتاکسی مرتبط با X شکننده
- بیماری هانتینگتون
- میوکلونوس
- پارکینسونیسم
- فلج پیشرونده فراهسته ای (PSP)
- رعشه و لرزش
- انواع مختلف نوروپاتی محیطی
مولتیپل اسکلروزیس (MS) و اختلالات مرتبط
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- اختلال طیف نورومیلیت اپتیکا (NMOSD)
- سایر بیماری های دمیلینه کننده
انواع درد
- درد مزمن
- درد عصبی
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده
- عوامل روانشناختی تشدید کننده درد
- کمردرد و گردن درد
بیماری های پریون
- بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD) یا جنون گاوی
- بی خوابی کشنده
- سندرم گرسمن-استراسلر-شانکر
- کورو
- بیماری پریون همراه با اسهال و بیماری دستگاه عصبی خودمختار
- پریونوپاتی حساس به پروتئاز متغیر
اختلالات تشنجی و صرع
- تشنج کانونی
- تشنج عمومی
- تشنج غیبت (تشنج پتی مال)
- تشنج لوب فرونتال
- تشنج بزرگ یا گراندمال
- تشنج لوب تمپورال
- فلج تاد
اختلالات خواب
- حمله‌های خواب در ساعات بیداری یا حمله خواب یا خواب‌تازش یا نارکولپسی
- خرناس
- بی خوابی و خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS)
- اختلالات ریتم شبانه روزی خواب (اختلال در ریتم چرخه خواب و بیداری)
- اختلال حرکت دوره ای اندام (PLMD) و سندرم پاهای بی قرار (RLS)
- پاراسومنیا
- اختلالات خواب در دمانس
اختلالات نخاعی
- میلیت عرضی حاد
- انسداد خونرسانی به طناب نخاعی
- اسپوندیلوز گردنی
- فشردگی طناب نخاعی
- پاراپلژی اسپاستیک ارثی
- دژنراسیون تحت حاد مرکب
- سیرینکس(کیست پر از مایع) در نخاع و ساقه مغز
- پاراپارزی اسپاستیک تروپیکال/میلوپاتی ناشی از HTLV-1
سکته مغزی (CVA)
- سکته مغزی ایسکمیک
- حملات ایسکمیک گذرا (TIAs)
- سکته مغزی هموراژیک
- خونریزی داخل مغزی
- خونریزی زیر عنکبوتیه
تومورهای سیستم عصبی
- تومورهای مغزی
- برخی از تومورهای مغزی خاص
- تومورهای نخاعی
- آسیب به سیستم عصبی در اثر پرتو درمانی
بیماری های عصبی-روانی
- اختلال در رشد
- نقص بیوشیمیایی
- آناتومیکال یا الکتریکی و/یا آسیب شناسی بیماری مانند اختلال کمبود توجه بیش فعالی
- اوتیسم
- سندرم تورت
اختلالات عصبی-رفتاری
- بیماری پارکینسون
- لرزش اساسی
- بیماری هانتینگتون
- مولتیپل اسکلروزیس
- روان پریشی ارگانیک
برای بسیاری از بیماری ها و اختلالات ذکر شده در بالا جراحی مغز و اعصاب انجام می شود (مانند سندرم تورت، بیماری پارکینسون، لرزش اساسی و اختلال وسواسی اجباری).
علائم و نشانه های اختلالات سیستم عصبی
موارد زیر رایج ترین علائم و نشانه های عمومی اختلال سیستم عصبی هستند. اگرچه علائم برای هر فرد متفاوت است اما علائم احتمالی شامل موارد زیر می باشد :
- شروع ناگهانی سردرد یا سردرد مداوم
- سردردی که تغییر می کند یا متفاوت است
- بی حس یا سوزن سوزن شدن
- ضعف یا از دست دادن قدرت عضلانی
- از دست دادن بینایی یا دوبینی
- از دست دادن حافظه
- اختلال در توانایی ذهنی
- عدم هماهنگی
- سفتی عضلات
- لرزش و تشنج
- کمردردی که به سمت پاها، انگشتان پا یا سایر قسمت های بدن کشیده می شود
- تحلیل عضلانی و گفتار نامفهوم
- اختلال زبان (بیان یا درک مطلب)
علائم اختلال سیستم عصبی ممکن است شبیه سایر بیماری ها یا مشکلات پزشکی باشد. برای تشخیص هر مشکلی باید به پزشک مراجعه شود.
بیشتر بخوانید : انواع بیماری عروق مغزی + تشخیص و درمان
ارائه دهندگان خدمات درمانی مرتبط با درمان اختلالات سیستم عصبی
ارائه دهندگان خدمات درمانی که اختلالات سیستم عصبی را درمان می کنند. در اینجا لیستی از برخی از ارائه دهندگان خدمات درمانی مرتبط با درمان اختلالات سیستم عصبی آورده شده است:
متخصص مغز و اعصاب
متخصص مغز و اعصاب اختلالات سیستم عصبی را تشخیص داده و درمان می کند.
برخی از متخصصان مغز و اعصاب، سکته های مغزی حاد و آنوریسم های مغزی را با استفاده از تکنیک های جراحی اندوواسکولار درمان می کنند.
جراح مغز و اعصاب
جراحان مغز و اعصاب در یک تیم درمانی برای درمان اختلالات سیستم عصبی فعالیت می کنند.
متخصص رادیولوژی اعصاب و رادیولوژی مداخله ای
رادیولوژیست در تشخیص بیماری های سیستم عصبی با استفاده از تصویربرداری و در درمان بیماری های سیستم عصبی مانند آنوریسم مغزی، سکته های مغزی حاد و شکستگی های مهره تخصص دارد.
این ارائه دهنده خدمات درمانی انجام بیوپسی از تومورهای خاص را نیز انجام می دهد.
فیزیاتریست (متخصص طب فیزیکی)
به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی که با افراد در فرآیند توانبخشی کار می کنند، فیزیاتریست می گویند.
فیزیوتراپیست
این متخصصان به بیمار برای حرکت کردن و راه رفتن کمک می کنند. در فیزیوتراپی، روی عضلات و مفاصل دردناک یا سفت نیز کار می شود.
روانشناس
مشکلات عاطفی مانند اضطراب، افسردگی، نوسانات خلقی و تحریک پذیری در اختلالات سیستم عصبی رایج هستند.
روانشناس می تواند به این بیماران کمک کند. روانشناسان ممکن است برای تشخیص میزان تاثیر اختلال بر نحوه تفکر و احساس آزمایشاتی را انجام دهند.
آنها همچنین با گفتگو درمانی (مشاوره) به بیمار در مقابله با اثرات عاطفی ناشی از اختلالات سیستم عصبی کمک می کنند.
روانپزشک
این عضو تیم درمانی مانند روانشناس به علائم عاطفی و رفتاری ناشی از اختلالات سیستم عصبی رسیدگی می کند.
در بیشتر موارد، گفتار درمانی برای این مشکلات بهترین نتیجه را دارد. در صورت نیاز به دارو برای درمان علائمی مانند افسردگی یا اضطراب، باید از یک روانپزشک کمک گرفت.
کاردرمانگر
این ارائه دهنده خدمات درمانی به بیمار در یادگیری مدیریت فعالیت های روزانه کمک می کند.
برای مثال، ممکن است فرد در انجام کارهای خود در محل کار یا خانه، دچار مشکل شده باشد.
کاردرمانگر به بیمار در یافتن راه هایی برای سازگاری با هر گونه تغییر ایجاد شده در توانایی های فیزیکی کمک می کند.
آسیب شناس گفتار/زبان
این ارائه دهنده خدمات درمانی در زمینه ارتباطات از جمله ارتباطات شناختی تخصص دارد. آنها همچنین مشکلات بلع را تشخیص داده و درمان می کنند.
برای دریافت مشاوره و یا نوبت حضوری با شماره تلفن های : ۰۲۱۸۸۰۷۳۱۳۶ و یا از طریق تماس تلفنی و یا واتساپ با شماره ۰۹۳۳۷۸۳۶۸۲۰ در تماس باشید.
سایر شماره تماس های کلینیک ۰۲۱۸۸۵۷۱۵۲۳ و ۰۲۱۸۸۵۹۱۳۵۸
آدرس ما را در صفحه تماس با ما مشاهده کنید.
